How
to create an eBook the open source way
Posted
06 Aug 2013 Bryan
Behrenshausen
Bài
được đưa lên Internet ngày: 06/08/2013
Các
độc giả tinh khôn sẽ để ý thấy là chúng tôi đã bắt
đầu xuất bản các sách điện tử “Tiếng nói Mở”
("Open
Voices" eBooks)
của chúng tôi ở định dạng ePub. Bây giờ, vài trong số
những tiểu luận tốt nhất và các bài phỏng vấn của
chúng tôi là sẵn sàng như các tệp khả chuyển và gọn
nhẹ, và có thể được đọc trên bất kỳ thiết bị
đọc điện tử nào hỗ trợ tiêu chuẩn mở này.
Và
những ai sẽ triển khai tốt hơn nhiệm vụ chuyển đổi
thư viện của chúng tôi tốt hơn các tập opensource.com
thân thiện của bạn? Mùa hè này, tôi đã tinh lọc những
gì tôi coi là phương pháp đơn giản, tin cậy để tạo
ra các sách điện tử (eBook) theo cách của nguồn mở. Hôm
nay, tôi muốn chia sẻ nó.
Nhiệm
vụ của chúng tôi
Chỉ
dẫn này giải thích một phương pháp tạo các sách điện
tử ở định dạng ePub
bằng việc sử dụng các công cụ nguồn mở có sẵn trên
hầu hết các nền tảng điện toán phổ biến nhất. ePub
là tiêu chuẩn mở của Diễn đàn Xuất bản Số Quốc tế
(International
Digital Publishing Forum)
để xuất bản sách số, và hầu hết các thiết bị đọc
điện tử chính yếu nhất hỗ trợ nó (ngoại trừ Kindle
- xin lỗi các fan hâm mội của Amazon!).
Nhưng quan trọng hơn, việc định dạng sách điện tử
như ePub đảm bảo rằng nhiều thị trường sách điện
tử trên
trực tuyến sẽ đặt chỗ và phân phối tác
phẩm đó.
Phương
pháp mà tôi phác họa ở đây phản ánh 2 mong muốn: để
tạo ra các cuốn sách
điện tử mở
ở các định
dạng mở
bằng việc sử dụng các công
cụ mở,
và để tránh sự phức tạp không cần thiết bằng việc
lôi kéo càng ít các công cụ đó có thể càng tốt. Kết
quả là, chỉ dẫn này mô tả, thay vì thủ tục đặc
biệt, một thủ tục để thu thập và soạn sửa nội
dung ở định dạng tài liệu mở - ODF (OpenDocument Format)
và biến nội dung đó thành một cuốn sách điện tử
ePub.
Bạn
sẽ cần
-
Trình soạn thảo văn bản LibreOffice Writer
-
Một đầu đọc epub (như FBReader hoặc Calibre)
Lưu
ý thêm là trước khi chúng ta bắt đầu: tôi có thể
không hoàn thành tác phẩm này nhanh hoặc dễ dàng mà
không có sự trợ giúp của Scott
Nesbitt, nhà văn ở Auckland, trụ
cột chính ở opensource.com. Khi tôi bắt đầu tưởng
tượng cách tôi có thể hoàn thành dự án này, tôi đọc
(vài lần) nhiều sách
hướng dẫn làm sách điện tử nổi tiếng của Scott,
nó đã rất hữu ích. Bất kỳ dự án nguồn mở đáng
giá nào cũng mang ơn nó về tri thức; Scott có được sự
biết ơn của tôi.
Vâng,
hãy bắt đầu.
Chuẩn
bị nội dung
Những
điều đầu tiên trước: sách điện tử của bạn cần
nội dung.
Bạn
có thể sẽ soạn thảo nội dung mới từ đầu cho dự án
sách điện tử của bạn. Hoặc có thể bạn đang tái mục
đích nội dung bạn đã xuất bản rồi trên một blog. Dù
theo kịch bản nào, thì LibreOffice cũng là công cụ lý
tưởng.
Bất
kể làm thế nào bạn có được nội dung của bạn trong
LibreOffice, hãy nhớ một điểm sống còn: bạn
phải sử dụng các kiểu styles để định dạng tài liệu
của bạn. Các
“kiểu style” là nhiều hơn chỉ lựa chọn phông chữ
và các ưu tiên về chiều cao dòng; chúng là các lệnh về
cấu
trúc logic và có nghĩa của
tài liệu của bạn (để có nhiều hơn về điều này,
hãy đọc về “đánh dấu ngữ nghĩa” (semantic
markup).
Vài
người có lẽ nghĩ bằng việc sử dụng trình soạn thảo
văn bản để tạo các cuốn sách điện tử là hơi buồn
cười, nhưng đây là điều có được: việc
định dạng văn bản nhanh và hiệu quả là những gì các
trình soạn thảo văn bản được thiết kế để làm.
Không
may, hầu hết những người
sử dụng không bao giờ học sử dụng
phần mềm soạn thảo văn bản cho đúng, việc áp dụng
định dạng văn bản (như kích cỡ phông chữ hoặc màu
văn bản) cho các yếu tố riêng rẽ dù muốn hay không.
Nếu bạn là một trong những người đó ( tôi từng!),
thì bạn nên làm cho mình một đặc ân
tuyệt vời và nghiên cứu hướng dẫn LibreOffice của
Ahuka
trên Hacker
Public Radio.
Áp
dụng các kiểu style
In
LibreOffice, press F11 to toggle the Styles and Formatting pane. When
this pane is visible, it will display the styles currently in use in
your document. To make an ePub file, you’ll need to designate at
least
the following elements:
Trong
LibreOffice, nhấn F11 để bật/tắt khung các kiểu (Styles)
và định dạng (Formatting). Khi khung này hiện ra, nó sẽ
hiển thị các kiểu hiện hành đang được sử dụng
trong tài liệu. Để làm một tệp ePub, bạn sẽ cần chỉ
định ít
nhất các
yếu tố sau:
-
Headings - kiểu tiêu đề. Tiêu đề cuốn sách và các chương chính của nó nên được đặt trong "Heading 1". Tất cả các phần của chương nên được đặt trong "Heading 2". Đối với các phần con, hãy chọn "Heading 3". Trong khi LibreOffice cho phép những người viết chỉ định tới 9 kiểu tiêu đề, bạn không nên đi quá 3. Hầu hết những người tạo ra ePub sẽ không công nhận bất kỳ điều gì ngoài những thứ đó.
-
Body text - Thân văn bản. Văn bản cuốn sách của bạn nên nhận kiểu “Text body” trong LibreOffice.
-
Monospace text - Văn bản đơn cách. Vài văn bản - mã máy tính, nổi bật nhất - đòi hỏi định dạng đặc biệt để duy trì khoảng trống của nó. Nó nên được chỉ định “Preformatted text” (Văn bản định dạng sẵn).
-
Extended quotations - Trích dẫn mở rộng. Vài dạng trích dẫn khối tính năng viết. Chúng nên được đặt trong kiểu “Quotations” (Trích dẫn).
Không
yếu tố nào trong OpenDocument nên là không có cấu trúc.
Hãy chắc chắn là mọi đầu đề, mọi trích dẫn, và
mọi đoạn được chỉ định đúng như vậy. Phần
thưởng: Nếu bạn đang chép văn bản từ một nguồn được
đánh dấu đúng rồi theo ngữ nghĩa - ví dụ, một trang
web, thì LibreOffice sẽ nhận biết được các kiểu styles
từ tài liệu nguồn và áp dụng chúng trong tài liệu
đích.
Hãy
quên các phông chữ đi
Đừng
lo
về cách mà các yếu tố tài liệu của bạn trông ra sao.
Bạn có thể bỏ ra tất cả buổi chiều để tìm kiếm
phông chữ tuyệt vời cho các tiêu đề chương của bạn,
nhưng bạn sẽ lãng phí thời giờ của bạn. Các tệp
ePub chứa các
đặc tả kiểu style được viết theo CSS; chúng được
chỉ định để
cho phép các thiết bị đọc điện tử áp dụng các ưu
tiên của riêng chúng đối với các cuốn sách, cho phép
những người đọc chỉ định các kiểu style và kích cỡ
phông chữ của họ.
Ngắn
gọn, thứ gì đó trông
như thế nào là
không quan trọng bằng thứ gì đó được
chỉ định như
thế nào. Hãy chắc chắn mọi yếu tố trong OpenDocument
của bạn đã được đánh dấu, nhưng đừng khó chịu về
những thứ như các cái lề.
Khi
bạn đã hoàn thành việc đặt tất cả nội dung của bạn
vào LibreOffice, hãy lưu tác phẩm của bạn lại.
Soạn
sửa nội dung
Trước
khi tạo sách điện tử của bạn, bạn sẽ muốn soạn
sửa nó. Tất nhiên, các độc giả của
bạn sẽ đánh giá cao sự biên tập bản sao
tỉ mỉ, nhưng phần mềm của bạn sẽ thưởng cho bạn
vì thời gian bạn bỏ ra để làm gọn gàng ngăn nắp sự
đánh dấu của bạn.
Cẩn
thận sự không nhìn thấy được
Trong
LibreOffice, nhấn Ctrl+F10 để làm cho “các ký tự không
in ra được” nhìn thấy được. Các ký tự không in ra
được đơn giản là các chỉ số không nhìn thấy được
mà trình xử lý văn bản sử dụng để theo dõi việc
định dạng văn bản. Bằng việc bật/tắt tính năng này,
bạn có khả năng theo dõi mọi không gian, ngắt trang, và
ngắt dòng có thể len lỏi vào tài liệu của bạn.
Hãy
loại bỏ bất kỳ thứ gì không cần thiết, như dấu
trống ở cuối câu cuối cùng của đoạn hoặc đoạn
trắng giữa các đoạn văn bản. Bạn sẽ muốn tệp ePub
của bạn càng sạch có thể càng tốt không chỉ để nó
trông đẹp, mà còn để quy trình chuyển đổi từ
OpenDocument sang ePub xử lý trơn tru.
Tới
lúc này, hãy chắc chắn lưu tác phẩm của bạn lại.
Tạo
ra ePub của bạn
Bây
giờ chúng ta đã sẵn sàng để tạo ra một tệp ePub từ
nguồn OpenDocument. Nhờ trình mở rộng Writer2ePub
tiện lợi cho LibreOffice, việc này không thể dễ hơn.
Hãy
tải về và cài đặt Writer2ePub bằng việc nháy vào đường
liên kết tải về thích hợp trên trang của dự án. Nếu
trình mở rộng đó được lưu vào máy tính của
bạn rồi,
hãy nháy đúp gói tải về và Writer sẽ làm công việc
thiết lập trình cài cắm đó cho bạn.
Nếu
bạn đã cài đặt đúng rồi Writer2ePub, thì LibreOffice bây
giờ sẽ sinh ra thanh công cụ mới cho ePub. Chỉ với 3
núm, điều dễ bị bỏ qua - vì thế hãy nhìn cho kỹ.
Trước
hết, hãy nháy vào núm màu xanh
da trời
(blue)
để thiết lập siêu dữ liệu của sách điện tử. Điều
này không chỉ quan trọng, mà còn là cơ
bản,
vì Writer2ePub sẽ không cho phép bạn xử lý mà không làm
thế. Ít nhất, bạn phải chỉ định:
-
Tên tác giả
-
Tiêu đề cuốn sách
-
Ngôn ngữ của cuốn sách
Hơn
nữa, bạn có thể chỉ định ảnh bìa cho cuốn sách của
bạn. Mặc định, Writer2ePub tìm các
hình ảnh trong tài liệu của bạn và tạo bài từ ảnh
đầu tiên nó tìm thấy. Sẽ là không hay nếu bạn yêu
cầu nó làm điều này khi cuốn sách của bạn không
có hình ảnh nào, vì thế hãy chắc chắn chọn “No
Cover” (Không Bìa) để tránh lỗi với trường hợp này.
Khi
bạn thỏa mãn với các tham số bạn đã thiết lập, hãy
nhấn “OK”, rồi lưu OpenDocument của bạn lại.
Cuối
cùng, nhấn núm màu xanh lá cây (green) trên
thanh công cụ của Writer2ePub, và chờ xem khi trình cài cắm
tuyệt vời này thực hiện công việc của nó.
Kiểm
tra ePub của bạn
Writer2ePub
sẽ tiến hành kiểm tra LibreOffice và bắt đầu chuyển
đổi OpenDocument của bạn thành tệp ePub. Một cách tự
nhiên, thời gian đòi hỏi để làm điều này phụ thuộc
nhiều vào độ dài cuốn sách của bạn và số trang của
nó.
Khi
việc này kết thúc, hãy định vị thư mục chứa tệp
nguồn OpenDocument của bạn. Bên cạnh nó sẽ là tệp ePub
mới toanh với tên tệp y hệt.
Hãy
mở tệp đó bằng đầu đọc ePub bạn thích. Hầu hết
mọi người thích FBReader,
nó có sẵn trên Windows,
OS X, Linux,
và Android. Bạn cũng có thể xem xét cài đặt đầu đọc
ePub của bạn như là trình mở rộng của trình duyệt (ví
dụ bạn có thể cài EPUBReader
trong Firefox). Làm điều này sẽ cho phép bạn mở các
đường liên kết tới các tệp ePub trên web mà không cần
phải chuyển sang các ứng dụng khác.
Bây
giờ bạn sẽ muốn kiểm tra cẩn thận sách điện tử
của
bạn. Hãy chắc chắn kiểm tra những điều
sau đây của nó:
-
Bảng mục lục (Liệu nó có hoàn chỉnh không? Liệu tất cả các tiêu đề có đúng trật tự không?)
-
Các tiêu đề chương và phần (Liệu hệ thống phân cấp có đúng không? Liệu các chữ viết hoa của chúng có ổn định không?)
-
Các siêu liên kết (Liệu chúng có chỉ tới nơi được mong đợi và hoạt động đúng không?
Tôi
đã lưu ý rằng Writer2ePub thỉnh thoảng sẽ có lỗi khi
đối mặt với các siêu liên kết dài quá đáng, hoặc
các liên kết chỉ tới những điều khác với các tệp
HTML (như các tệp PDF chẳng hạn). Tôi cũng đã lưu ý
rằng trình cài cắm không phản ứng tốt khi chương hoặc
phần kết thúc bằng danh sách đánh số hoặc gạch đầu
dòng. Trong các trường hợp đó, hãy tạo đoạn trống ở
cuối danh sách đó để tránh phức tạp.
Cuối
cùng, hãy kiểm tra tệp ePub của bạn bằng công
cụ kiểm tra các tệp IDPF.
Các
bước tiếp theo
Bây
giờ bạn sở hữu một cuốn sách điện tử được tạo
ra theo cách thức nguồn mở - với các công cụ mở, theo
một định dạng mở. Tiếp theo, bạn có thể xem xét:
-
Chia sẻ nó với bạn bè
-
Tải nó lên Lulu hoặc Smashwords
-
Chuyển đổi tệp ePub của bạn sang định dạng thân thiện với Amazon, như MOBI
Astute
readers will have noticed that we’ve begun publishing our "Open
Voices" eBooks
in the ePub format. Now, some of our best essays and interviews are
available as lightweight and portable files, and can be read on any
electronic reading device that supports this open standard.
And
who better to undertake the task of converting our library than your
friendly opensource.com intern? This summer, I’ve refined what I
consider a simple, reliable method for creating eBooks the open
source way. Today, I’d like to share it.
Our task
This
guide explains one method for creating electronic books ("eBooks")
in the ePub format
using open source tools available on most popular computing
platforms. ePub is the International
Digital Publishing Forum's open standard for digital book
publishing, and most major electronic reading devices support it
(except for the Kindle—sorry, Amazon fans!). But more importantly,
formatting an electronic book as an ePub guarantees that many online
eBook marketplaces will host and distribute the work.
The
method I outline here reflects two desires: to create open
eBooks
in open
formats
using open
tools, and
to avoid unnecessary complication by involving as few of these tools
as possible. As a result, this guide describes a rather specific
procedure—one for collecting and editing content in the
OpenDocument format and turning that content into an ePub eBook.
You will need
-
The LibreOffice Writer word processor
-
The Writer2ePub plugin for LibreOffice
-
An .epub reader (like FBReader or Calibre)
One
additional note before we begin: I could not have done this work as
quickly or as easily without the help of Scott
Nesbitt, the Auckland-based writer and editor who's a
mainstay at opensource.com. When I began imagining how I might
accomplish this project, I read (several times) many of Scott's
outstanding eBook tutorials, which were immensely helpful. Any
open source project worth its salt must acknowledge its debts; Scott
has my gratitude.
Alright.
Let’s get started.
Preparing content
First
things first: your eBook needs content.
You
might be composing fresh content for your eBook project. Or maybe
you’re repurposing content you’ve already published on a blog. In
either scenario, LibreOffice makes for an ideal tool.
Regardless
of how you get your content into LibreOffice, remember one crucial
point: you
must use styles to format your document.
"Styles" are more than font choices and line-height
preferences; they’re statements about the logical
and meaningful structure
of your document (for more on this, do some reading on "semantic
markup").
Some
might think using a word processor to create electronic books is a
bit looney, but here's the thing: quickly
and efficiently formatting text is what word processors are designed
for.
Unfortunately, most users never learn to use word processing software
properly, applying text formatting (like font sizes or text colors)
to individual elements willy-nilly. If you’re one of those people
(I was!), then you should do yourself a wonderful favor and study
Ahuka’s
LibreOffice tutorials on Hacker
Public Radio.
Applying styles
-
Headings. The title of the book and its major chapters should be set in "Heading 1." All chapter sections should be set in "Heading 2." For subsections, choose "Heading 3." While LibreOffice allows writers to designate up to nine heading styles, you shouldn’t move beyond the first three. Most ePub makers won’t recognize anything but these.
-
Body text. The text of your book should receive the "Text body" style in LibreOffice.
-
Monospace text. Some text—computer code, most notably—requires special formatting to maintain its spacing. It should be designated "Preformatted text."
-
Extended quotations. Some types of writing feature block quotes. These should be set in the "Quotations" style.
No
element in your OpenDocument should be unstructured.
Be sure that every heading, every quotation, and every paragraph are
properly designated as such. Bonus: if you’re copying text from a
source that’s already been marked up semantically—say, a web
page—then LibreOffice should recognize the styles from the source
document and apply them in the target document.
Forget fonts
Don’t
worry about how the elements of your document look. You can spend all
afternoon finding the perfect font for your chapter titles, but
you’ll be wasting your time. ePub files contain styling
specifications written in CSS; they're designed
to allow electronic reading devices to apply their own preferences to
books, allowing readers to specify their font styles and sizes.
In
short, how something looks
is not as important as how something has been designated.
Be sure every element in your OpenDocument has been marked up, but
don’t fret about things like margins.
When
you’ve finished putting all your content into LibreOffice, save
your work.
Editing content
Before
generating your eBook, you’ll want to edit it. Of course, your
readers will appreciate a thorough copy edit, but your software will
reward you for the time you spend tidying your markup.
Beware the invisible
In
LibreOffice, press Ctrl+F10 to make "nonprinting characters"
visible. Nonprinting characters are simply those invisible indicators
that the word processor uses to keep track of text formatting. By
toggling this feature, you’re able to spy every errant space, line
break, and carriage return that may have crept into your document.
Remove
any of these that aren’t necessary, like a space at the end of a
paragraph’s final sentence or a blank paragraph between chunks of
text. You’ll want your ePub file to be as clean as possible not
only so it looks great, but also so that the OpenDocument-to-ePub
conversion process proceeds smoothly.
At
this point, be sure to save your work.
Generating your ePub
We’re
now ready to generate an ePub file from the OpenDocument source.
Thanks to the handy Writer2ePub
extension for LibreOffice, doing this couldn’t be much easier.
Download
and install Writer2ePub by clicking the appropriate download link on
the project page. If the extension saves to your computer,
double-click the download package and Writer should do the work of
setting up the plugin for you.
If
you’ve properly installed Writer2ePub, then LibreOffice should now
feature a new ePub toolbar. With only three buttons, it’s easy to
miss—so look closely.
First,
click the blue
button to set your eBook’s metadata. This is not only important but
essential,
as Writer2ePub won’t let you proceed without doing so. At the very
least, you must specify:
-
An author's name
-
The book's title
-
The book's language
Additionally,
you can specify a cover image for your book. By default, Writer2ePub
searches your document for images and creates a cover from the first
one it finds. It gets rather ornery if you ask it to do this when
your book contains no images, so be sure to select "No Cover"
to avoid trouble in this case.
When
you’re satisfied with the parameters you’ve set, click "OK,"
then save your OpenDocument.
Finally,
press the green
button on the Writer2ePub toolbar, and watch as this magnificent
plugin does its thing.
Examining your ePub
Writer2ePub
will take control of LibreOffice and begin converting your
OpenDocument to an ePub file. Naturally, the time required to do this
varies depending on the length of your book and the number of images
it contains.
When
it’s finished, locate the folder that contains your OpenDocument
source file. Next to it should be a brand new ePub with the same
filename.
Open
that file with your ePub reader of choice. Most folks like FBReader,
which available on Windows, OS X, Linux, and Android. You might also
consider installing your ePub reader as a browser extension (as you
might with the aptly-named EPUBReader
in Firefox, for example). Doing this allows you to open links to ePub
files on the web without switching applications.
You’ll
now want to inspect your eBook carefully. Be sure to examine its:
-
Table of contents (Is it complete? Are all headings properly ordered?)
-
Chapter and section headings (Do their maintain proper hierarchies? Is their capitalization consistent?)
-
Hyperlinks (Do they point where expected and function properly?)
I’ve
noticed that Writer2ePub will occasionally produce errors when
confronted with inordinately long hyperlinks, or links that point to
things other than HTML files (like PDFs). I’ve also noticed that
the plugin doesn’t react well when a chapter or section concludes
with a numbered or bulleted list. In these cases, enter a blank
paragraph at the end of the offending list to avoid complications.
Finally,
validate your ePub file with the IDPF's validation
tool.
Next steps
You
now possess an eBook produced the open source way—with open tools,
in an open format. Next, you might consider:
-
Sharing it with friends
-
Uploading it to Lulu or Smashwords
-
Converting your ePub to an Amazon-friendly format, like MOBI
Dịch:
Lê Trung Nghĩa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.