When
Linux Was Perfect Enough
By
Christine Hall, August 3rd, 2014
Bài
được đưa lên Internet ngày: 03/08/2014
Lời
người dịch: Bây giờ, dù “Linux đang thắng cuộc
chiến di động vì Google chắc chắn rằng Android “chạy
ngay” được”, thì Linux trên các máy tính để bàn vẫn
còn nhiều việc phải làm. “Chắc chắn, Linux đã
thay đổi với thời gian. Trong những năm gần đây bạn
có thể chắc chắn khá nhiều rằng khi bạn cài đặt một
phát tán Linux chính lên một máy xách tay, thì Wifi sẽ làm
việc ngay. Hơn nữa, hầu hết mọi thời gian bạn phải
làm là cắm một máy in mới vào cổng USB và, hết
chuyện!, nó đã sẵn sàng và chạy. Nhưng vẫn còn có quá
nhiều vấn đề vụn vặt mà cần phải được chỉnh sửa
- thứ mà nên được sửa từ lâu rồi”.
Một
ngày khác đồng nghiệp, người bạn của tôi và đôi khi
là đối tác của tôi, Ken Starks, đã xuất bản một
bài báo ở đây trên FOSS Force về một trong những
phàn nàn ưa thích của ông: những điều không làm việc
được trong Linux. Lần này ông phàn nàn về vấn đề
phông chữ trong Mint khi sử dụng KDE. Điều này không có
gì mới từ Ken. Trong quá khứ ông đã viết các bài báo
khác về những khía cạnh bị hỏng của nhiều distro
Linux mà dường như không bao giờ được sửa. Chính sự
tranh luận của ông mà những lỗi “nhỏ” đó, những
lỗi còn chưa được sửa từ phiên bản này tới phiên
bản khác, phần lớn có trách nhiệm cho sự thất bại
của Linux trên máy tính để bàn đối với công chúng
bình thường để sử dụng.
Ông
có lẽ đúng.
Nhân
dịp Giáng sinh tôi đã mua cho người bạn cùng phòng của
tôi một máy tính bảng Nexus 7 thế hệ mới thứ 2 chạy
Android, một hệ điều hành (OS) được xây dựng xung
quanh nhân Linux. Nó “chỉ làm việc”, ngay lập tức,
không cần phải vặn vẹo gì. Trong 7 tháng cuối bà ta đã
sử dụng nó nhiều giờ hàng ngày. Như tôi được biết,
bà ta không thấy sự cố nhỏ nào cần phải chỉnh sửa
cả. Tôi khá chắc chắn tôi biết nếu bà đã có các sự
cố, vì lý do chính tôi trao cho bà Nexus để bắt đầu là
vì tôi đã mệt khi thử giữ lại máy tính xách tay
Windows của bà chạy vì sự thỏa mãn của bà. Bà không
có vấn đề gì nói với tôi khi máy tính của bà bị phá
sạch, và bà luôn muốn nó được sửa ngay. Facebook khôgn
chờ ai, bạn biết đấy.
Tôi
chỉ ra điều này vì Linux có tất cả nhưng thực hiện ở
đầu cuối của các máy tính bảng và điện thoại trong
phổ tính toán. Apple kiếm khá tiền với iPhone và iPad,
nhưng đó là vì giá thành cao của chúng. Theo thị phần,
chúng đứng sau các thiết bị Android. Và Microsoft đã
chứng minh rằng Windows không phải là người khổng lồ
không thể chiến bại như nó từng nghĩ. Thậm chí với
số tiền khổng lồ được bỏ ra cho quảng cáo trên TV
và đặt sản phẩm đập ngay vào mắt ở gần như từng
vở kịch được viết trên CBS, thì các thiết bị di động
chạy Windows vẫn chỉ là một dấu sao khi nhìn vào thị
phần.
Nói
cách khác, Linux đang thắng cuộc chiến
di động vì Google chắc chắn rằng Android “chạy ngay”
được.
Những
người sử dụng máy tính trung bình ngày nay (tôi không ưa
từ “người tiêu dùng”) muốn mọi điều được làm
trên các máy tính của họ mà không phải bới ra chiếc
mũ trùm đầu để phải sửa mọi điều. Điều này là
hiểu được và giống như những chủ nhân chiếc ô tô
bình thường, những người chỉ muốn lái các ô tô đó
mà không biết hoặc quan tâm nó làm việc như thế nào.
Hệt như hầu hết những người lái xe đưa ô tô của họ
tới cửa hàng sửa chữa để giải quyết các vấn đề
liên quan tới kỹ thuật và máy tính, hầu hết những
người sử dụng máy tính mang các thiết bị của họ tới
cửa hàng mà không quan tâm tới việc liệu vấn đề đó
có liên quan tới phần cứng hay phần mềm. Họ chỉ muốn
mọi điều làm việc được.
Không
phải lúc nào mọi việc cùng theo cách này.
Ngược
về năm 2002 tôi đã cài đặt GNU/Linux lần đầu tiên.
Khi đó, giống như hầu hết những người Mỹ, tôi đã
được cột vào với kết nối quay số (dial-up), với băng
thông rộng còn chưa có ở vùng hoang vu của tôi. Tôi đã
bỏ ra 70 USD hoặc khoảng đó để mua bản Powerpack của
Mandrake 9.0 ở một cửa hàng Bán Chạy nhất ở địa
phương, mà trong những ngày đó bán cả Mandrake và Red
Hat, hệ điều hành vẫn còn trong kinh doanh ở các máy
trạm.
Trong
những năm tháng khủng long, Mandrake từng được xem là
tiếng kêu của con mèo đối với những phát tán Linux dễ
sử dụng. Nó được cài đặt dễ dàng, một số nói còn
dễ dàng hơn so với Windows, và công cụ phân vùng của nó
giúp chia một ổ cứng dễ dàng hơn so với cắt lát một
mẩu bánh nhân táo băm. Quả thực, những người sử dụng
Linux đời cũ đôi khi cười lớn Mandrake, bóng gió rằng
đôi khi dễ sử dụng làm cho Linux ít giống Linux hơn.
Nhưng
tôi đã yêu nó và thấy nó sẽ là toàn bộ một thế
giới mới. Đã qua thời màn hình xanh da trời chết chóc
và gần như hỏng hàng ngày mà từng là công việc thông
thường với Windows. Không may, cũng đi cả với nhiều
thiết bị ngoại vi mà đã “chỉ làm việc” được
trong Windows.
Điều
đầu tiên tôi từng phải làm sau khi cài đặt Mandrake là
đưa cái máy tính màu trắng của tôi tới Michelle ở
Dragonware Computers và có
một winmodem giá rẻ được chuyển đổi thành một modem
cứng. Được bảo đảo, một modem cứng có nghĩa là một
máy tính thích ứng được hơn, nhưng với cửa hàng máy
tính xa 40 dặm, thì điều này hơi bất tiện một chút và
là một chi tiêu mà tôi có thể kham được một chút.
Nhưng
không sao đối với tôi. Tôi đã được giải phóng khỏi
Microsoft - và việc sử dụng một hệ điều hành “khác”
đã làm cho tôi cảm thấy dường như tôi từng là dạng
nào đó của dân máy tính.
Các
máy in cũng là một vấn đề, nhưng không nhiều như vấn
đề với Mandrake như với hầu hết các phát tán khác mà
đòi hỏi công việc gõ dòng lệnh để cài đặt. Mandrake
đã đưa ra một giao diện đồ họa hợp thời trang cho
việc thiết lập cấu hình các máy in - nếu bạn đủ may
mắn có một máy in mà có thể làm việc được trong
Linux. Nhiều, nếu không nói là hầu hết, có lẽ không.
Tôi
còn có bảo đảo của Lexmark, nó trong Windows đã có nhiều
hơn tiếng huýt sáo và tiếng chuông so với bất kỳ máy
in nào cần, từng không được nhà sản xuất hỗ trợ,
nhưng tôi từng có khả năng để tìm ra một trình điều
khiển được thiết kế ngược mà còn làm việc được.
Tôi đã làm việc tốt đối với việc in các trang web từ
trình duyệt Mozilla, nhưng việc in các trang trong Star Office
ở các phông nhỏ thì bị tống vào góc cao bên phải của
trang. Máy in cũng tạo ra một vài tiếng ồn cơ khí rất
lớn mà gợi tôi nhớ tới tiếng ồn mà một chiếc ô tô
tạo ra ngay trước khi nó chết.
Sự
khắc phục vấn đề của Star Office từng là để cứu
mọi điều khi một tệp văn bản và in từ một trình
soạn thảo văn bản. Tiếng ồn chi ra máy in từng ở chế
độ tự hủy chăng? Hãy cố tránh in càng nhiều càng tốt
có thể từng là giải pháp của tôi.
Các
vấn đề khác có nhiều - quá nhiều đối với tôi để
nhớ.
Một
vấn đề tôi còn nhớ là tôi không thể có được card
âm thanh để làm việc với máy của tôi, dù giao diện
Mandrake đã chỉ ra là card âm thanh đã được thấy và
được cài đặt. Sau những ngày cày ải qua các diễn đàn
không có kết quả, ai đó cuối cùng đã gợi ý tôi có
thể có một vấn đề với các quyền. Tôi đã xem và, để
ý, anh ta đã đúng. Mandrake đã cài đặt card âm thanh với
các quyền mà không cho nó làm việc trogn một tài khoản
người sử dụng, vâng một tài khoản của những điều
nên được sửa trước khi phát tán đó được tung ra,
như Ken có thể chỉ ra. Đặc biệt trong một phát tán
đang được bán trong một mahý được đóng gói với 70
USD - nó được cho là nhiều tiền hơn trong năm 2002 so với
nó bây giờ.
Ô
vâng, và tôi còn có một máy quét cổng song song mà tôi
từng mua mới khoảng 2 tuần trước khi tôi chuyển sang
Linux mà từng không có gì ngoài một cục gạch vì, còn
chưa có trình điều khiển Linux cho nó.
Quan
điểm của tôi là ngược lại những ngày đó không ích
gì. Hầu hết chúng ta từng quan phải vật lộn với các
tệp cấu hình và như vậy, thậm chí khi sử dụng các
máy tính “tương thích với IBM” chạy các sản phẩm
của Microsoft. Giống như hầu hết những người sử dụng
trong những ngày đó, tôi đã cắn răng trên các dòng lệnh
của máy tính cài DOS, nơi mà các máy tin phải được cấu
hình riêng rẽ cho từng chiếc và mỗi chương trình và
nơi mà khả năng viết một tệp autoexec.bat từng là cần
thiết.
Việc
chắp vá với các công việc bên trong của hệ điều hành
từng là phần đơn giản của việc sở hữu một máy
tính. Hầu hết chúng ta sử dụng máy tính khi đó từng
là những cao thủ hoặc muốn trở thành các cao thủ.
Chúng ta từng tự hào về khả năng của chúng ta để
chắp vá và làm cho máy chạy được hệt như chúng ta
muốn. Chúng ta từng là phiên bản công nghệ cao của hàng
hóa mà các cậu bé từ một kỷ nguyên sớm, những người
bỏ ra các buổi chiều ngày thứ bảy dưới tán cây để
sửa đổi những chiếc ô tô đầy cơ bắp của họ với
các bộ góp điện, bộ chế hòa khí hay ống xả và tương
tự.
Và
đó hầu như không ai ai cũng đang sử dụng máy tính như
ngày nay.
Người
sử dụng máy tính ngày nay muốn máy tính làm việc, không
có các vấn đề, ngay lập tức. Họ không muốn phải chỉ
ra vì sao Hulu hoặc Netflix không làm việc hoặc vì sao các
phông chữ của họ hiển thị đúng trong một số ứng
dụng này mà không trong những ứng dụng kia. Họ không
muốn nghe rằng một sự đánh lửa hãm chiếu Chevy mới
của họ trên đường là “chỉ là một trục trặc nhỏ
mà chúng ta sẽ sửa một ngày nào đó”.
Những
ngày này, là bao gồm cả tôi. Trong hi tôi hạnh phúc vì
tôi có đủ các kỹ năng để thường sửa một lỗi mà
trong quá khứ tôi phải đưa tới các lập trình viên ở
Mint hoặc Fedora, tôi muốn sớm không phải làm với nó.
Tôi có công việc để phải hoàn thành. Và khi tôi không
làm việc, tôi muốn bỏ thời gian với các bạn của tôi
trên Facebook, chứ không phải bực mình với máy tính của
tôi.
Chắc
chắn, Linux đã thay đổi với thời gian. Trong những năm
gần đây bạn có thể chắc chắn khá nhiều rằng khi bạn
cài đặt một phát tán Linux chính lên một máy xách tay,
thì Wifi sẽ làm việc ngay. Hơn nữa, hầu hết mọi thời
gian bạn phải làm là cắm một máy in mới vào cổng USB
và, hết chuyện!, nó đã sẵn sàng và chạy. Nhưng vẫn
còn có quá nhiều vấn đề vụn vặt mà cần phải được
chỉnh sửa - thứ mà nên được sửa từ lâu rồi.
Có
lẽ nếu Ken vẫn tiếp tục phàn nàn đủ...
The
other day my colleague, friend and sometimes partner-in-crime, Ken
Starks, published an
article here on FOSS Force on one of his favorite gripes: things
that don’t work right in Linux. This time he was complaining about
a font issue in Mint when using KDE. This is nothing new from Ken. In
the past he’s written other articles about broken aspects of
various Linux distros that never seem to get fixed. It’s his
contention that these “small” bugs, which remain unfixed release
after release after release, are largely responsible for desktop
Linux’s failure to take hold with the general public.
He
might be right.
For
Christmas I bought my roommate a new second generation Nexus 7 tablet
running Android, an OS built around the Linux kernel. It “just
worked,” out of the box, with no tweaking necessary. During the
last seven months she’s used it for hours daily. As far as I know,
she’s found no glitches that require fixing. I’m reasonably
certain I’d know if she did, since the main reason I gave her the
Nexus to begin with was because I had tired of trying to keep her
Windows laptop running to her satisfaction. She has no trouble
telling me when her computer goes kaput, and she always wants it
fixed right now. Facebook waits for no one, you know.
I
point this out because Linux has all but taken over the tablet and
phone end of the computing spectrum. Apple makes plenty of money with
the iPhone and iPad, but that’s due to their high prices. In market
share, they lag far behind Android devices. And Microsoft has proven
that Windows isn’t the unbeatable giant it was once thought to be.
Even with massive money spent on television ads and conspicuous
product placement in nearly every scripted drama on CBS, mobile
devices running Windows remain a mere asterisk when looking at market
share.
In
other words, Linux is winning the mobile war because Google makes
certain that Android “just works” out of the box.
Today’s
average computer users (I loath the word “consumers”) want to get
things done on their computers without having to delve under the hood
to fix things. This is understandable and isn’t unlike the average
automobile owners, who just want to drive their cars without knowing
or caring how it works. Just as most drivers take their car to the
shop for repair to solve mechanical and computer related issues, most
computer users take their devices to the shop with no concern about
whether the problem is hardware or software related. They just want
the damn thing to work.
It
wasn’t always this way.
Back
in 2002 I installed GNU/Linux for the first time. At that time, like
most Americans, I was tethered to a dial-up connection, with
broadband not yet being available in my part of the boondocks. I
spent seventy bucks or so for a shrink wrapped Powerpack edition of
Mandrake 9.0 at a local Best Buy store, which in those days sold both
Mandrake and Red Hat, which was still in the desktop business.
During
that age of the dinosaur, Mandrake was considered to be the cat’s
meow of easy-to-use Linux distributions. It installed easily, some
said easier than Windows, and its partitioning tool made cutting up a
disk easier than slicing a piece of mincemeat pie. Indeed, Linux
old-timers sometimes openly laughed at Mandrake, insinuating that
ease-of-use somehow made Linux less Linux.
But
I loved it and found it to be a whole new world. Gone was the blue
screen of death and the nearly daily crashes that were business as
usual with Windows. Unfortunately, also gone were a lot of
peripherals that had “just worked” in Windows.
The
first thing I had to do after installing Mandrake was to take my
white box to Michelle at Dragonware
Computers and have the cheap winmodem swapped out for a hardware
modem. Granted, a hardware modem means a more responsive computer,
but with the computer store forty miles away, this was a bit of an
inconvenience and an expense I could little afford.
But
I didn’t mind. I was free of Microsoft –- and using a “different”
operating system made me feel as if I was some sort of computing
genus.
Printers
were also a problem, but not as much a problem with Mandrake as with
most other distros which required command line work to install.
Mandrake offered up a snazzy graphical interface for configuring
printers – if you were lucky enough to have a printer that would
work in Linux at all. Many, if not most, wouldn’t.
My
still under warranty Lexmark, which in Windows had more whistles and
bells than any printer needs, wasn’t supported by the manufacturer,
but I was able to find an open source, backwards engineered driver
that kinda, sorta worked. It worked fine for printing web pages from
the Mozilla browser, but printed Star Office pages in tiny fonts that
were crammed up into the upper right corner of the page. The printer
also made some very loud mechanical clunking noises which reminded me
of the noise a car transmission makes just before it dies.
The
workaround for the Star Office problem was to save everything as a
text file and print from a text editor. For the noise that indicated
the printer was in self-destruct mode? Try to avoid printing as much
as possible was my solution.
Other
problems abounded – too many for me to remember.
One
problem I do remember is that I couldn’t get the sound card to work
out of the box, although Mandrake’s interface showed the sound card
detected and installed. After days of digging through the forums with
no luck, someone finally suggested I might have a problem with
permissions. I looked and, lo and behold!, he was right. Mandrake had
installed the sound card with permissions which wouldn’t let it
work in a user account, yet another one of those things that should
have been fixed before the distro was released, as Ken would
point-out. Especially in a distro being sold in a shrink wrapped box
for seventy dollars a pop – which was considerably more money in
2002 than it is now.
Oh
yes, and I still have a parallel port scanner that I bought new about
two weeks before my move to Linux which has been nothing but a brick
since, as there’s still no Linux driver for it.
My
point is that back in those days none of this mattered. Most of us
were already used to having to fiddle with configuration files and
such, even when using “IBM compatible” computers running
Microsoft products. Like most users in those days, I’d cut my teeth
on command line DOS machines, where printers had to be configured
separately for each and every program and where the ability to write
a succinct autoexec.bat file was a necessity.
Tinkering
with the inner workings of the operating system was simply part of
owning a computer. Most of us using computers back then were either
geeks or wanna be geeks. We were proud of our ability to tinker and
get our machines working just like we wanted. We were the high tech
version of the good ol’ boys from an earlier age, who spent their
Saturday afternoons under a shade tree modifying their muscle cars
with headers, breathers, trick carburetors and the like.
And
that’s mostly not who’s using computers today.
Today’s
computer user just wants the computer to work, without problems, out
of the box. They don’t want to have to figure out why Hulu or
Netflix doesn’t work or why their fonts display properly in some
applications and not in others. They don’t want to hear, “oh,
that’s just an easily fixed small bug” after a Linux install any
more than they want to hear that an ignition switch that stalls their
new Chevy in heavy traffic is “only a glitch which we’ll fix one
day.”
These
days, that includes me. While I’m happy I have enough skills to
usually fix a bug that made it past the developers at Mint or Fedora,
I’d just as soon not have to deal with it. I have work to get done.
And when I’m not working, I want to be wasting time with my friends
on Facebook, not getting aggravated with my computer.
To
be sure, Linux has changed with the times. In recent years you can
pretty much be sure that when you install a major Linux distro on a
laptop, Wi-Fi will work out of the box. Also, most of the time all
you have to do is plug a new printer into a USB port and, presto!,
it’s already up and running. But there are still way too many
little niggling problems that need to get fixed – stuff that should
have been fixed long ago.
Maybe
if Ken keeps complaining enough…
Dịch:
Lê Trung Nghĩa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.