How
Trade Agreements Harm Open Access and Open Source
October
21, 2015 | By Jeremy Malcolm
Bài
được đưa lên Internet ngày: 21/10/2015
Lời
người dịch: Bài viết này được xuất bản trước khi
toàn văn của hiệp định TPP được tiết lộ chỉ vài
tuần lễ. Tuy nhiên, những phán đoán và cảnh báo về
nội dung các điều khoản có thể có và các kịch bản
có khả năng xảy ra trong thực tế với TPP là còn nguyên
giá trị.
Xem
thêm:
Vì
sao các chuyên gia an ninh không gian mạng muốn các bộ định
tuyến router công khai nguồn.
Truy
cập mở rõ ràng không được đề cập tới trong bất kỳ
thỏa thuận thương mại bí mật nào mà đang diễn ra, bao
gồm cả hiệp định Đối tác Xuyên Thái bình dương
(TPP), hiệp định Đối tác Đầu tư và Thương mại Xuyên
Đại tây dương (TTIP), và hiệp định Thương mại trong
các Dịch vụ (TISA). Nhưng điều đó không có nghĩa là
chúng sẽ không có ảnh hưởng tiêu cực lên những ai
đang tìm cách để xuất bản hoặc sử dụng các tư liệu
truy cập mở.
Trước
hết, các nhà xuất bản trực tuyến
đôi khi áp dụng các Biện pháp Bảo vệ Công nghệ - TPM
(Technological Protection Measures để
triển khai sự Quản lý các Quyền Số - DRM [Digital Rights
Management]) đối với các tác phẩm đã từng được xuất
bản theo các giấy phép truy cập mở, hoặc đặt các tác
phẩm như vậy đằng sau các bức tường tính toán tiền
nong (paywalls), bằng cách ấy gây bực mình cho ý định
của tác giả rằng các tác phẩm sẽ được làm cho sẵn
sàng một cách tự do. Trong cả 2 trường hợp, việc phá
vỡ TPM hoặc khóa bức tường tính toán tiền nong, để
giành được sự truy cập tới tác phẩm như tác giả
mong muốn, có thể là sự phạm tội dân sự hoặc hình
sự.
Những
ông chủ sở hữu các quyền bây giờ có khả năng vượt
quá xa các giới hạn bản quyền hợp pháp của họ trong
thị trường của người Canada bằng việc cài đặt các
Biện pháp Bảo vệ Kỹ thuật (TPM). Vì TPM từng được
một ông chủ sở hữu các quyền cài đặt, nên một thư
viện của người Canada hoặc nếu khác thì các khả năng
được bảo vệ theo luật định của kho lưu trữ để sử
dụng và gìn giữ các tác phẩm nằm bên dưới sẽ trở
nên không hoạt động được.
Như
đối với những ai phân phối các tác phẩm được nhà
nước cấp vốn từ đằng sau các bức tường tính toán
tiền nong, thì trách nhiệm được mang ra chống lại cả
Aaron
Swartz, và cả Diego
Gomez của Colombia chỉ là những câu chuyện kể được
báo trước. Dù được mô tả như vậy, điều khoản đó
thực sự không phải là về các bí mật thương mại theo
nghĩa truyền thống (ấy là, những ai giả thiết biết và
vi phạm một bổn phận giữ bí mật), mà được nhằm
vào các tin tặc đang truy cập thông tin trong một hệ
thống máy tính vượt quá quyền hạn của họ được làm
thế, thậm chí nếu họ chưa từng bao giờ đồng ý giữ
bất kỳ thông tin nào bí mật.
Chúng
chỉ là 2 điều khoản của TPP mà có thể làm cho nó trở
nên mạo hiểm hơn cho những ai tìm cách truy cập và chia
sẻ các tư liệu giáo dục trên trực
tuyến. Nhưng những gì rõ ràng hơn là những gì mà các
hiệp định phải nói về sự truy cập mở là những gì
họ không nói tới. Nếu bản
quyền là để làm việc thực sự trong các hiệp định,
thì việc đưa ra bổn phận bắt buộc cho các bên phải
yêu cầu các nghiên cứu được nhà nước cấp tiền phải
được phát hành theo các giấy phép truy cập mở dường
như là một sự bổ sung hiển nhiên.
Cả TPP (như chúng tôi biết tới
nay) hay TISA đều đã không đưa vào một điều khoản như
vậy.
Trong
thực tế, họ hầu như chính xác làm ngược lại. Dù có
liên quan tới nguồn mở thay vì với truy cập mở, Điều
6 của văn bản bị rò rỉ chương về thương mại điện
tử của TISA thực sự có thể cấm bất kỳ bên nào của
hiệp định khỏi việc yêu cầu mã nguồn của các phần
mềm thị trường đại chúng được các nhà cung cấp
dịch vụ của bên khác phải phát hành mở.
Chúng
ta không phải nhìn quá xa cho một minh họa về việc điều
khoản này là thiển cận như thế nào. Chỉ tuần trước,
260
chuyên gia an ninh không gian mạng đã kêu gọi Ủy ban
Thương mại Liên bang Mỹ - FTC (US
Federal Trade Commission)
yêu
cầu các nhà sản xuất các bộ định tuyến router phải
làm cho mã nguồn của họ là sẵn sàng như một điều
kiện cấp phép ở nước Mỹ. Đây là một gợi ý nhạy
cảm có thể hạ thấp tận gốc rễ sự phơi lộ của
người sử dụng ra với các chỗ bị tổn thương về an
ninh. Tuy nhiên, dường như là các chuyên gia đó đã không
nhận thức được rằng nếu TISA trở nên có hiệu lực,
thì những gì họ đang yêu cầu FTC làm sẽ sớm trở
thành bất hợp pháp.
Chúng
ta còn chưa biết chính xác những gì chương về Thương
mại điện tử của TPP bao gồm (nó còn chưa được xuất
bản, một cách chính thức), nhưng nó có thể cũng chứa
một điều khoản hệt như của TISA. Nếu có bất kỳ dấu
hiệu nào như vậy, thì là vì chúng ta biết chương IP của
TPP yêu cầu rằng “các cơ quan chính phủ chỉ sử dụng
các phần mềm máy tính không vi phạm, được bản quyền
và các quyền có liên quan bảo vệ” - điều mà, nếu
theo nghĩa đen, có thể loại trừ sử dụng các phần mềm
đã và đang dành cho miền công cộng, như SQLite.
Những
sai lầm như vậy là không thể tránh khỏi trong quá trình
thương thảo mà là đóng đối với sự rà soát lại công
khai và loại trừ rõ ràng đầu vào từ tất cả các bên
tham gia đóng góp bị/được/có ảnh hưởng. Vì thế
chúng ta thực sự ngạc nhiên là các hiệp định thương
mại là các tin tức tồi tệ cho truy cập mở và nguồn
mở. Nhưng chúng ta cũng sẽ không chấp nhận nó. Những
cuộc thương thảo phi dân chủ, bị chiếm đoạt là một
di vật của kỷ nguyên trước Internet, chúng không bao giờ
còn có bất kỳ chỗ hợp pháp nào trong việc ra chính
sách công khai cho thế kỷ 21 nữa.
Open
access isn't explicitly covered in any of the secretive trade
negotiations that are currently underway, including the Trans-Pacific
Partnership (TPP), the Trans-Atlantic Trade and Investment
Partnership (TTIP), and the Trade In Services Agreement (TISA). But
that doesn't mean that they won't have a negative impact on those
seeking to publish or use open access materials.
First,
online publishers sometimes apply TPM (Technological Protection
Measures, which implement DRM) to works that have been published
under open access licences, or place such works behind paywalls,
thereby frustrating the intention of the author that the works should
be made freely available. In both cases, circumventing the TPM or
paywall block, in order to gain access to the work as the author
intended, can be a civil or criminal offense.
The
Canadian Library Association described the former problem very well
last year at WIPO, when
stating:
Rights
owners are now now able to overreach their legitimate copyright
limits in the Canadian market by installing Technological Protection
Measures. Because a Technological Protection Measure has been
installed by a rights owner, a Canadian library or archive’s
otherwise statutorily protected abilities to use and preserve the
underlying works become inoperable.
As
for those who distribute publicly-funded works from behind paywalls,
the charges brought against both the late Aaron
Swartz, and also Colombian Diego
Gomez are cautionary tales. The “trade secrets” provision of
the TPP raises the prospect of further such unjust prosecutions.
Although so described, the provision is not really about trade
secrets in the traditional sense (namely, those who knowingly assume
and breach an obligation of confidence), but is targeted at hackers
who access information on a computer system in excess of their
authorization to do so, even if they had never agreed to keep any
information confidential.
These
are just two of the provisions of the TPP that could make it more
hazardous for those who seek to access and share educational
materials online. But what is more obvious than what the agreements
do have to say about open access is what they don't say. If copyright
is to be dealt with in trade agreements at all, then including a
mandate for the parties to require publicly funded research to be
released under open access licenses seems like an obvious inclusion.
Yet neither the TPP nor (as far as we know) TTIP or TISA have
included such a provision.
In
fact, they do almost the exact opposite. Although relating to open
source rather than open access, Article 6 of the leaked text of the
e-commerce chapter of TISA would actually prohibit any party to the
agreement from requiring the source code of mass-market software to
be released openly by service providers of another party.
We
don't have to look very far for an illustration of how short-sighted
this provision is. Only last week, 260
cybersecurity experts called upon the US Federal Trade Commission
to require router manufacturers to make their source code available
as a condition of licensing in the United States. It's a sensible
suggestion that could radically lower users' exposure to security
vulnerabilities. However, it seems that these experts were unaware
that if TISA comes into force, what they are asking the FTC to do
will soon become illegal.
We
don't know exactly what the TPP's E-commerce chapter contains yet (it
hasn't yet been published, officially or otherwise), but it may well
contain a similar provision to TISA's. If it's any indication, we do
know is that the TPP's IP chapter requires that “government
agencies only use non-infringing computer software protected by
copyright and related rights”—which, if taken literally, would
exclude the use of software that has been dedicated to the public
domain, such as SQLite.
Mistakes
like these are inevitable in a negotiation process that is closed to
public review and which structurally excludes input from all affected
stakeholders. We should therefore hardly be surprised that trade
agreements are bad news for open access and open source. But neither
should we accept it. These captured, undemocratic negotiations are a
relic of a pre-Internet age, that no longer have any legitimate place
in public policy making for the 21st century.
Dịch:
Lê Trung Nghĩa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.