Magna Carta trực tuyến: Berners-Lee kêu gọi một dự luật các quyền cho web

An online Magna Carta: Berners-Lee calls for bill of rights for web

Đặc biệt: nhà sáng chế web cảnh báo tính trung lập dưới sự tấn công liên tục từ các chính phủ và các tập đoàn

Exclusive: web's inventor warns neutrality under sustained attack from governments and corporations

By Jemima Kiss, The Guardian, Wednesday 12 March 2014

Theo: http://www.theguardian.com/technology/2014/mar/12/online-magna-carta-berners-lee-web

Bài được đưa lên Internet ngày: 12/03/2014

Lời người dịch: Trích đoạn về quan điểm của Tim Berners-Lee, người sáng tạo ra Internet: “Nhưng chúng ta cần các luật sư của chúng ta và các chính trị gia của chúng ta hiểu việc lập trình, để hiểu những gì có thể được thực hiện với một máy tính. Chúng ta cũng cần viếng thăm lại nhiều cấu trúc pháp lý, luật bản quyền - các luật mà đặt mọi người vào tù mà từng phần lớn được thiết lập để bảo vệ các nhà sản xuất phim ảnh... Không có gì trong thứ này từng được thiết lập để gìn giữ hàng ngày sự cởi mở giữa các cá nhân và dân chủ hàng ngày mà chúng ta cần để quản lý đất nước”.

Liên kết tới video: Nhà sáng chế ra World wide web Tim Berners-Lee: 'Thiết lập các nguyên tắc của web về tính mở và tính riêng tư'

Nhà sáng chế ra word wide web tin tưởng một “Magna Carta” trực tuyến là cần thiết để bảo vệ và đặt sự độc lập trung gian mà ông đã tạo ra và các quyền của người sử dụng nó trên toàn thế giới.

Ngài Tim Berners-Lee đã nói cho tờ Guardian các qui tắc mới từng cần thiết để bảo vệ hệ thống “mở, trung tính”.

Nói chính xác 25 năm sau khi ông đã viết phác thảo đầu tiên đề xuất đầu tiên cho những gì có thể trở thành world wide web, nhà khoa học máy tính nói: “chúng ta cần một hiến pháp toàn cầu - một dự luật các quyền”.

Kế hoạch Magna Carta của Berners-Lee sẽ được thực hiện như một phần của một sáng kiến gọi là “web mà chúng tôi muốn”, nó kêu gọi mọi người tạo ra một dự luật số về các quyền trong từng nước - một tuyên bố các nguyên tắc mà ông hy vọng sẽ được các cơ quan nhà nước, các quan chức chính phủ và các tập đoàn ủng hộ.

“Trừ phi chúng ta có một Internet mở, trung lập mà chúng ta có thể dựa vào không lo lắng về những gì đang xảy ra ở cửa hậu, chúng ta không thể có chính phủ mở, dân chủ tốt, y tế tốt, các cộng đồng và da dạng văn hóa được kết nối. Không khờ dại để nghĩ chúng ta có thể có điều đó, mà là khờ dại để nghĩ chúng ta chỉ việc ngồi đó và có được nó”.

Berners-Lee từng là một người chỉ trích nổi tiếng sự giám sát của các cơ quan gián điệp Mỹ và Anh đối với các công dân theo các tiết lộ của người thổi còi Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) Edward Snowden. Dưới ánh sáng của những gì đã nổi lên, ông nói, mọi người đã và đang tìm kiếm một tổng chi phí các dịch vụ an ninh từng xoay xở là thế nào.

Quan điểm của ông cũng đồng thanh với giới công nghiệp công nghệ, nơi mà có sự giận giữ đặc biệt về những nỗ lực của NSA và GCHQ của ANh để làm xói mòn các công cụ mã hóa và an ninh - thứ gì đó nhiều chuyên gia an ninh không gian mạng (ANKGM) nói từng là phản tác dụng và đã làm xói mòn an ninh của từng người.

Các nguyên tắc về tính riêng tư, tự do ngôn luận và tính nặc danh có trách nhiệm có thể được khai thác trong sơ đồ Magna Carta. “Các vấn đề đó đã đặt lên chúng ta”, Berners-Lee nói. “Các quyền của chúng ta đang bị vi phạm nhiều hơn và nhiều hơn mỗi phía, và sự nguy hiểm là chúng ta đã quen với nó. Vì thế tôi muốn sử dụng kỷ niệm 25 năm đối với tất cả chúng ta để làm điều đó, làm cho web quay về với bàn tay của riêng chúng ta và xác định web mà chúng ta muốn cho 25 năm tiếp theo”.

Đề xuất hiến pháp web cũng nên xem xét ảnh hưởng của các luật bản quyền và các vấn đề văn hóa - xã hội xung quanh đạo đức công nghệ.

Trong khi những nhạy cảm văn hóa và qui định của các khu vực có thể khác nhau, thì Berners-Lee nói ông tin tưởng một tài liệu nguyên tắc được chia sẻ có thể đưa ra được một tiêu chuẩn quốc tế cho các giá trị của web mở.

Ông là người lạc quan rằng chiến dịch “web mà chúng tôi muốn” có thể trở thành dòng chính thống, bất chấp hình như thiếu sự nhận thức về lợi ích của công chúng trong câu chuyện của Snowden.

“Tôi muốn nói những người ở nước Anh là lãnh đạm - Tôi muốn nói rằng họ có lòng tin lớn hơn trong chính phủ của họ hơn các nước khác. Họ có quan điểm rằng chúng ta đã bỏ phiếu cho họ, nên hãy để họ có và thực hiện nó”.

“Nhưng chúng ta cần các luật sư của chúng ta và các chính trị gia của chúng ta hiểu việc lập trình, để hiểu những gì có thể được thực hiện với một máy tính. Chúng ta cũng cần viếng thăm lại nhiều cấu trúc pháp lý, luật bản quyền - các luật mà đặt mọi người vào tù mà từng phần lớn được thiết lập để bảo vệ các nhà sản xuất phim ảnh... Không có gì trong thứ này từng được thiết lập để gìn giữ hàng ngày sự cởi mở giữa các cá nhân và dân chủ hàng ngày mà chúng ta cần để quản lý đất nước”, ông nói.

Berners-Lee cũng nói mạnh có lợi cho việc thay đổi một yếu tố chính và đang gây tranh cãi về điều hành Internet mà có thể loại bỏ sự kiểm soát nhỏ nhưng có tính biểu tượng của Mỹ. Mỹ đã bám vào mối liên hệ của IANA, kiểm soát cơ sở dữ liệu miền của tất cả các tên miền, nhưng đã đối mặt với sức ép gia tăng sau vụ Snowden.

Ông nói: “Loại bỏ sự liên kết rõ ràng đối với Bộ Thương mại Mỹ là quá dài hạn. Mỹ không thể có một nơi toàn cầu trong việc quản lý thứ gì đó quá là không mang tính quốc gia. Có một xung lượng khổng lồ hướng tới việc nới lỏng nhưng đúng là chúng ta giữ một tiếp cận nhiều bên tham gia đóng góp, và một tiếp cận nơi mà các chính phủ và công ty đều giữ một khoảng cách”.

Berners-Lee cũng lặp đi lặp lại lo ngại của ông rằng web có thể bị balkan hóa bởi các nước hoặc các tổ chức đang cắt không gian số ra để làm việc dưới các qui tắc của riêng họ, bất kể cho sự kiểm duyệt, điều chỉnh hay thương mại.

Tất cả chúng ta phải đóng một vai trò trong tương lai đó, ông nói, chỉ ra sự phản kháng đối với qui định ăn cắp bản quyền được đề xuất.

Ông nói: “Điều chính yếu là để mọi người đấu tranh cho web và thấy sự thiệt hại mà một web gãy vỡ có thể mang lại. Giống như bất kể cơ thể con người nào, web cần cảnh sát và tất nhiên chúng ta cần các luật quốc gia, nhưng chúng ta phải không biến mạng thành một loạt các ống silo quốc gia”.

Berners-Lee cũng nhằm vào Olympics Luân Đôn 2012, gõ các từ “điều này là cho mỗi người” trên một máy tính ở trung tâm báo chí. Ông đã mắc kẹt chặt vào nguyên tắc về tính mở, toàn diện và dân chủ kể từ khi ông đã sáng chế ra web vào năm 1989, chọn không thương mại hóa mô hình của ông. Việc từ chối ý tưởng rằng kiểm soát của chính phủ và thương mại một môi trường mạnh như vậy là không thể tránh khỏi, Berners-Lee nói có thể là không có khả năng: “Không cho tới khi họ ca tụng các bàn phím từ các ngón tay lạnh, chết chóc của chúng ta”.

Tạo ra web tự do để sử dụng cho từng người

Như một đứa trẻ lớn lên ở tây - nam Luân Đôn, Tim Berners-Lee từng như là một tàu trinh sát hiểu biết, nó đã dẫn tới sự quan tâm của ông trong đường sắt hiện đại và sau đó là điện tử.

Nhưng máy tính từng là khái niệm quen thuộc rồi trong gia đình ở nhà - cả bố mẹ ông đều đã làm việc trong sự sáng tạo ra máy tính được xây dựng một cách thương mại đầu tiên trên thế giới, Ferrranti Mk1.

Berners-Lee đầu tiên có bằng vật lý ở Oxford và sau đó đã làm việc trong một loạt các vai trò kỹ sư. Mà đó từng là ở Cern, Tổ chức của châu Âu về Nghiên cứu Hạt nhân, ở Geneva, nơi ông đã tham gia vào các dự án có thể dẫn tới sự tạo ra world wide web.

Mục tiêu của ông từng là để cho phép các nhà nghiên cứu khắp thế giới chia sẻ các tài liệu và các đề xuất ban đầu của ông đã được phán xét như là “mơ hồ nhưng thú vị” từ một nhà quản lý ở Cern.

Ông đã kết hợp công nghệ đang tồn tại như Internet và siêu văn bản và đã kết hợp chúng để tạo ra một hệ thống lưu trữ tài liệu được kết nối với nhau khổng lồ. Berners-Lee đã đặt tên nó là world wide web, dù những người cộng tác khối các nước nói tiếng Pháp đã thấy khó phát âm nó.

Web lần đầu mở cho những người sử dụng mới vào năm 1991, và vào năm 1992, trình duyệt đầu tiên đã được tạo ra để quét và lựa chọn hàng triệu tài liệu đã tồn tại rồi.

Dù web đã coi sự sáng tạo và mất vô số tài sản, Berners-Lee và đội của ông đã đảm bảo rằng nó là tự do để sử dụng cho mỗi người.

Berners-Lee bây giờ làm việc thông qua các tổ chức khác nhau để đảm bảo rằng web là truy cập được cho tất cả và rằng khái niệm trung lập của net được các chính phủ và tập đoàn quan sát thấy.

Link to video: World wide web inventor Tim Berners-Lee: 'Establish web's principles of openness and privacy'

The inventor of the world wide web believes an online "Magna Carta" is needed to protect and enshrine the independence of the medium he created and the rights of its users worldwide.

Sir Tim Berners-Lee told the Guardian the web had come under increasing attack from governments and corporate influence and that new rules were needed to protect the "open, neutral" system.

Speaking exactly 25 years after he wrote the first draft of the first proposal for what would become the world wide web, the computer scientist said: "We need a global constitution – a bill of rights."

Berners-Lee's Magna Carta plan is to be taken up as part of an initiative called "the web we want", which calls on people to generate a digital bill of rights in each country – a statement of principles he hopes will be supported by public institutions, government officials and corporations.

"Unless we have an open, neutral internet we can rely on without worrying about what's happening at the back door, we can't have open government, good democracy, good healthcare, connected communities and diversity of culture. It's not naive to think we can have that, but it is naive to think we can just sit back and get it."

Berners-Lee has been an outspoken critic of the American and British spy agencies' surveillance of citizens following the revelations by National Security Agency whistleblower Edward Snowden. In the light of what has emerged, he said, people were looking for an overhaul of how the security services were managed.

His views also echo across the technology industry, where there is particular anger about the efforts by the NSA and Britain's GCHQ to undermine encryption and security tools – something many cybersecurity experts say has been counterproductive and undermined everyone's security.

Principles of privacy, free speech and responsible anonymity would be explored in the Magna Carta scheme. "These issues have crept up on us," Berners-Lee said. "Our rights are being infringed more and more on every side, and the danger is that we get used to it. So I want to use the 25th anniversary for us all to do that, to take the web back into our own hands and define the web we want for the next 25 years."

The web constitution proposal should also examine the impact of copyright laws and the cultural-societal issues around the ethics of technology.

While regional regulation and cultural sensitivities would vary, Berners-Lee said he believed a shared document of principle could provide an international standard for the values of the open web.

He is optimistic that the "web we want" campaign can be mainstream, despite the apparent lack of awareness of public interest in the Snowden story.

"I wouldn't say people in the UK are apathetic – I would say that they have greater trust in their government than other countries. They have the attitude that we voted for them, so let them get on and do it.

"But we need our lawyers and our politicians to understand programming, to understand what can be done with a computer. We also need to revisit a lot of legal structure, copyright law – the laws that put people in jail which have been largely set up to protect the movie producers … None of this has been set up to preserve the day to day discourse between individuals and the day to day democracy that we need to run the country," he said.

Berners-Lee also spoke out strongly in favour of changing a key and controversial element of internet governance that would remove a small but symbolic piece of US control. The US has clung on to the Iana contract, which controls the dominant database of all domain names, but has faced increased pressure post-Snowden.

He said: "The removal of the explicit link to the US department of commerce is long overdue. The US can't have a global place in the running of something which is so non-national. There is huge momentum towards that uncoupling but it is right that we keep a multi-stakeholder approach, and one where governments and companies are both kept at arm's length."

Berners-Lee also reiterated his concern that the web could be balkanised by countries or organisations carving up the digital space to work under their own rules, whether for censorship, regulation or commerce.

We all have to play a role in that future, he said, citing resistance to proposed copyright theft regulation.

He said: "The key thing is getting people to fight for the web and to see the harm that a fractured web would bring. Like any human system, the web needs policing and of course we need national laws, but we must not turn the network into a series of national silos."

Berners-Lee also starred in the London 2012 Olympics, typing the words "this is for everyone" on a computer in the centre of the arena. He has stuck firmly to the principle of openness, inclusivity and democracy since he invented the web in 1989, choosing not to commercialise his model. Rejecting the idea that government and commercial control of such a powerful medium was inevitable, Berners-Lee said it would be impossible: "Not until they prise the keyboards from our cold, dead fingers."

Creator of web free to use for everyone

As a boy growing up in south-west London, Tim Berners-Lee was a keen trainspotter, which led to his interest in model railways and then electronics.

But computers were already familiar concept in the family home – both his parents worked on the creation of the world's first commercially built computer, the Ferranti Mk1.

Berners-Lee got a first in physics at Oxford and then worked in a series of engineering roles. But it was at Cern, the European Organisation for Nuclear Research, in Geneva where he embarked on projects which would lead to the creation of the world wide web.

His aim was to allow researchers all over the world to share documents and his first proposals were judged as "vague but interesting" by a manager at Cern.

He combined existing technology such as the internet and hypertext and combined them to produce an immense interconnected document storage system. Berners-Lee labelled it the world wide web, although his Francophone collaborators found it difficult to pronounce.

The web was first open to new users in 1991, and in 1992, the first browser was created to scan and select the millions of documents which already existed.

Although the web has seen the creation and loss of countless fortunes, Berners-Lee and his team ensured that it was free to use for everyone.

Berners-Lee now works through various organisations to ensure that the web is accessible to all and that the concept of the neutrality of the net is observed by governments and corporations.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com