Tiến sỹ Mahathir Mohamad: Chi phí các vụ kiện để rút khỏi TPP có thể làm cho Malaysia phá sản

Dr M: Lawsuit cost to quit TPP could ‘bankrupt’ Malaysia

Thursday December 31, 2015

Theo: http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/dr-m-lawsuit-cost-to-quit-tpp-could-bankrupt-malaysia

Bài được đưa lên Internet ngày: 31/12/2015

Xem thêm: TPP, ACTA, bằng sáng chế phần mềm và hơn thế nữa.

KUALA LUMPUR, 31/12 - Malaysia có thể bị phá sản vì tiềm năng các vụ kiện nhiều tỷ USD chống lại chính phủ nếu quốc gia này rút khỏi TPP sau khi ký kế hiệp định, cựu thủ tướng Mahathir Mohamad đã cảnh báo hôm nay.

Khi Malaysia sắp ký kết hiệp định, thì vị cựu thủ tướng 90 tuổi từng lãnh đạo đất nước này 22 năm đã bày tỏ sự nghi ngờ của ông đối với sự khẳng định của Bộ trưởng Bộ Công nghiệp và Thương mại Quốc tế Datuk Seri Mustapa Mohamed rằng Malaysia có thể rút ra khỏi TPP sau này nếu nó thấy hiệp định không có lợi ích.

“Vâng quả thực là chúng ta có thể. Nhưng sẽ là không dễ dàng và cái giá có thể thực sự làm chúng ta phá sản”, Tiến sỹ Mahathir đã viết trên blog của ông.

“Các công ty trong hiệp định TTPA có thể kiện Chính phủ vì đánh mất lợi nhuận bao gồm cả lợi nhuận trong tương lai nếu hành động của Chính phủ gây ra sự mất mát đó”, ông đã bổ sung, tham chiếu tới điều khoản dàn xếp tranh chấp giữa nhà nước và nhà đầu tư - ISDS (Investor-State Dispute Settlement).

Ông đã trích dẫn trường hợp ở một quốc gia Mỹ Latin nơi mà một công ty Mỹ đã kiện vì mất lợi nhuận trong tương lai sau khi chính phủ đã kết thúc việc khai thác hoạt động mà đã gây ra sự ô nhiễm tràn lan, có giá vài tỷ USD đối với quốc gia đó.

Ông đã không chỉ ra “quốc gia Mỹ Latin” nào hoặc công ty khai thác nào.

Tuy nhiên, Infinito Gold có trụ sở ở Canada đã tạo nên các hàng tít lớn trên báo chí thế giới vào tháng 10 sau khi nó đã đưa ra vụ kiện 94 triệu USD (404.6 triệu RM tiền Malaysia) chống lại chính phủ Costa Rica ở Trung tâm Quốc tế của Ngân hàng Thế giới về Dàn xếp các Tranh chấp Đầu tư, được cho là vì sự vi phạm hiệp định đầu tư song phương sau khi các hoạt động của nó bị đóng cửa vì gây ô nhiễm tràn lan.

Infinito Gold đã đệ trình xin phá sản đầu năm nay, nhưng đã nêu nó có thể tiếp tục theo đuổi vụ kiện.

Một vụ khác là với người khổng lồ khai mỏ Pacific Rim của Canada khởi xướng một vụ kiện 301 triệu USD chống lại chính phủ El Salvadore sau khi tổng thống khi đó là Antonio Saca đã dừng đưa ra sự cho phép mới cho việc khai khoáng vì sự ô nhiễm mà mỏ vàng của nó đã gây ra trong cung cấp nước ở San Sebastián vào năm 2008.

Pacific Rim sau đó đã bị công ty OceanaGold có trụ sở ở Úc mua, cũng có kế hoạch tiếp cụ theo đuổi vụ kiện.

“Quyết định rút khỏi TPPA rõ ràng sẽ gây ra sự mất mát lợi nhuận và các lợi ích trong tương lai của các công ty đầu tư vào Malaysia hoặc buôn bán với Malaysia”, Tiến sỹ Mahathir, người đã về hưu từ chính phủ vào năm 2003.

“Sự rút lui sẽ liên quan tới nhiều công ty và sự mất mát có lý do sẽ là hàng trăm tỷ. Tòa án sẽ không phải là của chúng ta, nơi mà chúng ta có thể tính tới sự thiện cảm và lo ngại về những gì sẽ xảy ra cho nền kinh tế và tài chính của chúng ta. Cũng không có cách nào chúng ta có thể ép hoặc hối lộ các tòa án. Chúng ta sẽ chỉ phải trả hàng tỷ [USD]”.

Ông đã chỉ trích chính phủ đã bịt tai lại đối với các chỉ trích chống lại hiệp định thương mại, và đã bày tỏ sự bi quan về việc Putrajaya (chính quyền Malaysia) cũng sẽ xem xét ý kiến của ông.

TPP là một hiệp định thương mại tự do từng được Mỹ, Malaysia và 10 quốc gia khác đàm phán như một phần của quan hệ Đối tác Kinh tế Chiến lược Xuyên Thái bình dương lớn hơn kể từ năm 2010.

Ngày 05/10, Malaysia cùng với Mỹ, Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam đã kết thúc các cuộc đàm phán về TPP. Các chính phủ bây giờ phải tìm kiếm sự phê chuẩn của từng nước ký hiệp định.

Phó phát ngôn viên của Datuk Seri Tiến sỹ Ronald Kiandee đã khẳng định đầu tuần này rằng Quốc hội sẽ triệu tập 2 ngày bắt đầu từ 26/01, trong thời gian đó Dự luật về TPP sẽ được tranh luận và biểu quyết.

KUALA LUMPUR, Dec 31 — Malaysia may become bankrupt due to the potential multi-billion lawsuits against the government should the country withdraw from the Trans-Pacific Partnership (TPP) after sealing the agreement, former prime minister Tun Dr Mahathir Mohamad warned today.

As Malaysia inches close to signing the trade deal, the 90-year-old who steered the country for 22 years expressed his scepticism over International Trade and Industry Minister Datuk Seri Mustapa Mohamed’s assertion that Malaysia could pull out of the TPP later if it finds the agreement not beneficial.

“Yes indeed we can. But it is not going to be easy and the cost would practically bankrupt us,” Dr Mahathir wrote on his blog.

“In the TPPA agreement companies can sue Government for loss of profit including future profit if Government action results in the loss,” he added, referring to the controversial investor-state dispute settlement (ISDS) provision.

He cited a case in a Latin American country where an American company had sued for loss of future profit after the government had put an end to a mining operation that had caused massive pollution, costing the country several billion US dollars.

He did not specify which “Latin American country” or the mining company.

However, Canada-based Infinito Gold made world headlines in October after it mounted a US$94 million (RM404.6 million) suit against the Costa Rican government at the World Bank’s International Centre for Settlement of Investment Disputes, allegedly for violating a bilateral investment treaty after its operations were shut down for massive pollution.

Infinito Gold filed for bankruptcy earlier this year, but have stated it would continue to pursue the case.

Another case saw Canadian mining giant Pacific Rim initiating a US$301 million lawsuit against the El Salvadoran government after then-president Antonio Saca stopped issuing new mining permits due to the pollution its gold mine caused in the water supply in San Sebastián in 2008.

Pacific Rim was later bought over by Australian-based OceanaGold, which also plans to continue pursuing the lawsuit.

“A decision to withdraw from the TPPA will obviously result in loss of profit and future profits by companies investing in Malaysia or trading with Malaysia,” said Dr Mahathir who retired from government in 2003.

“The withdrawal will involve numerous companies and the purported loss will run into hundreds of billions. The court will not be ours where we can count on sympathy and concern for what will happen to our economy and finances. There is also no way we can pressure or bribe the courts. We will just have to pay the billions.”

He criticised the government for turning a deaf ear to criticisms against the trade deal, and expressed pessimism over Putrajaya taking his opinion into consideration as well.

The TPP is a free trade agreement that has been negotiated by the US, Malaysia and ten other nations as part of the larger Trans-Pacific Strategic Economic Partnership since 2010.

On October 5, Malaysia together with US, Australia, Brunei, Canada, Chile, Japan, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore and Vietnam concluded negotiations on the TPP. The governments must now seek their individual countries’ mandates to sign the deal.

Deputy Speaker Datuk Seri Dr Ronald Kiandee confirmed earlier this week that Parliament will convene for two days starting January 26, during which the Bill on the TPP will be debated and voted on.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com