5 câu hỏi chính - và các câu trả lời - về văn bản TPP bị rò rỉ

Five key questions – and answers – about the leaked TPP text

By Henry Farrell, November 15, 2013 at 9:07 am

(Ellen Davidson/The Washington Post)

Lời người dịch: Chuyên gia của Đại học George Washington về sở hữu trí tuệ viết về Chương Sở hữu Trí tuệ bị WikiLeaks làm rò rỉ hồi giữa tháng 11/2013 với các trích đoạn sau: “Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) và chính quyền Obama đã giữ các văn bản hiệp định bí mật đối với công chúng. Tuy nhiên, họ đã chỉ sẻ các văn bản đó với 700 hoặc khoảng như vậy “các cố vấn được chừa ra”, tất cả bọn họ tới từ cá nền công nghiệp của những người nắm giữ các quyền sở hữu trí tuệ. Các thành viên của Ban Cố vấn Thương mại Công nghiệp về các Quyền Sở hữu Trí tuệ (Industry Trade Advisory Committee on Intellectual Property Rights) đã có sự truy cập liên tục tới các văn bản. Các thành viên đó bao gồm các đại diện của các Nhà sản xuất và Nghiên cứu Dược của Mỹ (Pharmaceutical Research and Manufacturers of America), Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Mỹ (Recording Industry Association of America), Hiệp hội Phần mềm Giải trí (Entertainment Software Association), cũng như các hãng như Gilead Sciences, Johnson and Johnson, Verizon, Cisco Systems, và General Electric... Từ văn bản này dường như là chính quyền Mỹ đang đàm phán về các điều khoản sở hữu trí tuệ mà nó biết có thể không đạt được thông qua một qui trình dân chủ mở. Ví dụ, nó bao gồm các điều khoản tương tự như Luật Dừng Ăn cắp Trực tuyến - SOPA (Stop Online Piracy Act), và Luật Bảo vệ Sở hữu Trí tuệ - PIPA (Protect Intellectual Property Act), và Hiệp định Thương mại Chống Hàng giả - ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement) mà Nghị viện châu Âu cuối cùng đã từ chối... Nếu các điều khoản đó được công bố rộng rãi, tôi kỳ vọng có tranh luận mạnh mẽ về những ảnh hưởng của các biện pháp đó. Các nhóm hoạt động xã hội khác nhau đang huy động rồi, và tôi nghĩ họ đang hy vọng đánh thắng một SOPA/PIPA/ACTA khác”. Xem thêm: TPP, ACTA, bằng sáng chế phần mềm và hơn thế nữa.

Susan Sell là một giáo sư khoa học chính trị ở Đại học George Washington, người đã triển khai nghiên cứu nổi tiếng về những cuộc đàm phán quốc tế về sở hữu trí tuệ. Bên dưới là câu trả lời của bà cho 5 câu hỏi về chương sở hữu trí tuệ của hiệp định Đối tác Xuyên Thái bình dương – TPP (Trans-Pacific Partnership agreement) được đề xuất, mà chính quyền Obama đã và đang đàm phán với các đối tác thương mại đằng sau các cánh cửa đóng. Một bản thảo chương đó đã bị WikiLeaks làm rò rỉ 2 ngày trước.

Văn bản dự thảo TPP từng được giữ trong bí mật đối với công chúng nói chung. Ai đã nhìn thấy nó và vì sao?

Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) và chính quyền Obama đã giữ các văn bản hiệp định bí mật đối với công chúng. Tuy nhiên, họ đã chỉ sẻ các văn bản đó với 700 hoặc khoảng như vậy “các cố vấn được chừa ra”, tất cả bọn họ tới từ cá nền công nghiệp của những người nắm giữ các quyền sở hữu trí tuệ. Các thành viên của Ban Cố vấn Thương mại Công nghiệp về các Quyền Sở hữu Trí tuệ (Industry Trade Advisory Committee on Intellectual Property Rights) đã có sự truy cập liên tục tới các văn bản. Các thành viên đó bao gồm các đại diện của các Nhà sản xuất và Nghiên cứu Dược của Mỹ (Pharmaceutical Research and Manufacturers of America), Hiệp hội Công nghiệp Ghi âm Mỹ (Recording Industry Association of America), Hiệp hội Phần mềm Giải trí (Entertainment Software Association), cũng như các hãng như Gilead Sciences, Johnson and Johnson, Verizon, Cisco Systems, và General Electric.

Các thành viên có lựa chọn của Quốc hội đã có sự truy cập rất hạn chế tới các văn bản dự thảo đó. Sau sự rò rỉ hôm thứ năm chương về sở hữu trí tuệ thì nó rõ ràng vì sao USTR và chính quyền Obama đã khăng khăng trong bí mật. Từ văn bản này dường như là chính quyền Mỹ đang đàm phán về các điều khoản sở hữu trí tuệ mà nó biết có thể không đạt được thông qua một qui trình dân chủ mở. Ví dụ, nó bao gồm các điều khoản tương tự như Luật Dừng Ăn cắp Trực tuyến - SOPA (Stop Online Piracy Act), và Luật Bảo vệ Sở hữu Trí tuệ - PIPA (Protect Intellectual Property Act), và Hiệp định Thương mại Chống Hàng giả - ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement) mà Nghị viện châu Âu cuối cùng đã từ chối. Nước Mỹ dường như đang sử dụng các cuộc đàm phán TPP không minh bạch như một kết thúc có chủ ý chạy quanh Quốc hội về sở hữu trí tuệ, để đạt được một tập hợp được giả thiết không bình thường các mục tiêu về chính sách.

Điều gì thú vị có trong nó?

Một số thông tin thú vị nhất trong chương bị rò rỉ nhận diện những người mà đang đề xuất hoặc phản đối các điều khoản đặc biệt. Mỹ (thường với Úc, đôi khi với Nhật) đã nắm lấy các quan điểm đặc biệt cứng rắn. Ví dụ, chỉ có Mỹ và Nhật phản đối các mục tiêu trong hiệp định (Điều QQ.A.2) mà nhắc tới sự phát triển kinh tế và xã hội, duy trì một cán cân giữa các lợi ích và các quyền của những người nắm giữ và những người sử dụng, phản đối miền công cộng, các thủ tục kiểm tra chất lượng, và truy cập tới thuốc y dược có thể kham được. Tôi hơi ngạc nhiên thấy cách mà các nước khác đang mạnh mẽ đẩy ngược chống lại các yêu cầu của Mỹ, đặc biệt các vấn đề có liên quan tới sự truy cập tới các thuốc y dược, trách nhiệm giải trình của các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP), các thiệt hại, và bản quyền trong truyền thông số.

Mọi người gọi nó là một danh sách mong muốn của Hollywood - vì sao?

Một số điều khoản của văn bản tái tạo lại các mẩu của SOPA và PIPA và ACTA mà nhiều lần đã bị từ chối. Các nền công nghiệp giải trí (phim ảnh và âm nhạc) đã đứng đầu các hiệp định đó và đã tìm kiếm những bảo vệ mạnh hơn trong thực tế số. Các nền công nghiệp đó từng bị choáng khi SOPA và PIPA đã bị giết chết. Chỉ có Mỹ và New Zealand chống lại một điều khoản mà có thể yêu cầu sự đền bù cho các bên bị tố cáo sai về vi phạm (QQ.H.4). Nước Mỹ một mình trong việc đề xuất các thủ tục phạm tội và các khoản phạt “thậm chí bướng bỉnh không có thương hiệu, làm giả hoặc bản quyền hoặc ăn cắp bản quyền có liên quan”.

Duy nhất Mỹ và Úc phản đối một điều khoản hạn chế trách nhiệm giải trình của ISP (QQ.I.1); Những người nắm giữ bản quyền Mỹ muốn các ISP nắm trách nhiệm cho việc đặt chỗ hosting các nội dung vi phạm. Mỹ cũng đề xuất mở rộng bản quyền tới ở mức cuộc sống cộng thêm 95 năm cho các bản quyền mà các công ty sở hữu. Hollywood nhất quán ép vì các điều khoản bản quyền lâu hơn và nó đang làm như vậy ở đây.

Những tác động nào cho sự truy cập thuốc y dược khắp thế giới?

Mỹ đang đề xuất một số điều khoản được thiết kế để tăng cường và mở rộng các quyền ưu tiên độc quyền của các công ty dược nổi tiếng. Ví dụ, vài điều khoản có thể hỗ trợ thực tiễn các hãng dược “càng xanh hơn” theo đó một hãng sẽ nắm giữ một bằng sáng chế về thuốc 'x' ở dạng vỉ, rồi sau đó có một bằng sáng chế về thuốc 'x' ở dạng một nắp gel, và sau đó vẫn có một bằng sáng chế khác của chính thuốc đó ở dạng viên. Điều này mở rộng cuộc sống của các bằng sáng chế trong một vật chất, bất chấp công hiệu y tế mới là không có; vì thế nó làm chậm lại sự cạnh tranh nói chung.

Mỹ tìm kiếm các bằng sáng chế cho những sử dụng mới của một sản phẩm được biết (tất cả các nước khác ngoại trừ Úc phản đối điều này). Mỹ một mình đề xuất các thiệt hại về vi phạm bằng sáng chế gấp 3 lần lượng thiệt hại bị chịu. Mỹ và New Zealand phản đối sự đền bù cho các nạn nhân của sự lạm dụng ép tuân thủ (QQ.H.4.4). Mỹ cũng đề xuất trao cho các quan chức hải quan quyền lực quá xá để tịch thu các hàng hóa quá cảnh mà bị nghi ngờ là hàng giả. Vài năm trước người châu Âu tịch thu một cách hợp pháp các thuốc phổ biến do người Ấn Độ sản xuất trên đường đi tới các khách hàng ở châu Phi và Brazil đã đe dọa phá chuỗi cung ứng phổ biến đó, và Ấn Độ đã đe dọa đưa tranh cãi của nó về thực tế này lên Tổ chức Thương mại Thế giới. Các đề xuất khác của Mỹ có thể tạo ra các quyền mới độc quyền đối với các dữ liệu thử nghiệm ở các phòng khám, vì thể các hãng phổ biến có thể bị cấm sử dụng các kết quả đó để chứng minh tính hiệu quả và sự tương đồng sinh vật. Mỹ cũng đề xuất các bằng sáng chế cho các thủ tục y tế. Tóm lại, các điều khoản đó có thể làm giảm sự cạnh tranh phổ biến, làm giảm sự truy cập tới các thuốc y dược, và nâng giá thuốc y dược lên. Điều này dường như là trớ trêu khi mà cảm kết nội địa công khai của Obama về y tế có khả năng kham được.

Xuất bản phẩm có ảnh hưởng chính trị nào?

Nếu các điều khoản đó được công bố rộng rãi, tôi kỳ vọng có tranh luận mạnh mẽ về những ảnh hưởng của các biện pháp đó. Các nhóm hoạt động xã hội khác nhau đang huy động rồi, và tôi nghĩ họ đang hy vọng đánh thắng một SOPA/PIPA/ACTA khác. Về ngắn hạn, tôi kỳ vọng rằng sự tung ra văn bản này sẽ làm gia tăng sự phản đối của Quốc hội đối với việc mở rộng quyền tàu nhanh (Fast Track authority) trong đàm phán đối với Tổng thống Obama. Quốc hội đã thể hiện rồi sự không bằng lòng trong việc đóng lại qui trình này. Khi các thành viên của nó thấy các điều khoản đã bị đánh bại như thế nào trong một qui trình nội địa, dân chủ và có quyền tranh luận vào tháng 01/2012 đã từng được đưa vào trong TPP thì tôi đồ rằng họ sẽ không hạnh phúc.

Susan Sell is a professor of political science at George Washington University, who has carried out landmark research on international negotiations over intellectual property. Below is her response to five questions about the intellectual property chapter of the proposed Trans-Pacific Partnership agreement, which the Obama administration has been negotiating with trading partners behind closed doors. A draft of the chapter was leaked to WikiLeaks two days ago.

The draft TPP text was kept secret from the general public. Who has seen it and why?

The United States Trade Representative and the Obama administration have kept the treaty texts secret from the public. However, they have shared texts with 700 or so “cleared advisers,” all of whom come from intellectual property rights holders’ industries. Members of the Industry Trade Advisory Committee on Intellectual Property Rights have had access to texts all along. These members include representatives of the Pharmaceutical Research and Manufacturers of America, the Recording Industry Association of America, the Entertainment Software Association, as well as firms such as Gilead Sciences, Johnson and Johnson, Verizon, Cisco Systems, and General Electric.

Select members of Congress have had very limited access to the draft treaty texts. After Thursday’s leak of the intellectual property chapter it is obvious why the USTR and the Obama administration have insisted on secrecy. From this text it appears that the U.S. administration is negotiating for intellectual property provisions that it knows it could not achieve through an open democratic process. For example, it includes provisions similar to those of the failed Stop Online Piracy Act (SOPA), and Protect Intellectual Property Act (PIPA), and the Anti-Counterfeiting Trade Agreement (ACTA) that the European Parliament ultimately rejected. The United States appears to be using the non-transparent Trans-Pacific Partnership negotiations as a deliberate end run around Congress on intellectual property, to achieve a presumably unpopular set of policy goals.

What’s in it that is interesting?

Some of the most interesting information in the leaked chapter identifies those who are proposing or opposing particular provisions. The United States (often with Australia, sometimes Japan) has taken extreme hard-line positions. For example, only the United States and Japan oppose the objectives in the treaty (Article QQ.A.2) that mention economic and social development, maintaining a balance between the interests of rights holders and users, protecting the public domain, quality examination procedures, and access to affordable medicines. I was somewhat surprised to see how strongly other countries are pushing back against U.S. demands, especially on issues related to access to medicines, Internet Service Provider liability, damages, and copyright in digital media.

People call it a Hollywood wish list – why?

Some provisions of the text resurrect pieces of SOPA and PIPA and ACTA that many found to be objectionable. The entertainment industries (movies and music) championed these agreements and sought stronger protections in the digital realm. These industries were stunned when SOPA and PIPA got killed. Only the United States and New Zealand oppose a provision that would require compensation for parties wrongfully accused of infringement (QQ.H.4). The United States is alone in proposing criminal procedures and penalties “even absent willful trademark, counterfeiting or copyright or related rights piracy”.

Only the United States and Australia oppose a provision limiting Internet Service Provider liability (QQ.I.1); U.S. copyright holders would like ISPs to be held liable for hosting infringing content. The United States also proposes extending copyright to life plus 95 years for corporate-owned copyrights. Hollywood consistently presses for longer copyright terms and it is doing so here.

What are the implications for access to medicine worldwide?

The United States is proposing a number of provisions designed to strengthen and extend brand-name pharmaceutical companies’ monopoly privileges. For example, several provisions would support the pharmaceutical firms’ practice of “ever-greening” in which a firm will hold a patent on drug ‘x’ in tablet form, then later obtain a patent on drug ‘x’ in a gel cap, and later still obtain another patent on the same drug in capsule form. This extends patent life on a known substance, despite no new medical efficacy; thus it delays generic competition.

The United States seeks patents for new uses of a known product (all other countries but Australia oppose this). The United States alone proposes damages for patent infringement of up to three times the amount of injury suffered. The United States and New Zealand oppose compensation for victims of enforcement abuse (QQ.H.4.4). The United States also proposes giving customs officials ex officio powers to seize goods in transit that are suspected of being counterfeit. Several years ago European seizures of lawfully produced Indian generic drugs en route to customers in Africa and Brazil threatened to disrupt generic supply chains, and India threatened to take its dispute over this practice to the World Trade Organization. Other U.S. proposals would create exclusive new rights over clinical trial data, so that generic firms would be prohibited from using those results to prove efficacy and bioequivalence. The United States also proposes patents for medical procedures. Overall, these provisions would reduce generic competition, reduce access to medicines, and raise drug prices. This seems ironic in light of Obama’s professed domestic commitment to affordable health care.

What political impact will the publication have?

If these provisions are widely publicized, I expect vigorous debate over the implications of these measures. Various activist groups are mobilizing already, and I think they are hoping for another SOPA/PIPA/ACTA defeat. In the short term, I expect that the release of this text will increase Congressional opposition to extending Fast Track negotiating authority to President Obama. Congress has already expressed displeasure at being shut out of this process. When its members see how provisions that had been defeated in a domestic, democratic, and deliberative process in January 2012 have been included in TPP I suspect that they will not be happy.

(Susan Sell/GWU)

Susan Sell là giáo sư khoa học chính trị ở Đại học George Washington. Bà đã trải qua các năm 2012-2013 như là một giáo sư thỉnh giảng ở Trung tâm Woodrow Wilson, Washington DC, triển khai nghiên cứu cho một cuốn sách về những tranh luận hiện nay về sở hữu trí tuệ. Sách của bà, “Sức mạnh tư nhân, Luật nhà nước: Toàn cầu hóa các Quyền Sở hữu Trí tuệ”là tiêu chuẩn tính tới trong các quan hệ quốc tế về cách mà sở hữu trí tuệ đã trở thành một vấn đề quốc tế.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com