Thứ Năm, 18 tháng 4, 2024

4.4 Phối lại tác phẩm được cấp phép CC


4.4 Remixing CC-Licensed Work

Theo: https://certificates.creativecommons.org/cccertedu/chapter/4-4-remixing-cc-licensed-work/

Việc kết hợp và tùy chỉnh/chuyển thể các tác phẩm được cấp phép CC là nơi mà mọi thứ có thể gặp chút khó khăn. Bài này sẽ cung cấp cho bạn những công cụ bạn cần.


“Kết hợp các loại ớt” của
City Foodsters, được cấp phép mở CC BY 2.0

Kết quả học tập

  • Mô tả những điều cơ bản của những gì có nghĩa là tạo ra sự tùy chỉnh

  • Giải thích mức độ phạm vi của mệnh đề Chia sẻ Tương tự (ShareAlike)

  • Giải thích mức độ phạm vi của mệnh đề Không có Phái inh (NoDerivatives)

  • Xác định tính tương thích nào của giấy phép có nghĩa và làm thế nào để xác định liệu các giấy phép là tương thích

Câu hỏi lớn / Vì sao nó lại quan trọng

Lời hứa tuyệt vời của việc cấp phép Creative Commons là nó làm tăng nguồn nội dung mà từ đó chúng ta có thể rút ra để tạo ra các tác phẩm mới. Để tận dụng được tiềm năng này, bạn phải hiểu khi nào và bằng cách nào bạn có thể kết hợp và tùy chỉnh các tác phẩm được cấp phép CC. Điều này đòi hỏi sự chú ý cẩn thận đến các giấy phép CC cụ thể được áp dụng, cũng như sự hiểu biết thực tế khái niệm pháp lý về các tùy chỉnh như vấn đề về bản quyền.

Suy ngẫm cá nhân/Tại sao điều đó lại quan trọng với bạn

Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào để sử dụng tác phẩm được cấp phép CC do người khác tạo ra vào thứ gì đó mà bạn đang tạo ra chưa? Bạn đã bao giờ gặp tác phẩm được cấp phép CC mà bạn muốn sử dụng lại nhưng không chắc chắn liệu làm như vậy có yêu cầu bạn áp dụng giấy phép Chia sẻ Tương tự (ShareAlike) cho những gì bạn đã tạo ra hay không?

Có được kiến thức cơ bản

Việc sao chép một tác phẩm được cấp phép CC và chia sẻ nó khá đơn giản. Chỉ cần đảm bảo đưa ra sự thừa nhận ghi công và không sử dụng nó cho các mục đích thương mại nếu nó được cấp phép với một trong các giấy phép Phi thương mại (NonCommercial).

Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu bạn đang thay đổi một tác phẩm được cấp phép CC hoặc kết hợp nó vào một tác phẩm mới? Đầu tiên, hãy nhớ rằng nếu việc bạn sử dụng tác phẩm được cấp phép CC của người khác rơi vào trường hợp ngoại lệ hoặc giới hạn về bản quyền (như sử dụng hợp lý hoặc làm việc hợp lý), thì bạn không có nghĩa vụ nào theo giấy phép CC. Nếu không đúng như vậy, bạn cần phải dựa vào giấy phép CC để được phép tùy chỉnh tác phẩm đó. Sau đó, câu hỏi về ngưỡng sẽ xuất hiện, liệu những gì bạn đang làm có tạo ra sự tùy chỉnh hay không?

Bản tùy chỉnh/bản chuyển thể (Adaptation) (hoặc tác phẩm phái sinh, như cách gọi ở một số nơi trên thế giới) là một thuật ngữ nghệ thuật trong luật bản quyền. [1] Nó có nghĩa là việc tạo ra một cái gì đó mới từ một tác phẩm có bản quyền và đủ nguyên bản để bản thân nó được bản quyền bảo vệ. Điều này không phải lúc nào cũng dễ dàng xác định, mặc dù vẫn tồn tại một số ví dụ rõ ràng. Đọc phần giải thích này trên trang CC về những gì tạo nên một bản tùy chỉnh/bản chuyển thể. Một số ví dụ về bản tùy chỉnh/bản chuyển thể bao gồm phim dựa trên tiểu thuyết hoặc bản dịch sách từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác.

Hãy nhớ rằng không phải tất cả các thay đổi đối với tác phẩm đều dẫn đến việc tạo ra bản chuyển thể, chẳng hạn như sửa lỗi chính tả. Cũng nên nhớ rằng để cấu thành một bản chuyển thể, bản thân tác phẩm tạo ra phải được xem xét dựa trên hoặc bắt nguồn từ bản gốc. Điều này có nghĩa là nếu bạn sử dụng một vài dòng trong một bài thơ để minh họa kỹ thuật làm thơ trong bài viết bạn đang viết thì bài viết của bạn không phải là một bản chuyển thể vì bài viết của bạn không bắt nguồn từ hoặc dựa trên bài thơ mà bạn đã lấy vài dòng . Tuy nhiên, nếu bạn sắp xếp lại các khổ thơ trong bài thơ và thêm dòng mới thì hầu như tác phẩm thu được sẽ được coi là bản chuyển thể.

Dưới đây là một số cách sử dụng cụ thể cần xem xét (một số cách sử dụng có thể quen thuộc trong các bài học trước!):

Nguyên tắc cơ bản: Kể từ Phiên bản 4.0, tất cả các giấy phép CC, thậm chí cả các giấy phép NoDerivatives, cho phép bất kỳ ai thực hiện chuyển thể/tùy chỉnh tác phẩm được cấp phép CC. Sự khác biệt giữa giấy phép ND và các giấy phép khác là nếu bản chuyển thể của tác phẩm được cấp phép ND đã được tạo ra thì nó không thể được chia sẻ với người khác. Ví dụ: điều này cho phép một người dùng cá nhân tạo các bản chuyển thể của tác phẩm được cấp phép ND. Nhưng ND không cho phép cá nhân chia sẻ các bản chuyển thể với công chúng.

Nếu bạn sử dụng lại tác phẩm được cấp phép CC không tạo ra sự chuyển thể, thì…

  1. bạn không bắt buộc phải áp dụng giấy phép Chia sẻ Tương tự (ShareAlike) cho toàn bộ tác phẩm của mình nếu bạn đang sử dụng một tác phẩm được cấp phép SA trong nó;

  2. hạn chế ND không ngăn cản bạn sử dụng tác phẩm được cấp phép ND; và

  3. bạn có thể kết hợp tài liệu được cấp phép CC đó với tác phẩm khác miễn là bạn thừa nhận ghi côngtuân thủ hạn chế Phi thương mại (NonCommercial) nếu nó được áp dụng.

Nếu việc sử dụng lại tác phẩm được cấp phép CC của bạn tạo ra một bản chuyển thể, thì sẽ có những giới hạn về việc liệu bạn có thể chia sẻ tác phẩm được chuyển thể đó hay không và bằng cách nào. Chúng ta sẽ xem xét những điều đó tiếp theo. Nhưng trước tiên, hãy lưu ý về việc sưu tập tài liệu.

Phân biệt bản chuyển thể/bản phối lại với bộ sưu tập

Ghi chú giới thiệu: Trong nhiều trường hợp, chẳng hạn như sử dụng lại ảnh trong bản trình bày slide, rõ ràng là không có sự tùy chỉnh nào được tạo ra. Tuy nhiên, việc xác định có thể khó khăn hơn khi gộp nhiều tác phẩm lại thành một tác phẩm lớn hơn. Sự khác biệt giữa chuyển thể và tuyển tập là một trong những khái niệm phức tạp nhất trong luật bản quyền. Nó cũng thay đổi tùy theo quyền tài phán và ngay cả trong một quyền tài phán nhất định, quyết định của thẩm phán giữa hai bên có thể mang tính chủ quan vì có rất ít quy tắc dứt khoát để dựa vào.

Ngược lại với việc chuyển thể hoặc phối lại tác phẩm của người khác, một bộ sưu tập bao gồm việc tập hợp các tác phẩm sáng tạo riêng biệt và độc lập thành một tổng thể chung. Một bộ sưu tập không phải là một bản chuyển thể. Một thành viên cộng đồng đã ví sự khác biệt giữa các tác phẩm chuyển thể và bộ sưu tập tương ứng với nước sinh tố và bữa tối trên TV.

  1. Giống như một ly sinh tố, một bản chuyển thể/bản phối lại trộn lẫn các chất liệu từ nhiều nguồn khác nhau để tạo ra một sáng tạo hoàn toàn mới:



Ghi công: “
CC Smoothie” của Nate Angell. CC BY. Dẫn xuất từ “Strawberry Smoothie On Glass Jar” by Element5 thuộc về phạm vi công cộng, và các biểu tượng giấy phép Creative Commons khác nhau của Creative Commons được sử dụng theo CC BY.

Trong một “ly sinh tố” hoặc bản chuyển thể/phối lại, bạn thường không thể biết tác phẩm mở này kết thúc ở đâu và tác phẩm khác bắt đầu ở đâu. Mặc dù tính linh hoạt này hữu ích cho người sáng tạo mới nhưng điều quan trọng vẫn là đưa ra việc đưa ra sự ghi công tác giả cho từng phần riêng lẻ có trong việc tạo thành bản chuyển thể đó.

Một ví dụ về bản chuyển thể là một chương của sách giáo khoa mở kết hợp nhiều tài nguyên giáo dục mở lại với nhau theo cách mà người đọc không thể biết được tài nguyên nào đã được sử dụng trên trang nào. Điều đó có nghĩa là các chú thích cuối chương của cuốn sách vẫn phải đưa ra thừa nhận ghi công cho tất cả các nguồn đã được phối lại trong chương sách đó.

  1. Giống như một bữa tối xem TV, một bộ sưu tập tập hợp các tác phẩm khác nhau lại với nhau trong khi vẫn sắp xếp chúng thành những đối tượng riêng biệt. Ví dụ về một bộ sưu tập sẽ là một cuốn sách biên soạn các bài tiểu luận được cấp phép mở từ các nguồn khác nhau.


Ghi công: “
CC TV Dinner” của Nate Angell. CC BY. Dẫn xuất từ “tv dinner 1″ by adrigu được sử dụng theo CC BY, và các biểu tượng giấy phép Creative Commons khác nhau của Creative Commons được sử dụng theo CC BY.

Khi tạo ra một bộ sưu tập, bạn phải đưa ra sự thừa nhận ghi công và thông tin cấp phép về từng tác phẩm trong bộ sưu tập của mình. Điều này cung cấp cho công chúng thông tin họ cần để hiểu ai đã tạo ra nội dung gì và điều khoản cấp phép nào áp dụng cho nội dung cụ thể nào. Hãy xem Phần 4.1 về việc chọn giấy phép để tìm hiểu cách chỉ ra đúng tình trạng bản quyền của tác phẩm của bên thứ ba mà bạn kết hợp vào tác phẩm mới của mình.

Khi bạn kết hợp tài liệu vào một bộ sưu tập, bạn có thể có bản quyền riêng của mình mà bạn có thể cấp phép. Tuy nhiên, bản quyền của bạn chỉ mở rộng cho những đóng góp mới mà bạn đã thực hiện đối với tác phẩm đó. Trong một bộ sưu tập, đó là sự lựa chọn và sắp xếp các tác phẩm khác nhau trong bộ sưu tập chứ không phải bản thân từng tác phẩm riêng lẻ. Ví dụ: bạn có thể chọn và sắp xếp các bài thơ có sẵn do người khác xuất bản thành tuyển tập, viết lời giới thiệu và thiết kế bìa cho tuyển tập, nhưng bản quyền của bạn và bản quyền duy nhất bạn có thể cấp phép mở rộng cho việc sắp xếp các bài thơ của bạn (không phải chính những bài thơ), cũng như bìa và phần giới thiệu ban đầu của bạn. Những bài thơ không phải là của bạn để cấp phép.

Điều gì xảy ra khi bạn tạo một bản chuyển thể của một hoặc nhiều tác phẩm được cấp phép CC?

Quy tắc chung:

  • Nếu tác phẩm cơ bản được cấp phép theo giấy phép NoDerivatives, bạn có thể thực hiện và sử dụng các thay đổi một cách riêng tư nhưng bạn không thể chia sẻ bản chuyển thể của mình với người khác, như đã thảo luận ở trên.

  • Nếu tác phẩm cơ bản được cấp phép theo giấy phép Chia sẻ Tương tự (ShareAlike) thì ShareAlike sẽ áp dụng cho bản chuyển thể của bạn và bạn phải cấp phép cho nó theo giấy phép tương tự hoặc giấy phép tương thích. Thêm về điều này dưới đây.

  • Bạn cần xem xét khả năng tương thích của giấy phép. Khả năng tương thích của giấy phép là thuật ngữ được sử dụng để giải quyết vấn đề các loại tác phẩm được cấp phép nào có thể được chuyển thể thành tác phẩm mới.

  • Trong mọi trường hợp, bạn phải thừa nhận ghi công cho tác phẩm gốc khi tạo bản chuyển thể.

Các kịch bản:

Khi tạo một bản chuyển thể của một tác phẩm được cấp phép CC, kịch bản đơn giản nhất là khi bạn lấy một tác phẩm được cấp phép CC và tùy chỉnh nó.

Kịch bản phức tạp hơn là khi bạn chuyển thể hai hoặc nhiều tác phẩm được cấp phép CC thành một tác phẩm mới.

Trong cả hai tình huống, bạn cần cân nhắc xem bạn có những lựa chọn nào để cấp phép cho bản quyền mà bạn có trong bản chuyển thể của mình; đây được gọi là Giấy phép của Bộ điều hợp (Adapter License). Hãy nhớ rằng quyền của bạn trong bản chuyển thể chỉ áp dụng cho những đóng góp của chính bạn. Giấy phép gốc ban đầu tiếp tục quản lý việc sử dụng lại các thành phần từ tác phẩm gốc mà bạn đã sử dụng khi tạo bản chuyển thể của mình. Biểu đồ Giấy phép của Bộ điều hợp (Adapter License Chart) này có thể là một hướng dẫn hữu ích. Khi tạo một bản chuyển thể của tài liệu theo giấy phép được xác định ở cột bên trái, bạn có thể cấp phép cho những đóng góp của mình cho bản chuyển thể đó theo một trong các giấy phép được nêu ở hàng trên cùng nếu ô tương ứng có màu xanh lá cây. CC không khuyến nghị sử dụng giấy phép nếu ô tương ứng có màu vàng, mặc dù việc làm như vậy được cho phép về mặt kỹ thuật theo các điều khoản của giấy phép. Nếu làm vậy, bạn nên cẩn thận hơn để đánh dấu bản chuyển thể có liên quan đến nhiều bản quyền theo các điều khoản khác nhau để người dùng tiếp theo nhận thức được nghĩa vụ của họ trong việc tuân thủ các giấy phép từ tất cả các chủ sở hữu bản quyền. Các hộp màu xám đậm là những giấy phép mà bạn không được sử dụng làm giấy phép cho bộ điều hợp của mình.


Biểu đồ Giấy phép của Bộ điều hợp CC /
CC BY 4.0

Cách để chọn Giấy phép cho Bộ điều hợp của bạn

  • Nếu tác phẩm cơ bản được cấp phép BY hoặc BY-NC, chúng tôi khuyên giấy phép cho bộ điều hợp của bạn ít nhất bao gồm các yếu tố giấy phép giống hệt như giấy phép áp dụng cho bản gốc. Ví dụ: nếu một người tùy chỉnh tác phẩm BY-NC, họ sẽ áp dụng BY-NC cho bản chuyển thể của mình. Nếu một người tùy chỉnh tác phẩm BY, họ có thể áp dụng BY hoặc BY-NC cho bản chuyển thể của mình.

  • Nếu tác phẩm cơ bản được cấp phép BY-SA hoặc BY-NC-SA thì giấy phép bộ điều hợp của bạn phải là giấy phép tương tự được áp dụng cho giấy phép gốc hoặc giấy phép được chỉ định là tương thích với giấy phép gốc. Chúng tôi sẽ thảo luận về khả năng tương thích giấy phép chi tiết hơn bên dưới.

  • Hãy nhớ rằng, nếu tác phẩm cơ bản được cấp phép BY-ND hoặc BY-NC-ND, bạn không thể phân phối các bản chuyển thể nên bạn không cần phải lo lắng về việc áp dụng giấy phép của bộ điều hợp nào.

Hiểu về tính tương thích của giấy phép

Khi mọi người nói về tính “tương thích” của các giấy phép, họ có thể đề cập đến một số tình huống khác nhau.

Một sự cân nhắc liên quan đến tính tương thích đối với các phiên bản trước đó của các giấy phép cụ thể. Ví dụ: tất cả các giấy phép SA sau phiên bản 1.0 đều cho phép bạn sử dụng phiên bản mới hơn của cùng một giấy phép trên bản chuyển thể của mình. Ví dụ: nếu bạn phối lại tác phẩm BY-SA 2.0, bạn có thể và nên áp dụng BY-SA 4.0 cho bản chuyển thể của mình. Ngoài ra còn có một số lượng nhỏ các giấy phép không phải CC đã được chỉ định là Giấy phép Tương thích CC cho các mục đích Chia sẻ Tương tự (ShareAlike). Bạn có thể đọc thêm về điều đó trên trang các Giấy phép Tương thích CC và wiki các Phiên bản Giấy phép CC.

Một loại khả năng tương thích giấy phép khác liên quan đến những giấy phép nào tương thích khi tùy chỉnh (thường được gọi là "phối lại" trong ngữ cảnh này) nhiều hơn một tác phẩm có sẵn. Bảng phối lại dưới đây có thể là hướng dẫn hữu ích trong những trường hợp này. Để sử dụng biểu đồ, hãy tìm giấy phép áp dụng cho một trong các tác phẩm ở cột bên trái và giấy phép áp dụng cho tác phẩm khác ở hàng trên cùng bên phải. Nếu có dấu kiểm trong ô nơi hàng và cột đó giao nhau thì tác phẩm theo hai giấy phép đó có thể được phối lại với nhau. Nếu có dấu “X” trong ô thì các tác phẩm đó không được phép phối lại với nhau trừ khi áp dụng ngoại lệ hoặc giới hạn.


Biểu đồ tính Tương thích các Giấy phép CC /
CC BY 4.0

Khi sử dụng biểu đồ, bạn có thể xác định giấy phép nào sẽ được sử dụng cho bản chuyển thể của mình bằng cách chọn giấy phép hạn chế hơn trong hai giấy phép trên các tác phẩm bạn đang kết hợp. Mặc dù về mặt kỹ thuật, đó không phải là lựa chọn duy nhất cho giấy phép bộ điều hợp của bạn, nhưng đây là cách tốt nhất vì nó giúp người dùng hạ nguồn dễ dàng sử dụng lại.

Các lưu ý cuối cùng

Việc tiếp cận các bản phối lại có thể là đáng sợ. Trong bài này, hy vọng bạn đã có được một số công cụ để tiếp cận nhiệm vụ đó. Việc xác định liệu một bản chuyển thể có đủ tính độc đáo để đảm bảo bản quyền của chính nó (và do đó là giấy phép CC) hay không có thể khá chủ quan. Nếu bạn tạo một bản chuyển thể đủ nguyên bản thì bạn có thể xác định (1) giấy phép CC để áp dụng dựa trên biểu đồ các bộ điều hợp, và (2) liệu bạn có muốn kết hợp các tác phẩm được cấp phép CC khác vào tác phẩm của mình hay không. Nếu bạn kết hợp các tác phẩm được cấp phép CC khác, bạn nên xác nhận tính tương thích của các tác phẩm được cấp phép bằng biểu đồ về Tính tương thích.

Bất kể bạn đang thực hiện một bản chuyển thể (bản phối lại) hay sử dụng lại tác phẩm ở dạng chưa chuyển thể (bộ sưu tập), điều cần cân nhắc chính là thực hành thừa nhận ghi công tốt.

-----------------------------------------------------------------------

  1. Bạn đã tìm hiểu về các thuật ngữ “tùy chỉnh” và “tác phẩm phái sinh” trong Bài 2 và cách để các giấy phép CC sử dụng các thuật ngữ đó. Để xem lại thông tin đó, hãy xem Bài 2.

-----------------------------------------------------------------------

Giấy phép và Ghi công

Nội dung được cấp phép CC, Bản gốc


Combining and adapting CC-licensed works is where things can get a little tricky. This lesson will give you the tools you need.

“Combination of chilies” by City Foodsters is licensed under CC BY 2.0

Learning Outcomes

  • Describe the basics of what it means to create an adaptation

  • Explain the scope of the ShareAlike clause

  • Explain the scope of the NoDerivatives clause

  • Identify what license compatibility means and how to determine whether licenses are compatible

Big Question / Why It Matters

The great promise of Creative Commons licensing is that it increases the pool of content from which we can draw to create new works. To take advantage of this potential, you have to understand when and how you can incorporate and adapt CC licensed works. This requires careful attention to the particular CC licenses that apply, as well as a working understanding of the legal concept of adaptations as a matter of copyright.

Personal Reflection / Why it Matters To You

Have you ever wondered how to use CC licensed work created by someone else in something you are creating? Have you ever come across CC licensed work you wanted to reuse but were unsure about whether doing so would require you to apply a ShareAlike license to what you created?

Acquiring Essential Knowledge

Copying a CC licensed work and sharing it is pretty simple. Just make sure to provide attribution and refrain from using it for commercial purposes if it is licensed with one of the NonCommercial licenses.

But what if you are changing a CC licensed work or incorporating it into a new work? First, remember that if your use of someone else’s CC licensed work falls under an exception or limitation to copyright (like fair use or fair dealing), then you have no obligations under the CC license. If that is not the case, you need to rely on the CC license for permission to adapt the work. The threshold question then becomes, is what you are doing creating an adaptation?

Adaptation (or derivative work, as it is called in some parts of the world) is a term of art in copyright law. [1] It means creating something new from a copyrighted work that is sufficiently original to itself be protected by copyright. This is not always easy to determine, though some definitive examples do exist. Read this explanation on the CC site about what constitutes an adaptation. Some examples of adaptations include a film based on a novel or a translation of a book from one language into another.

Keep in mind that not all changes to a work result in the creation of an adaptation, such as spelling corrections. Also remember that to constitute an adaptation, the resulting work itself must be considered based on or derived from the original. This means that if you use a few lines from a poem to illustrate a poetry technique in an article you’re writing, your article is not an adaptation because your article is not derived from or based on the poem from which you took a few lines. However, if you rearranged the stanzas in the poem and added new lines, then almost always the resulting work would be considered an adaptation.

Here are some particular types of uses to consider (some of them should be familiar from earlier lessons!):

  • Taking excerpts of a larger work. Read the relevant FAQ.

  • Using a work in a different format. Read the relevant FAQ.

  • Modifying a work. Read the relevant FAQ.

Fundamental principle: As of Version 4.0, all CC licenses, even the NoDerivatives licenses, allow anyone to make an adaptation of a CC licensed work. The difference between the ND licenses and the other licenses is that if an adaptation of an ND-licensed work has been created, it cannot be shared with others. This allows, for example, an individual user to create adaptations of an ND licensed work. But ND does not allow the individual to share adaptations with the public.

If your reuse of a CC licensed work does not create an adaptation, then…

  1. you are not required to apply a ShareAlike-license to your overall work if you are using an SA-licensed work within it;

  2. the ND restriction does not prevent you from using an ND-licensed work; and

  3. you can combine that CC-licensed material with other work as long as you attribute and comply with the NonCommercial restriction if it applies.

If your reuse of a CC licensed work does create an adaptation, then there are limits on whether and how you may share the adapted work. We will look at those next. But first, a note about collections of materials.

Distinguishing Adaptations / Remixes vs. Collections

Introductory note: In many situations, such as reuse of a photo in a slide presentation, it is obvious that no adaptation has been created. However, the determination can be more difficult when bringing together multiple works into one larger work. This distinction between adaptations and collections is one of the trickiest concepts in copyright law. It also varies by jurisdiction and, even within a given jurisdiction, a judge’s determination between the two can be subjective, since there are few definitive rules on which to rely.

In contrast to an adaptation or remix of others’ work, a collection involves the assembly of separate and independent creative works into a collective whole. A collection is not an adaptation. One community member likened the difference between adaptations and collections to smoothies and TV dinners, respectively.

  1. Like a smoothie, an adaptation / remix mixes material from different sources to create a wholly new creation:

Attributions: “CC Smoothie” by Nate Angell. CC BY. Derivative of “Strawberry Smoothie On Glass Jar” by Element5 in the public domain, and various Creative Commons license icons by Creative Commons used under CC BY.

In a “smoothie” or adaptation / remix, you often cannot tell where one open work ends and another one begins. While this flexibility is useful for the new creator, it is still important to provide attribution to the individual parts that went into making the adaptation.

One example of an adaptation would be an open textbook chapter that weaves together multiple open educational resources in such a way that the reader can’t tell which resource was used on which page. That said, the endnotes of the book chapter should still provide attribution to all of the sources that were remixed in the chapter.

  1. Like a TV dinner, a collection compiles different works together while keeping them organized as distinct separate objects. An example of a collection would be a book that compiles openly-licensed essays from different sources.

Attributions: “CC TV Dinner” by Nate Angell. CC BY. Derivative of “tv dinner 1″ by adrigu used under CC BY, and various Creative Commons license icons by Creative Commons used under CC BY.

When you create a collection, you must provide attribution and licensing information about the individual works in your collection. This gives the public the information they need to understand who created what and which license terms apply to specific content. Revisit Section 4.1 on choosing a license to learn how to properly indicate the copyright status of third party works that you incorporate into your new work.

When you combine material into a collection, you may have a separate copyright of your own that you may license. However, your copyright only extends to the new contributions you made to the work. In a collection, that is the selection and arrangement of the various works in the collection, and not the individual works themselves. For example, you can select and arrange pre-existing poems published by others into an anthology, write an introduction, and design a cover for the collection, but your copyright and the only copyright you can license extends to your arrangement of the poems (not the poems themselves), and your original introduction and cover. The poems are not yours to license.

What happens when you create an adaptation of a CC licensed work or works?

General rules:

  • If the underlying work is licensed under a NoDerivatives license, you can make and use changes privately but you cannot share your adaptation with others, as discussed above.

  • If the underlying work is licensed under a ShareAlike license, then ShareAlike applies to your adaptation and you must license it under the same or a compatible license. More on this below.

  • You need to consider license compatibility. License compatibility is the term used to address the issue of which types of licensed works can be adapted into a new work.

  • In all cases, you have to attribute the original work when you create an adaptation.

Scenarios:

When creating an adaptation of a CC licensed work, the simplest scenario is when you take a single CC licensed work and adapt it.

The more complicated scenario is when you are adapting two or more CC licensed works into a new work.

In both situations, you need to consider what options you have for licensing the copyright you have in your adaptation; this is called the Adapter’s License. Remember that your rights in your adaptation only apply to your own contributions. The original license continues to govern reuse of the elements from the original work that you used when creating your adaptation. This Adapters License Chart chart may be a helpful guide. When creating an adaptation of material under the license identified in the left hand column, you may license your contributions to the adaptation under one of the licenses indicated on the top row if the corresponding box is green. CC does not recommend using a license if the corresponding box is yellow, although doing so is technically permitted by the terms of the license. If you do, you should take additional care to mark the adaptation as involving multiple copyrights under different terms so that downstream users are aware of their obligations to comply with the licenses from all rights holders. Dark gray boxes indicate those licenses that you may not use as your adapter’s license.

CC Adapters License Chart / CC BY 4.0

How to pick your Adapter’s License

  • If the underlying work is licensed with BY or BY-NC, we recommend your adapter’s license include at least the same license elements as the license applied to the original. For example, if one adapts a BY-NC work, they will apply BY-NC to their adaptation. If one adapts a BY work, they could apply either BY or BY-NC to their adaptation.

  • If the underlying work is licensed with BY-SA or BY-NC-SA, your adapter’s license must be the same license applied to the original or a license that is designated as compatible with the original license. We’ll discuss license compatibility in more detail below.

  • Remember, if the underlying work is licensed with BY-ND or BY-NC-ND, you cannot distribute adaptations so you don’t need to be concerned about what adapter’s license to apply.

Understanding license compatibility

When people talk about licenses being “compatible,” they can be referring to several different situations.

One consideration relates to compatibility for previous versions of specific licenses. For example, all SA licenses after version 1.0 allow you to use a later version of the same license on your adaptation. For example, if you remix a BY-SA 2.0 work, you can, and should, apply BY-SA 4.0 to your adaptation. There are also a small number of non-CC licenses that have been designated as CC Compatible Licenses for ShareAlike purposes. You can read more about that on the CC Compatible Licenses page and the CC License Versions wiki.

Another type of license compatibility relates to what licenses are compatible when adapting (more commonly referred to as “remixing” in this context) more than one pre-existing work. The remix chart below may be a helpful guide in these circumstances. To use the chart, find a license that applies to one of the works on the left column and the license that applies to the other work on the top right row. If there is a check mark in the box where that row and column intersect, then the works under those two licenses can be remixed. If there is an “X” in the box, then the works may not be remixed unless an exception or limitation applies.

CC License Compatibility Chart / CC BY 4.0

When using the chart, you can determine which license to use for your adaptation by choosing the more restrictive of the two licenses on the works you are combining. While that technically isn’t your only option for your adapter’s license, it is best practice because it eases reuse for downstream users.

Final remarks

It can be intimidating to approach remixes. In this lesson, hopefully you gained some tools for how to approach the task. Determining whether an adaptation has enough originality to warrant its own copyright (and therefore CC license) can be quite subjective. If you create an adaptation that is sufficiently original, then you can determine (1) the CC license to apply based on the adaptors chart, and (2) if you would like to incorporate other CC licensed works into yours. If you incorporate other CC licensed works, you should confirm the licensed work’s compatibility using the Compatibility chart.

Regardless of whether you are making an adaptation (remix) or reusing a work in unadapted form (collection), the primary consideration is to practice good attribution.

  1. You learned about the terms “adaptation” and “derivative work” in Unit 2, and how CC licenses use those terms. To revisit that information, see Unit 2.

Licenses and Attributions

CC licensed content, Original

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com

Thứ Tư, 17 tháng 4, 2024

4.3 Tìm kiếm và sử dụng lại tác phẩm được cấp phép CC


4.3 Finding and Reusing CC-Licensed Work

Theo: https://certificates.creativecommons.org/cccertedu/chapter/4-3-finding-and-reusing-cc-licensed-work/

Các tài sản chung (Commons) của các tác phẩm được cấp phép CC và thuộc về phạm vi công cộng là một nguồn khổng lồ có sẵn cho tất cả chúng ta. Khi bạn rút ra từ nó, hãy nhớ phải thừa nhận ghi công cho người sáng tạo và tuân theo các điều khoản giấy phép có liên quan khác.

Kết quả học tập

  • Tìm kiếm và phát hiện các tác phẩm được cấp phép CC

  • Thừa nhận ghi công đúng cách khi sử dụng lại các tác phẩm được cấp phép CC

Câu hỏi lớn / Vì sao nó lại quan trọng

Có hơn 2 tỷ tác phẩm được cấp phép CC trên web. Làm thế nào bạn tìm ra được những gì có thể là hữu ích cho bạn? Và một khi bạn làm điều đó, bạn cần làm gì khi bạn sử dụng lại nó?

Có vài cách thức khác nhau để phát hiện các tác phẩm được cấp phép CC. Các máy tìm kiếm có thể giúp bạn tìm kiếm khắp web, hoặc bạn có thể nhằm vào các nền tảng hoặc các trang cụ thể. Khi bạn tìm ra một tác phẩm để sử dụng lại, điều quan trọng nhất phải làm là đưa ra sự thừa nhận ghi công đúng cách.

Suy ngẫm cá nhân/Tại sao điều đó lại quan trọng với bạn

Hãy nghĩ về các tác phẩm được cấp phép CC nào bạn đã thấy hoặc đã tương tác với chúng qua năm tháng. Bạn đã tìm ra chúng như thế nào? Bạn có biết cách để thừa nhận ghi công cho tác giả nếu bạn chia sẻ tác phẩm đó hay không?

Có được kiến thức cơ bản

Khi bạn đang tìm kiếm các tác phẩm được cấp phép CC để sử dụng lại, có vài chiến lược để cân nhắc. Nhiều công cụ tìm kiếm chỉ cào bề mặt của những gì có trong các tài sản chung. Nhiều nền tảng cho phép cấp phép CC cho các tác phẩm được chia sẻ trên các trang của chúng cũng có các bộ lọc tìm kiếm của riêng chúng để tìm kiếm các nội dung CC, chẳng hạn như OER Commons.

Nếu có một dạng nội dung cụ thể bạn muốn tìm kiếm, bạn có thể có khả năng thu hẹp các nguồn cụ thể để khám phá. Wikipedia cung cấp một danh mục khá đầy đủ nhiều nguồn tài liệu CC chủ chốt khắp các lĩnh vực khác nhau.

Bạn cũng có thể tìm kiếm các tác phẩm theo một giấy phép hoặc công cụ CC cụ thể:

  1. Ví dụ các tác phẩm được tổ chức theo giấy phép CC trên Flickr

  2. Ví dụ các tác phẩm nằm trong phạm vi công cộng sử dụng CC0

Sử dụng lại nội dung CC

Khi bạn tìm thấy một tác phẩm CC mà bạn muốn sử dụng lại, điều quan trọng nhất cần biết là cách đưa ra sự thừa nhận ghi công. Tất cả các giấy phép CC đều yêu cầu đưa ra sự thừa nhận ghi công cho người sáng tạo. (Hãy nhớ rằng không giống như các giấy phép CC, CC0 không phải là một giấy phép mà là một công cụ hiến tặng vào phạm vi công cộng, do đó nó không yêu cầu ghi công theo các điều khoản của nó. Tuy nhiên, việc ghi công hoặc trích dẫn nguồn thường được coi là cách thực hành tốt nhất ngay cả khi không được yêu cầu về mặt pháp lý.)

Các yếu tố ghi công rất đơn giản, mặc dù nói chung, bạn càng cung cấp nhiều thông tin thì càng tốt. Mọi người muốn hiểu các tác phẩm được cấp phép CC đến từ đâu và những người sáng tạo muốn biết tên của họ sẽ vẫn được gắn liền với tác phẩm của họ. Nếu tác giả đã cung cấp nhiều thông tin trong thông báo ghi công của họ, hãy giữ lại thông tin đó nếu có thể.

Như được nêu ở phần 4.1, thực hành ghi công tốt nhất là áp dụng cách tiếp cận “TASL”.

T = Title: Tiêu đề

A = Author: Tác giả

S = Source: Nguồn

L = License: Giấy phép

Các yêu cầu ghi công trong các giấy phép CC được thiết kế có mục đích để khá linh hoạt tính tới nhiều cách thức sử dụng nội dung. Một nhà làm phim sẽ có các lựa chọn khác để thừa nhận ghi công so với một nhà khoa học xuất bản một bài báo học thuật. Hãy khám phá trang này về Các thực hành tốt nhất để ghi công trên trang CC wiki. Trong số các lựa chọn được liệt kê, hãy nghĩ về cách bạn muốn được ghi công như thế nào cho tác phẩm của chính mình.

Điều cần cân nhắc chính khác khi sao chép tác phẩm (ngược lại với việc phối lại, điều sẽ được đề cập trong bài học tiếp theo) là hạn chế Phi thương mại (NonCommercial). Nếu tác phẩm bạn đang sử dụng được xuất bản với một trong ba giấy phép CC bao gồm yếu tố NC thì bạn cần đảm bảo rằng bạn đang không sử dụng nó cho mục đích thương mại.

Hãy nhớ rằng, bạn luôn có thể liên hệ với người sáng tạo nếu muốn yêu cầu thêm quyền ngoài phạm vi giấy phép cho phép.

Các lưu ý cuối cùng

Ghi công được cho là khía cạnh quan trọng nhất của việc cấp phép Creative Commons. Hãy suy nghĩ về lý do tại sao bạn muốn ghi công cho tác phẩm của chính mình, ngay cả khi điều đó có thể không được yêu cầu về mặt pháp lý. Việc ghi công mang lại giá trị gì cho các tác giả và công chúng khi xem một tác phẩm trên trực tuyến?

-----------------------------------------------------------------------

Giấy phép và Ghi công

Nội dung được cấp phép CC, Bản gốc


The commons of CC-licensed and public domain works is a plentiful resource available to all of us. When you draw from it, remember to give credit to the creator and follow the other relevant license terms.

Learning Outcomes

  • Search for and discover CC-licensed works

  • Give proper attribution when reusing CC-licensed works

Big Question / Why It Matters

There are more than two billion CC-licensed works on the web. How do you find what might be useful to you? And once you do, what do you need to do when you reuse it?

There are several different ways to go about discovering CC-licensed works. Search engines can help you search across the web, or you can target particular platforms or sites. When you find a work to reuse, the most important thing to do is provide proper attribution.

Personal Reflection / Why it Matters To You

Think about what CC-licensed works you have seen or interacted with over the years. How did you find them? Did you know how to attribute the author if you shared the work?

Acquiring Essential Knowledge

When you are seeking CC licensed works to reuse, there are several strategies to consider. Many search tools only scratch the surface of what is in the commons. Many platforms that enable CC licensing of works shared on their sites also have their own search filters to find CC content, like OER Commons.

If there is a particular type of content you are looking for, you may be able to narrow down particular sources to explore. Wikipedia offers a fairly comprehensive listing of many major sources of CC material across various domains.

You can also search for works under a particular CC license or tool:

  1. Example of works organized by CC license on Flickr

  2. Examples of works placed into the Public Domain using CC0

Reusing CC Content

When you find a CC work you want to reuse, the single most important thing to know is how to provide attribution. All CC licenses require that attribution be given to the creator. (Remember that unlike the CC licenses, CC0 is not a license but a public domain dedication tool, so it does not require attribution in its terms. Nevertheless, giving credit or citing the source is typically considered best practice even when not legally required.)

The elements of attribution are simple, though generally speaking, the more information you can provide, the better. People like to understand where CC licensed works come from, and creators like to know their names will remain attached to their works. If an author has provided extensive information in their attribution notice, retain it where possible.

As mentioned in section 4.1, the best practice for attribution is applying the “TASL” approach.

T = Title

A = Author

S = Source

L = License

The attribution requirements in the CC licenses are purposefully designed to be fairly flexible to account for the many ways content is used. A filmmaker will have different options for giving credit than a scientist publishing an academic paper. Explore this page about Best Practices for Attribution on the CC wiki. Among the options listed, think about how you would prefer to be attributed for your own work.

The other main consideration when copying works (as opposed to remixing, which will be covered in the next learning unit) is the NonCommercial restriction. If the work you are using is published with one of the three CC licenses that includes the NC element, then you need to ensure you are not using it for a commercial purpose.

Remember, you can always reach out to the creator if you want to request extra permission beyond what the license allows.

Final remarks

Attribution is arguably the single most important aspect of Creative Commons licensing. Think about why you want credit for your own work, even when it may not be legally required. What value does attribution provide to authors, and to the public who comes across the work online?

Licenses and Attributions

CC licensed content, Original

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com

Thứ Ba, 16 tháng 4, 2024

4.2 Những điều cần cân nhắc sau khi cấp phép CC


4.2 Things to Consider after CC Licensing

Theo: https://certificates.creativecommons.org/cccertedu/chapter/4-2-things-to-consider-after-cc-licensing/

Việc áp dụng một giấy phép CC một mình là không đủ để đảm bảo tác phẩm của bạn là sẵn sàng miễn phí để dễ dàng sử dụng lại và phối lại.


H1 Các giới hạn kiểm duyệt của stevenpb hiến tặng vào phạm vi công cộng bằng CC0.

Kết quả học tập

  • Giải thích vì sao CC không khuyến khích thay đổi các điều khoản giấy phép

  • Giải thích bức tường phí ảnh hưởng đến nội dung được cấp phép CC như thế nào

  • Mô tả vì sao định dạng kỹ thuật của nội dung là quan trọng

  • Mô tả điều gì xảy ra khi ai đó thay đổi tư duy của họ về cấp phép CC

Câu hỏi lớn / Vì sao nó lại quan trọng

Một trong những khía cạnh quan trọng nhất của các giấy phép Creative Commons là chúng được tiêu chuẩn hóa. Điều này giúp công chúng dễ dàng hiểu được cách thức hoạt động của các giấy phép và những gì người sử dụng lại phải làm để đáp ứng các nghĩa vụ của họ.

Nhưng giấy phép CC không áp dụng cho các tác phẩm ở trong chân không. Các tác phẩm được cấp phép CC thường tồn tại trên các trang web có các điều khoản dịch vụ của riêng chúng. Đôi khi, chúng không ở định dạng giúp bạn dễ dàng sử dụng lại hoặc tùy chỉnh chúng. Và các tác phẩm thường có sẵn ở dạng bản sao cứng với một mức giá.

Suy ngẫm cá nhân/Tại sao điều đó lại quan trọng với bạn

Bạn đã bao giờ tìm thấy một tác phẩm được cấp phép CC mà bạn không thể dễ dàng sao chép và chia sẻ chưa? Điều gì khiến việc sử dụng lại như dự định trở nên khó khăn? Đó có phải là vấn đề về định dạng hay có những hạn chế truy cập đối với tác phẩm hay điều gì khác không?

Có được kiến thức cơ bản

Các giấy phép Creative Commons là các giấy phép được tiêu chuẩn hóa, có nghĩa là các điều khoản và điều kiện giống nhau đối với tất cả các tác phẩm thuộc cùng loại giấy phép CC đó. Đây là tính năng thiết kế cơ bản của chúng, cho phép công chúng phối lại các tác phẩm được cấp phép CC. Nó cũng làm cho các giấy phép dễ hiểu.

Nhưng những người và cơ sở sử dụng giấy phép có các nhu cầu và mong muốn đa dạng. Đôi khi người sáng tạo muốn các điều khoản hơi khác hơn là các điều khoản tiêu chuẩn mà giấy phép CC đưa ra.

Chúng tôi thực sự không khuyến khích mọi người tùy chỉnh giấy phép bản quyền mở vì (1) điều này tạo ra sự nhầm lẫn, (2) yêu cầu người sử dụng dành thời gian để tìm hiểu về sự khác biệt của giấy phép tùy chỉnh và (3) loại bỏ lợi ích của việc tiêu chuẩn hóa và tính tương hợp. Nếu bạn thay đổi bất kỳ điều khoản và điều kiện nào của giấy phép CC, bạn không thể gọi đó là giấy phép Creative Commons hoặc sử dụng nhãn hiệu CC. Quy tắc này cũng được áp dụng nếu bạn cố gắng thêm các hạn chế vào những gì mọi người có thể làm với tác phẩm được cấp phép CC thông qua các thỏa thuận riêng của bạn, chẳng hạn như các điều khoản dịch vụ của trang web. Ví dụ, các điều khoản dịch vụ trang web của bạn không thể cho mọi người biết rằng họ không thể sao chép tác phẩm được cấp phép CC (nếu họ tuân thủ các điều khoản cấp phép). Tuy nhiên, bạn có thể làm cho tác phẩm được cấp phép CC của mình sẵn có theo các điều khoản dễ dãi hơn và vẫn gọi nó là giấy phép CC. Ví dụ, bạn có thể từ bỏ quyền nhận được sự ghi công.

Creative Commons có chính sách pháp lý chi tiết phác thảo các quy tắc này, nhưng cách tốt nhất để áp dụng chúng là tự hỏi bản thân: điều bạn muốn làm sẽ giúp mọi người sử dụng tác phẩm được cấp phép CC của bạn dễ dàng hơn hay khó khăn hơn? Nếu là trường hợp sau thì nhìn chung đó là một hạn chế và bạn không thể làm điều đó trừ khi xóa tên Creative Commons khỏi tác phẩm.

Lưu ý rằng tất cả những điều trên áp dụng cho người sáng tạo ra tác phẩm được cấp phép CC. Bạn không bao giờ có thể thay đổi các điều khoản pháp lý áp dụng cho tác phẩm được cấp phép CC của người khác.

Tính phí cho một tác phẩm được cấp phép CC

Phần đầu tiên của bài học này đề cập đến các yêu cầu liên quan đến việc thay đổi các điều khoản pháp lý đối với tác phẩm được cấp phép CC, dù bằng cách thực sự thay đổi các điều khoản cấp phép hay sử dụng các hợp đồng riêng biệt để cố gắng thực hiện điều đó.

Nhưng nếu bạn chỉ muốn bán một tác phẩm được cấp phép CC thì sao?

Nếu bạn là người sáng tạo thì việc bán tác phẩm của bạn luôn được chấp nhận. Trên thực tế, bán bản sao vật lý (ví dụ: sách giáo khoa) và cung cấp bản sao kỹ thuật số miễn phí là phương pháp kiếm tiền rất phổ biến khi sử dụng giấy phép CC. Cards Against Humanity là một trò chơi bài có sẵn theo giấy phép Creative Commons BY-NC-SA 2.0. Cards Against Humanity cung cấp bộ bài của họ để tải xuống trực tuyến miễn phí nhưng bán bản sao thực tế.


Kho của gói Cards Against Humanity của jareed. CC BY 2.0.

Việc tính phí truy cập vào các bản sao kỹ thuật số của tác phẩm được cấp phép CC là khó khăn hơn. Điều này được cho phép, nhưng khi ai đó trả tiền cho bản sao tác phẩm của bạn, họ có thể phân phối miễn phí nó cho người khác một cách hợp pháp theo các điều khoản của giấy phép CC hiện hành.

Nếu bạn đang tính phí truy cập vào tác phẩm được cấp phép CC của người khác – dù là bản sao vật lý hay phiên bản kỹ thuật số – bạn phải chú ý đến giấy phép CC cụ thể được áp dụng cho tác phẩm. Nếu giấy phép CC bao gồm hạn chế Phi thương mại (NC), thì bạn không thể tính phí công chúng truy cập tác phẩm.

Làm cho tác phẩm của bạn truy cập được

Định dạng: Đơn giản việc áp dụng giấy phép CC cho một tác phẩm sáng tạo không nhất thiết làm cho người khác dễ dàng sử dụng lại và phối lại nó. Hãy suy nghĩ về định dạng kỹ thuật bạn đang sử dụng cho nội dung của mình (ví dụ: PDF? MP3?). Mọi người có thể tải tác phẩm của bạn xuống không? Họ có thể dễ dàng chỉnh sửa hoặc phối lại nó nếu giấy phép cho phép không? Ngoài phiên bản được đánh bóng cuối cùng, nhiều người sáng tạo còn phân phối các tệp nguồn có thể chỉnh sửa nội dung của họ để giúp những ai muốn sử dụng tác phẩm cho mục đích riêng của mình dễ dàng hơn. Ví dụ, ngoài sách vật lý hoặc sách điện tử, bạn có thể muốn phân phối các tệp của sách được cấp phép CC để cho phép mọi người dễ dàng cắt và dán nội dung vào tác phẩm của riêng họ.

DRM: Việc sử dụng một nền tảng phân phối áp dụng quản lý quyền kỹ thuật số – DRM (Digital Rights Management) (chẳng hạn như công nghệ bảo vệ bản sao) cho tác phẩm của bạn là một cách khác mà bạn có thể vô tình làm cho người sử dụng lại gặp khó khăn trong việc sử dụng các quyền trong giấy phép CC. Nếu bạn phải tải các tác phẩm được cấp phép CC của mình lên nền tảng sử dụng DRM, hãy cân nhắc việc phân phối cùng nội dung đó trên các trang không sử dụng DRM.

Lưu ý rằng các giấy phép CC cấm bạn áp dụng DRM cho tác phẩm được cấp phép CC của người khác mà không có sự cho phép của họ.

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn thay đổi ý định về giấy phép CC?

Không thể tránh khỏi, có những người sáng tạo áp dụng giấy phép CC cho một tác phẩm và sau đó quyết định họ muốn cung cấp nó theo các điều khoản khác. Mặc dù giấy phép ban đầu không thể bị thu hồi nhưng người sáng tạo vẫn được tự do cung cấp tác phẩm theo một giấy phép khác. Tương tự, người sáng tạo có quyền xóa bản sao tác phẩm mà họ đã đưa lên mạng.

Trong những trường hợp đó, bất kỳ ai tìm thấy tác phẩm theo giấy phép gốc đều được phép sử dụng tác phẩm đó một cách hợp pháp theo các điều khoản đó cho đến khi bản quyền hết hạn. Trên thực tế, những người sử dụng lại có thể muốn tuân thủ những mong muốn mới của người sáng tạo như một vấn đề tôn trọng.

Điều gì sẽ xảy ra nếu ai đó làm điều gì đó với tác phẩm được cấp phép CC của tôi mà tôi không thích?

Miễn là người sử dụng tuân thủ các điều khoản và điều kiện cấp phép, tác giả/người cấp phép không thể kiểm soát cách sử dụng tài liệu của họ. Điều đó nói lên rằng, tất cả các giấy phép CC đều cung cấp một số cơ chế cho phép người cấp phép chọn không liên kết với tài liệu của họ hoặc với việc sử dụng tài liệu của họ mà họ không đồng ý.

  1. Trước nhất, tất cả các giấy phép CC đều cấm sử dụng yêu cầu ghi công để gợi ý rằng người cấp phép xác nhận hoặc hỗ trợ một cách sử dụng cụ thể.

  2. Thứ hai, người cấp phép có thể từ bỏ yêu cầu ghi công, chọn không được xác định là người cấp phép nếu họ muốn.

  3. Thứ ba, nếu người cấp phép không thích cách tài liệu đã được sửa đổi hoặc sử dụng, giấy phép CC yêu cầu người được cấp phép loại bỏ thông tin ghi công theo yêu cầu. (Trong phiên bản 3.0 trở về trước, đây chỉ là yêu cầu đối với các bản chuyển thể và bộ sưu tập; ở phiên bản 4.0, điều này cũng áp dụng cho tác phẩm chưa được sửa đổi.)

  4. Cuối cùng, bất kỳ ai sửa đổi tài liệu được cấp phép đều phải chỉ ra rằng bản gốc đã được sửa đổi. Điều này đảm bảo rằng những thay đổi được thực hiện đối với tài liệu gốc — dù người cấp phép có chấp thuận chúng hay không—không được quy trở lại cho người cấp phép.

  5. Hơn nữa, điều quan trọng cần nhớ là:

  • Tài sản chung (Commons) có đầy những người tốt muốn làm điều đúng đắn, vì thế chúng ta thường không thấy nhiều “sự lạm dụng” các tác phẩm được cấp phép mở. Việc sử dụng giấy phép CC mang lại cho những người tốt, có trách nhiệm quyền tự do sử dụng và xây dựng dựa trên tác phẩm của bạn.

  • Các giấy phép bản quyền và/hoặc bản quyền mở không ngăn cản được những người “xấu” làm những điều “xấu” với tác phẩm của bạn nếu họ không quan tâm đến bản quyền.

Các vụ việc pháp lý: Giáo dục Mở

Trong gần hai thập kỷ kể từ khi các giấy phép CC được xuất bản lần đầu tiên, số vụ kiện liên quan đến việc giải thích giấy phép CC là cực kỳ thấp, đặc biệt khi xét đến gần 2 tỷ tác phẩm được cấp phép CC có sẵn trên Internet. Giấy phép CC đã hoạt động cực kỳ tốt tại tòa án và tranh chấp rất hiếm khi so sánh với số lượng vụ kiện giữa các bên liên quan đến giấy phép tùy chỉnh, được thương lượng riêng.[1]

Trong năm 2017-2018 đã xảy ra ba vụ kiện pháp lý: Great Minds kiện FedEx Office, Great Minds kiện Office Depot và Philpot kiện Media Research Center. Kết quả của các quyết định của tòa án đối với ba trường hợp này ủng hộ khả năng thực thi của các giấy phép CC và vai trò của chúng tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ nội dung với công chúng.

Great Minds với FedEx Office, Great Minds với Office Depot[2]

Hai trong số ba trường hợp được Great Minds, một nhà phát triển chương trình giảng dạy, khởi xướng. Trong hai trường hợp này, Great Minds đã nhận được tài trợ công từ Bang New York để phát triển Tài nguyên Giáo dục Mở (OER) cho các khu trường học, được tổ chức này đã cấp phép theo CC BY-NC-SA 4.0. Các khu trường học khác nhau đã yêu cầu FedEx và/hoặc Office Depot in các tài liệu OER để sử dụng trong các lớp học của họ.

Great Minds đã đưa các vụ kiện ra tòa chống lại các cửa hàng sao chép thương mại được các khu trường học thuê để tái tạo các tài nguyên giáo dục mở (OER) được cấp phép NC.

Trong cả hai trường hợp, Great Minds lập luận rằng các khu trường học không được phép thuê ngoài việc sao chép các tài liệu giáo dục được cấp phép theo CC BY-NC-SA 4.0 cho các nhà thầu (các nhà thầu là FedEx và Office Depot trong những trường hợp này), những người kiếm được lợi nhuận từ việc sao chép đó. Lý thuyết của họ là nhà thầu phải dựa vào giấy phép CC để tạo ra các bản sao của tài liệu được cấp phép CC.

Vì nội dung này phải tuân theo giấy phép Phi thương mại nên Great Minds tuyên bố FedEx và Office Depot đã vi phạm giấy phép khi kiếm lợi nhuận từ việc sao chép tài liệu. Điều quan trọng là Great Minds chưa bao giờ cáo buộc rằng việc sử dụng tài liệu sao chép của khu trường học đã vi phạm hạn chế phi thương mại của giấy phép.

Câu hỏi trọng tâm trong cả hai trường hợp là liệu người được cấp phép (khu trường học có đang sử dụng tác phẩm đúng cách cho các mục đích phi thương mại hay không) có thể giao việc sao chép tác phẩm cho một thực thể khác để kiếm lợi nhuận từ việc sao chép đó hay không.

Trong cả hai trường hợp, tòa án quận không phát hiện thấy cửa hàng sao chép đó vi phạm bản quyền hay vi phạm giấy phép CC. Tòa Phúc thẩm nước Mỹ Khu vực 2 đã khẳng định phán quyết của tòa án cấp dưới rằng một cửa hàng sao chép thương mại (FedEx) có thể sao chép các tài liệu giáo dục theo yêu cầu của khu trường học đang sử dụng chúng theo giấy phép CC BY-NC-SA. Quận Trung tâm của California ra phán quyết tương tự như Tòa án Quận 2 trong một vụ án liên quan đến Office Depot. Khi Great Minds kháng cáo, Tòa phúc thẩm khu vực 9 đã nghe tranh luận bằng miệng vào tháng 11 năm 2019 về vấn đề liên quan đến Office Depot. CC tham gia với tư cách là bạn bè (tóm tắt của bạn bè). Xem phần tranh luận bằng miệng trong đơn kháng cáo, bao gồm cả phần tranh luận của luật sư bên ngoài đại diện cho Creative Commons.[3]

Philpot với Media Research Center Inc.[4]

Trường hợp thứ ba, Philpot với Media Research Center (MRC), có sự tham gia của Larry Philpot, một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, người đã chia sẻ hai bức ảnh trên Wikimedia Commons theo giấy phép Creative Commons. Philpot đã đệ đơn kiện MRC vì đã xuất bản những bức ảnh của ông trong các bài báo mà không có sự ghi công.

Sau khi phát hiện (giai đoạn kiện tụng theo đó bằng chứng thực tế được thu thập), MRC đã đệ đơn để có phán quyết tóm tắt yêu cầu tòa án thấy rằng họ không vi phạm bản quyền của Philpot vì họ đã sử dụng những bức ảnh này cho mục đích đưa tin và bình luận và những sử dụng đó là hợp pháp theo sử dụng hợp lý (Fair Use) theo luật bản quyền của nước Mỹ.

Trong quyết định chấp thuận đề nghị xét xử tóm tắt, Tòa án Quận nước Mỹ dành cho Quận phía Đông Virginia nhận thấy rằng việc MRC sử dụng hai bức ảnh này là hành vi sử dụng hợp lý (Fair Use) theo luật bản quyền của nước Mỹ. Tòa án kết luận rằng vì áp dụng sử dụng hợp lý nên không cần phải ghi công theo giấy phép CC.

Sử dụng hợp lý (Fair Use), xử lý hợp lý (Fair Dealing) và các ngoại lệ tương tự đối với bản quyền sẽ loại bỏ nhu cầu dựa vào hoặc tuân thủ giấy phép CC. Đây là thiết kế cốt lõi của tất cả các giấy phép CC – giấy phép CC chỉ cấp phép khi luật bản quyền yêu cầu sự cho phép.

Để biết thêm chi tiết về các vụ kiện tại tòa án, hãy xem cơ sở dữ liệu pháp lý CC và phần tài nguyên bổ sung.

Việc chia sẻ nội dung của bạn bằng giấy phép Creative Commons là rất hào phóng, nhưng chỉ điều đó thôi thì chưa đủ để giúp người khác dễ dàng sử dụng lại và phối lại tác phẩm của bạn. Hãy dành chút thời gian suy nghĩ từ góc độ của một người tìm thấy nội dung được chia sẻ của bạn. Họ có thể tải xuống, sử dụng lại và/hoặc sửa lại nó dễ dàng như thế nào? Có trở ngại pháp lý hoặc kỹ thuật nào gây khó khăn cho họ khi thực hiện những việc mà giấy phép CC được thiết kế để cho phép không?

-----------------------------------------------------------------------

  1. Một trong những vai trò của Creative Commons vẫn là để phục vụ người quản lý giấy phép công cộng có trách nhiệm, tích cực cung cấp hướng dẫn và giáo dục về giấy phép của chúng tôi. Khi Creative Commons xem xét cân nhắc các tranh chấp bằng bình luận hoặc nộp bản tóm tắt của bạn bè của tòa án, CC luôn đóng vai trò là người biện hộ cho các giấy phép và cách diễn giải đúng cách của chúng, không bao giờ ủng hộ hay chống lại một đương sự cụ thể. Để biết phân tích chi tiết về Án lệ của Creative Commons, hãy xem Mô-đun 3.4 “Khả năng thực thi giấy phép”. Creative Commons duy trì cơ sở dữ liệu về các quyết định của tòa án và án lệ từ các quyền tài phán trên khắp thế giới trên wiki của mình.

  2. Tên chính thức của các vụ kiện là: “Great Minds v FedEx Office and Print Services, Inc., U.S. District Court for the Eastern District of New York (Vụ kiện dân sự 2:16-cv-01462-DRH-ARL)” và “Great Minds v Office Depot, Inc., Tòa án Quận Hoa Kỳ cho Quận Trung tâm California (CV 17-7435-JFW).”

  3. Cả hai vụ án này đều bị kháng cáo và giữ nguyên phán quyết của tòa án cấp dưới. Để biết thêm thông tin về những trường hợp này, hãy truy cập Cơ sở dữ liệu pháp lý CC.

  4. Tên chính thức của vụ kiện là “Larry Philpot v Media Research Center Inc., Tòa án quận Hoa Kỳ cho Quận phía Đông Virginia, Vụ án 1:17-cv-822.”

-----------------------------------------------------------------------

Giấy phép và Ghi công

Nội dung được cấp phép CC, Bản gốc


Applying a CC license alone is not enough to ensure your work is freely available for easy reuse and remix.

Censorship Limitations by stevenpb dedicated to the public domain using CC0.

Learning Outcomes

  • Explain why CC discourages changing the license terms

  • Explain how a paywall effects CC-licensed content

  • Describe why the technical format of content is significant

  • Describe what happens when someone changes their mind about CC licensing

Big Question / Why It Matters

One of the most important aspects of Creative Commons licenses is that they are standardized. This makes it much easier for the public to understand how the licenses work and what reusers have to do to meet their obligations.

But CC licenses do not apply to works in a vacuum. CC licensed works usually live on websites that have their own terms of service. Sometimes, they are not in formats that make it easy to reuse or adapt them. And the works are often available in hard copy form for a price.

Personal Reflection / Why It Matters to You

Have you ever found a CC-licensed work that you weren’t easily able to copy and share? What made it hard to reuse as intended? Was it an issue of format, or were there access restrictions on the work, or something else?

Acquiring Essential Knowledge

Creative Commons licenses are standardized licenses, which means the terms and conditions are the same for all works subject to the same type of CC license. This is an essential feature of their design, enabling the public to remix CC licensed works. It also makes the licenses easy to understand.

But people and institutions who use the licenses have diverse needs and wants. Sometimes creators want slightly different terms rather than the standard terms CC licenses offer.

We strongly discourage people from customizing open copyright licenses because (1) this creates confusion, (2) requires users to take the time to learn about how the custom license differs, and (3) eliminates the benefits of standardization and interoperability. If you change any of the terms and conditions of a CC license, you cannot call it a Creative Commons license or otherwise use the CC trademarks. This rule also applies if you try to add restrictions on what people can do with CC licensed work through your separate agreements, such as website terms of service. For example, your website’s terms of service can’t tell people they can’t copy a CC licensed work (if they are complying with the license terms). You can, however, make your CC licensed work available on more permissive terms and still call it a CC license. For example, you may waive your right to receive attribution.

Creative Commons has a detailed legal policy outlining these rules, but the best way to apply them is to ask yourself: is what you want to do going to make it easier or harder for people to use your CC licensed work? If the latter, then generally it’s a restriction and you can’t do it unless you remove the Creative Commons name from the work.

Note that all of the above applies to creators of CC licensed work. You can never change the legal terms that apply to someone else’s CC licensed work.

Charging for a CC licensed work

The first part of this lesson dealt with the requirements connected to changing the legal terms on a CC licensed work, whether by actually changing the license terms or using separate contracts to try to do so.

But what if you simply want to sell a CC licensed work?

If you are the creator, then selling your work is always okay. In fact, selling physical copies (e.g., a textbook) and providing digital copies for free is a very common method for making money while using CC licenses. Cards Against Humanity is a card game available under a Creative Commons BY-NC-SA 2.0 license. Cards Against Humanity offers their cards decks available for free download online but sells physical copies.

Stack of Cards Against Humanity packs by jareed. CC BY 2.0.

Charging for access to digital copies of a CC licensed work is more difficult. It is permissible, but once someone pays for a copy of your work, they can legally distribute it to others for free under the terms of the applicable CC license.

If you are charging for access to someone else’s CC licensed work—whether a physical copy or digital version—you have to pay attention to the particular CC license applied to the work. If the CC license includes the NonCommercial (NC) restriction, then you cannot charge the public to access the work.

Making your work accessible

Formats: Simply applying a CC license to a creative work does not necessarily make it easy for others to reuse and remix it. Think about what technical format you are using for your content (e.g., PDF? MP3?). Can people download your work? Can they easily edit or remix it if the license allows? In addition to the final polished version, many creators distribute editable source files of their content to make it easier for those who want to use the work for their own purposes. For example, in addition to the physical book or ebook, you might want to distribute files of a CC licensed book that enable people to easily cut and paste the content into their own works.

DRM: Using a distribution platform that applies digital rights management (DRM) (such as copy protection technology) to your work is another way you can inadvertently make it very hard for reusers to make use of the permissions in the CC license. If you have to upload your CC licensed works to a platform that uses DRM, consider also distributing the same content on sites that do not use DRM.

Note that the CC licenses prohibit you from applying DRM to someone else’s CC licensed work without their permission.

What if you change your mind about the CC license?

Inevitably, there are creators who apply a CC license to a work and then later decide they want to offer it on different terms. Even though the original license cannot be revoked, the creator is free to also offer the work under a different license. Similarly, the creator is free to remove the copy of the work they placed online.

In those cases, anyone who finds the work under the original license is legally permitted to use it under those terms until the copyright expires. As a practical matter, reusers may want to comply with the creator’s new wishes as a matter of respect.

What if someone does something with my CC licensed work I don’t like?

As long as users abide by license terms and conditions, authors / licensors cannot control how their material is used. That said, all CC licenses provide several mechanisms that allow licensors to choose not to be associated with their material, or to uses of their material with which they disagree.

  1. First, all CC licenses prohibit using the attribution requirement to suggest that the licensor endorses or supports a particular use.

  2. Second, licensors may waive the attribution requirement, choosing not to be identified as the licensor, if they wish.

  3. Third, if the licensor does not like how the material has been modified or used, CC licenses require that the licensee remove the attribution information upon request. (In 3.0 and earlier, this is only a requirement for adaptations and collections; in 4.0, this also applies to the unmodified work.)

  4. Finally, anyone modifying licensed material must indicate that the original has been modified. This ensures that changes made to the original material–whether or not the licensor approves of them–are not attributed back to the licensor.

  5. Further, it is important to remember:

  • The Commons is full of good people who want to do the right thing, so we don’t often see much “abuse” of openly licensed works. Using CC licenses gives good, responsible people the freedom to use and build on your work.

  • Copyright and/or open copyright licenses doesn’t keep “bad” people from doing “bad” things with your work if they don’t care about copyright.

Legal Cases: Open Education

In the nearly two decades since the CC licenses were first published, the number of lawsuits turning on the interpretation of a CC license has been extremely low, especially considering that nearly 2 billion CC-licensed works are available on the Internet. CC licenses have fared incredibly well in court and disputes are rare when compared to the number of lawsuits between parties to privately negotiated, custom licenses.[1]

In 2017-2018 there were three legal cases: Great Minds vs. FedEx Office, Great Minds vs. Office Depot, and Philpot vs. Media Research Center. The outcomes of the court decisions for these three cases favored the enforceability of CC licenses and their role enabling sharing of content with the public.

Great Minds vs. FedEx Office, Great Minds vs. Office Depot[2]

Two of the three cases were raised by Great Minds, a curriculum developer. In these two cases, Great Minds received public funding from New York State to develop OER for school districts, which the organization licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Different school districts asked FedEx and/or Office Depot to print the OER materials for use in their classrooms.

Great Minds brought the court cases against commercial copy shops that were hired by school districts to reproduce NC-licensed open educational resources (OER).

In both cases, Great Minds argued that school districts are not allowed to outsource the reproduction of educational materials licensed under CC BY-NC-SA 4.0 to contractors (the contractors are FedEx and Office Depot in these cases) who make a profit on those reproductions. Their theory was the contractor has to rely on the CC license to make copies of the CC-licensed material.

Because the content was subject to a NonCommercial license, Great Minds claimed FedEx and Office Depot violated the license by making a profit on reproduction of the materials. Importantly, Great Minds never alleged that the school districts’ use of the reproduced materials violated the noncommercial restriction of the license.

The central question in both cases is whether a licensee (a school district that is properly using the work for noncommercial purposes) may outsource the reproduction of the works to another entity who makes a profit on those reproductions.

In both cases, the district courts found no copyright infringement or violation of the CC license by the copy shop. The U.S. Court of Appeals for the 2nd Circuit affirmed the lower court, ruling that a commercial copyshop (FedEx) may reproduce educational materials at the request of a school district that is using them under a CC BY-NC-SA license. The Central District of California ruled similarly to the 2nd Circuit in a mirror case involving Office Depot. On appeal by Great Minds, the 9th Circuit Court of Appeals heard oral argument in November 2019 on the matter involving Office Depot. CC participated as amicus (amicus brief). View the oral argument in the appeal, including argument by outside counsel representing Creative Commons.[3]

Philpot v Media Research Center Inc.[4]

The third case, Philpot v Media Research Center, involved Larry Philpot, a professional photographer who shared two photographs on Wikimedia Commons under a Creative Commons license. Philpot filed suit against the Media Research Center (MRC) for publishing his photographs in articles without attribution.

Following discovery (the phase of litigation during which factual evidence is gathered), MRC filed a motion for summary judgment asking the court to find that it did not infringe Philpot’s copyrights because it used the photos for purposes of news and commentary and those uses constitute fair use under U.S. copyright law.

In its decision granting the motion for summary judgment, the U.S. District Court for the Eastern District of Virginia found that MRC’s uses of the two photographs constituted fair use under U.S. copyright law. The court concluded that because fair use applied, attribution under the CC license was not required.

Fair use, fair dealing, and similar exceptions to copyright eliminate the need to rely on or comply with the CC license. This is the core design of all CC licenses – CC licenses grant permission only when permission is required under copyright law.

For additional details on the court cases, see the CC legal database and the additional resources section.

Final remarks

Sharing your content using Creative Commons licenses is generous, but that alone isn’t enough to make it easy for others to reuse and remix your work. Spend some time thinking from the perspective of someone who finds your shared content. How easy is it for them to download, reuse, and/or revise it? Are there legal or technical obstacles that make it difficult for them to do the things the CC license is designed to allow?

  1. One of Creative Commons’ roles remains serving a responsible public license steward, actively providing guidance and education about our licenses. When Creative Commons considers weighing in on disputes with commentary or the filing of friend-of-the-court briefs, CC always acts as an advocate for the licenses and their proper interpretation, never in favor or against a particular litigant. For a detailed analysis of Creative Commons Case Law, see Module 3.4 “License Enforceability.” Creative Commons maintains a database of court decisions and case law from jurisdictions around the world on its wiki. ↵

  2. The official names of the court cases are: “Great Minds v FedEx Office and Print Services, Inc., U.S. District Court for the Eastern District of New York (Civil Action 2:16-cv-01462-DRH-ARL)” and “Great Minds v Office Depot, Inc., U.S. District Court for the Central District of California (CV 17-7435-JFW).”

  3. Both of these cases were appealed, and the lower court decisions were affirmed. For more information on these cases, visit the CC Legal Database.

  4. The official name of the court case is “Larry Philpot v Media Research Center Inc., U.S. District Court for the Eastern District of Virginia, Case 1:17-cv-822.”

Licenses and Attributions

CC licensed content, Original

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com