Eben Moglen nói về cái chung của nền kinh tế số

Eben Moglen on the Commons of the digital economy

September 5, 2010 12:29pm

Theo: http://geekybodhi.net/habari/eben-moglen-on-the-commons-of-the-digital-economy

Bài được đưa lên Internet ngày: 05/09/2010

Lời người dịch: Một bài với nhiều lý luận, Moglen, chủ tịch của Trung tâm Luật Tự do cho Phần mềm, đã chỉ ra rằng trong thế kỷ 21, mô hình cũ sản xuất phần mềm theo lối tích hợp theo chiều thẳng đứng, dựa vào quyền sở hữu, được tổ chức theo tôn ti trật tự thứ bậc,... đang chết (mặc dù còn chưa chết), để nhường chỗ cho một mô hình mới dựa vào sự chia sẻ tài nguyên, khi mà không ai còn có thể bán được một sản phẩm phần mềm nào mà không có được một cộng đồng xung quanh nó, một đặc tính có ở những phần mềm tự do nguồn mở với các cộng đồng của chúng - những phần mềm được chia sẻ dựa vào các tài nguyên chung.

Để nêu ra sự thay đổi mà bạn càn ai đó có thể cân nhắc tầm nhìn với tính thực dụng. Trong đề xướng dàn dựng ra sự tranh luận về bằng sáng chế phần mềm có một lãnh đạo như vậy, đó là Eben Moglen. Một diễn giả của bài phát biểu chính tại hội thảo gần đây về “Các bằng sáng chế phần mềm và những cái chung” tại New Delhi, Ấn Độ, Moglen, chủ tịch của Trung tâm Luật Tự do cho Phần mềm, đã nhìn vào vấn đề của các bằng sáng chế đang dìm thế giới phần mềm tự do từ một viễn cảnh khác.

Bỏ qua các bằng sáng chế phần mềm sang một bên, thay vào đó Moglen đã nói về sự nổi lên của cái Chung (khái niệm bao trùm cho tất cả các tài nguyên mà được sở hữu tập thể) trong nền kinh tế số mới mẻ, và cái chết sắp tới của quyền sở hữu.

Moglen trích dẫn lời thuyết giáo châu Âu thời trung cổ mà bài giảng của John Ball tại Blackheath, “Khi Adam được bồi thêm và Eve được khoét đi, thì ai sau đó đã trở thành người đàn ông?” để so sánh cái Chung như là người sản xuất ra sự bình đẳng, với quyền sở hữu mà ông gắn nhãn như người sản xuất ra sự không công bằng.

Sự cân bằng này đã thay đổi trong vòng 400 năm qua. Ông gắn sự tiến bộ kinh tế của cách mạng công nghiệp tới sự giảm những cái chung và gia tăng quyền sở hữu. Các đại lý đổi chác đã là những chủ sở hữu mà họ đã đổi chỗ cho cái chung truyền thống dựa trên sự sản xuất, và đã thay thế nó bằng sự sản xuất dựa trên quyền sở hữu.

Rồi thẩm phán Posner tại Mỹ đã nói “sự hiệu quả đòi hỏi rằng mọi thứ tuân theo quyền sở hữu độc nhất, vì chỉ có quyền sở hữu độc nhất là có khả năng tối đa hóa phúc lợi”.

To orchestrate change you need someone who can balance vision with pragmatism. In Eben Moglen the proponents choreographing the software patents debate have such a leader. A keynote speaker at the recent seminar on "Software Patents and the Commons" in New Delhi, India, Moglen, the chairman of the Software Freedom Law Center, looked at the patents issue engulfing the free software world from a different perspective.

Side stepping software patents, Moglen instead talked about the rise of Commons (umbrella term for all resources that are collectively owned) in the new digital economy, and the impending death of ownership.

Moglen quotes the medieval European preacher John Ball's sermon at Blackheath, "when Adam delved and Eve span, who was then the gentleman?" to compare Commons as the producer of equality, with ownership which he labels as the producer of inequality.

This equation has changed in the last 400 years. He pins the economic progress of the industrial revolution to the reduction of commons and increase of ownership. The agents of change now were owners who displaced traditional common based production, and replaced it with production based on ownership.

It came to a head when Judge Posner in the US said "efficiency requires that everything be subject to exclusive ownership, because only exclusive ownership is capable of maximizing welfare."

Sản xuất số

Dù trong thế kỷ 21, các nền kinh tế theo phạm vi của sự sản xuất theo thứ bậc không chạy trơn tru. Moglen tin tưởng rằng văn hóa số và cuộc sống của kinh tế số không tưởng thưởng cho các nền kinh tế theo phạm vi. Chúng sẽ tưởng thưởng cho các nền kinh tế hợp tác.

“Bạn không thể bán một sản phẩm mà không có một URL được”, ông nói, vì không có cách nào để bán một sản phẩm mà không có một cộng đồng xung quanh nó.

Thay vì những cái Chung bị động của quá khứ, chúng ta bây giờ có những cái Chung như một đại lý. “Giống hơn là một cái ao đầy cá, những cái chung là một xã hội sản xuất ra thứ gì đó có mục đích, có các mục tiêu, có chiến lược và có khả năng đề kháng”, ông giải thích.

Digital production

In the 21st century though, the economies of scale of the hierarchical production don't quite work. Moglen believes that digital culture and digital economic life do not reward economies of scale. They reward economies of collaboration.

"You can't sell a product without a URL," he says, since there isn't any way to sell a product without a community around it.

Instead of the passive Commons of the past, we now have Commons as an agent. "Rather than a pond full of fish, commons is a society producing something with purpose, with goals, with strategy, and capable of resistance," he explains.

Sự chết của bản quyền

Tham chiếu tới sự hợp tác của ông với Quỹ Phần mềm Tự do FSF và những khai thác sớm của họ để “biến nền công nghiệp IT thành một nền công nghiệp chia sẻ các tài nguyên”, Moglen cho rằng ngay cả Microsoft bây giờ cũng đã nhận thức được tầm quan trọng của sự sản xuất những thứ Chung trong IT thế kỷ 21. “Sự sản xuất phần mềm theo lối tích hợp theo chiều thẳng đứng, dựa trên quyền sở hữu, được tổ chức theo tôn ti trật tự thứ bậc đang chết”, ông nói, bổ sung thêm rằng mô hình cũ còn chưa chế, mà đang chết.

Moglen đã tham chiếu tới một tài liệu mà ông đã viết vào năm 1999 với nhan đề, “Chủ nghĩa vô chính phủ của sự chiến thắng: Phần mềm tự do và cái chết của bản quyền”, mà ông đã kết luận bằng việc nói rằng sự sản xuất mà không có quyền sở hữu sẽ truyền vào nền công nghiệp âm nhạc và nghề báo chí trong vòng 10 năm tới.

Ông có lẽ đã bị cười vào khi đó, nhưng 10 năm sau, các nhạc công đang khám phá ra những giải pháp thay thế cho việc cấp phép đặc biệt cho âm nhạc của họ.

Và “Nghề báo chí đang thất bại để duy trì tôn ti trật tự”, Moglen tin tưởng. “Các chủ báo không kiểm soát được, các chủ sở hữu các chủ báo cũng không kiểm soát được, các nhà báo cũng không kiểm soát được, các quí ngài báo chí, và các nam châm báo chí bất luận của tập đoàn thông tin nào mà họ sở hữu, cũng không kiểm soát được”.

Điều này có thể là đúng cho phương tiện truyền thông ở Mỹ. Nhưng tại Ấn Độ, sự thiếu sự bao trùm của các phương tiện dòng chính thống trong vụ bắt giam gần đây nhà nghiên cứu về an ninh Hari Prasad, người đã trình bày khả năng thâm nhập vào EVM, hoặc những phát hiện của ông, là một sự phản ánh rõ ràng của sự kiểm soát đối với các phương tiện. Các tuyên bố tập trung vào Mỹ của Moglen cũng đối nghịch mạnh mẽ đối với những gì được thực hiện bởi nhà báo P Sainath được giải thưởng Ramon Magsaysay Award, người đã nói phương tiện dòng chính thống tại Ấn Độ có thể bị điều khiển bằng một vụ cược ăn phần trăm trong một công ty.

Death of copyright

Referring to his collaboration with the FSF and their earlier exploits to "turn the [IT] industry into an industry of sharing resources", Moglen is of the opinion that even Microsoft has now realized the importance of Commons production in 21st century IT. "Vertically-integrated ownership-based hierarchically-organized production of software is dying," he says, adding that the old model isn't dead, but it's dying.

Moglen referred to a paper he wrote in 1999 titled, "Anarchism of the Triumphant: Free Software and the death of Copyright", which he concluded by saying that production without ownership will transform the music industry and journalism in the next 10 years.

He might have been laughed at back then, but 10 years later, musicians are discovering alternatives to exclusive licensing of their music.

And "journalism is failing to maintain hierarchy," believes Moglen. "Editors don't control, owners of editors don't control, reporters don't control, press lords, and press magnets no matter how many news-corps they own, do not control."

This might be true for the media the US. But in India, the lack of mainstream media coverage on the recent arrest of security researcher Hari Prasad who demonstrated the tamper-ability of the EVM, or his findings, are a clear reflection of the control over the media. Moglen's US-centric statements are also in stark contrast to those made by Ramon Magsaysay Award winning journalist P Sainath, who said the mainstream media in India can be manipulated with a percentage stake in a company.

Những cái Chung nhiều mặt

Moglen đã chỉ ra trường hợp của Dmitry Sklyarov như một ví dụ về việc xây dựng một đài kỷ niệm của luật tội phạm cuối thế kỷ 20, “mà nó tội phạm hóa sự kháng cự đối với quyền sở hữu độc quyền về văn hóa”.

Với các cái Chung, có 2 quá trình đang diễn ra. Một mặt, bạn có các phần mềm tự do, và sự đứt vỡ bằng sáng chế về phần mềm ở mặt khác. Tương tự, có điện thoại di động của phần mềm tự do, cũng như iPhone và những người phá ngục tù đối với nó.

“Những gì bạn thấy là 2 quá trình khác nhau về cơ bản bện vào nhau. Những thứ chung cùng sản sinh ra quyền sở hữu và cạnh tranh trực tiếp với cơ cấu của người chiến thắng sẽ lấy đi tất cả, chủ nghĩa tư bản tôi-là-người-tốt-hơn-bạn ở một bên, và những cái chung hành động để đảm bảo sự tôn trọng cho những nguyên tắc của nó trên đôi vai công bằng, thảo luận trần trụi với những nguyên tắc về quyền sở hữu ở một bên khác”.

Multi-faceted Commons

Moglen pointed to the case of Dmitry Sklyarov as an example of building a monument of the late 20th Century criminal law, "that criminalizes resistance to the exclusive ownership of culture."

With Commons, there are two processes going on. You have free software on one hand, and software patent breaking on the other. Similarly, there's the free software mobile telephone, as well as the iPhone and people jail-breaking it.

"What you see is two fundamentally different processes intertwined. Commons both outproduces ownership and competes directly with the structure of winner takes all, I-am-a-better-man-than-you capitalism on the one hand, and the commons act to ensure respect for its principles in a fairly elbows out, bare-knuckles discussion with the principles of ownership on the other side."

Đừng có ném trí não đi

Một yếu tố sống còn đằng sau thành công của mô hình quyền sở hữu cũ hơn, như đối với Moglen, là việc trí não con người bị ném đi nơi khác. “Chiến thắng to lớn của quyền sở hữu nảy sinh không chỉ từ sự suy giảm của những cái chung đối với tài sản bị cản trở, mà nó tư bản hóa trên sự hiện diện không thể tránh khỏi của sự ngu dốt”.

“Những cái chung to lớn của sự tồn tại của con người là những cái chung được tạo ra bởi tính duy nhất về khả năng giao tiếp của con người. Chúng ta có thể nghĩ, và chúng ta có thể giao tiếp những suy nghĩ trừu tượng của chúng ta với người khác, và chúng ta có thể sửa đổi, và chia sẻ, và pha trộn, và sử dụng lại suy nghĩ đó. Phương pháp cản trở nguyên thủy của suy nghĩ con người là sự vĩnh viễn của ngu dốt”.

Moglen chỉ ra sự tham gia như là hệ thống chia sẻ chung của hoạt động giao tiếp của con người. Ông tin tưởng đây là nơi mà chủ nghĩa tích cực của những cái chung sẽ có được kết quả tốt nhất độc nhất trong diễn tiến của thế kỷ này.

Don't throw away the brain

The one critical factor behind the success of the older ownership model, as per Moglen, is that the human brain is thrown away. "The great victory of ownership arises not only from the reduction of commons to property from enclosure, it capitalises on the inevitable existence of ignorance."

"The great commons of human existence is the commons created by the uniqueness of the human communicative capacity. We can think, and we can communicate our abstract thoughts to one another, and we can modify, and share, and remix, and reuse thought. The primary method of enclosure of human thought is the perpetuation of ignorance."

Moglen points to participation as the common shared system of human communicative activity. He believes this is where the activism of commons will have the greatest unique effect in the course of this century.

Phân phối tri thức

Tham chiếu tới các thiết bị di động rẻ, có thể tậu được như các điện thoại cầm tay và máy tính bảng 35 USD, Moglen nói rằng trở ngại ban đầu bây giờ “không phải là làm thế nào để có được tri thức cho mọi người, mà liệu chúng ta có được phép sản xuất lại và phân phối tri thức đó hay không”.

“Bạn đang chứng kiến khi mà 2 đế chế đã cố gắng chia thế giới giữa họ vào cuối thế kỷ 20 đang thất bại để giáo dục thế hệ tiếp sau cho dân chúng của chính họ, để tự họ làm mọi thức có lợi cho chính họ từ sự tăng trưởng của những cái chung của tất cả những trí tuệ trên thế giới mà có thể và sẽ xảy ra trong thế kỷ tiếp theo này”.

Điều đó giải thích vì sao, Moglen muốn đảm bảo rằng mọi trí não có thể học được, và cản trở duy nhất là quyền sở hữu các ý tưởng.

Deliver knowledge

Refering to cheap, affordable, mobile devices like the cell phone and the $35 tablet, Moglen said that the primary obstacle now "is not how to get knowledge to people, it's whether we are allowed to reproduce and deliver that knowledge."

"You are watching as the two empires that tried to divide the world between them at the end of the 20th century are failing to educate the next generation of their own population, let alone do anything to benefit themselves from the growth of the commons of all the brains in the world that can and will happen this next century."

Which is why, Moglen wants to ensure that every brain can learn, and the only obstacle to that is the ownership of ideas.

Cái Chúng là một lực lượng tích cực

Moglen gắn cho bất kỳ thảo luận nào về cấp bằng sáng chế cho phần mềm như một thảo luận chiến thuật mà “xảy ra bên trong chiến lược tổng thể về những cái chung, không chỉ để giữ vững được cho bản thân nó chống lại sự thù địch, mà là sự thắng lợi”.

“Những gì đang xảy ra trong IT toàn cầu vẫn là một sự thể hiện tiến lên, vẫn là một nền tảng mà chúng ta có thể chỉ vào mà nói, điều này sẽ xảy ra cả với bạn nữa đấy”.

Moglen giải thích rằng để bị phá vỡ bởi những cái Chung không phải là sự tranh đấu trong đó bên nào khác bị phá hủy. Mà, họ sẽ mê thích. “Sự quen sẽ cùng hợp tác với chúng ta. Bây giờ chúng ta cùng hợp tác với họ”.

Ông quay về với sự trợ giúp của IBM như một ví dụ. “Tập đoàn IBM đã không thiết lập để phá hủy phần mềm sở hữu độc quyền, mà nó đã phát hiện ra rằng sự phá hủy có thể giúp doanh nghiệp của mình và nó trở thành liên minh mạnh của chúng ta ở ngay từ đầu của quá trình này, và sau đó tất cả các đối thủ cạnh tranh cũng đã phải nhập cuộc”.

Moglen kết thúc bằng việc nói rằng sự sản xuất ra những cái chung quan trọng nhất từng là Einstein, và sự đóng góp quan trngj nhất của những cái chung là khoa học. “Con đường phía trước cho loài người, sản phẩm quan trọng nhất của những cái chung là sự sống sót của riêng chúng ta, và sẽ không có đối thủ cạnh tranh nào ở đầu bên kia của quá trình này, vì không có con đường nào khác cho mọi trí não để học và vì sự sống sót của loài người”.

Commons is an active force

Moglen labels any discussion about patenting software as a tactical discussion that "occurs within the master strategy of the commons, not only to sustain itself against hostility, but to triumph."

"What is happening in global IT is still a forward demonstration, still a platform we can point to and say, this will happen to you too."

Moglen explains that to be disrupted by the Commons isn't a struggle in which the other party is destroyed. Rather, they get absorbed. "The used to co-opt us. Now we co-opt them."

He drives home the point using IBM's assistance as an example. "The IBM corporation didn't set out to destroy proprietary software, it discovered that the destruction would aid its business and it became our powerful ally at the very beginning of the process, and then all the competitors had to come along too."

Moglen ends by saying that the most important production of commons was Einstein, and the most important distribution of commons is science. "The way forward for the human race, the most important product of commons is our own survival, and there will be no competitor at the other end of this process, because there is no other way for every brain to learn and for the human race to survive."

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com