5 thế lực dẫn dắt nguồn mở ngày nay - Phần 3

5 key forces driving open source today

Từ sự gia tăng của các quỹ tới sự nổi lên các mô hình doanh thu, phong trào nguồn mở mồi được cho tác động thậm chí còn lớn hơn trong các công nghệ của tương lai.

From the rise of foundations to emerging revenue models, the open source movement is primed for even greater impact on tomorrow's technologies

By Simon Phipps, October 15, 2012

Theo: http://www.infoworld.com/d/open-source-software/5-key-forces-driving-open-source-today-204429?page=0,2

Bài được đưa lên Internet ngày: 15/10/2012

Lời người dịch: Bằng sáng chế phần mềm là một vấn đề lớn đối với các lập trình viên, cả nguồn đóng lẫn nguồn mở. “Tệ hơn nữa, các bằng sáng chế phần mềm không tạo ra sự thừa nhận với thực tế rằng, không giống như sự tạo ra các đối tượng vật lý, 2 lập trình viên tại 2 nơi không có kết nối gì với nhau có thể trong thực tế đặt ra phương pháp y hệt để giải quyết cùng một vấn đề y hệt mà không ai sao chép của ai cả. Vì thế, đối với các phần mềm sở hữu độc quyền và nguồn mở, các bằng sáng chế đại diện cho một mối đe dọa. Bất kỳ lúc nào, một tập đoàn có tài nguyên dồi dào mong muốn làm nhụt nhuệ khí sự cạnh tranh cũng có thể thách thức thực thể khác bất kỳ kích cỡ nào. Thực sự không có điều gì mà một lập trình viên cá nhân có thể làm để được bảo vệ khỏi các bằng sáng chế phần mềm, dù Debian đưa ra khuyến cáo đáng giá... Nhiều vấn đề là một trong những mối đe dọa, đa số lớn trong số chúng không bao giờ với tới được giới báo chí, để lại một mình cho các tòa án. Những rung lắc của các bằng sáng chế sinh lợi nhất được tiến hành một cách bí mật, bắt đầu với những mối đe dọa riêng tư khổng lồ đi kèm với một lời chào cấp phép để đổi lại một phần doanh số và một sự đảm bảo bí mật”. Xem các phần [01], [02], [03], [04], [05].

3. The specter of software patents

3. Bóng ma của các bằng sáng chế phần mềm

Hệ thống pháp lý đang có một hiệu ứng ngày một gia tăng trong phong trào nguồn mở ngày nay ở dạng của các bằng sáng chế phần mềm, một sự tương phản rõ rệt từ 15 năm trước.

Một dạng tương phản xã hội giữa những người sáng tạo và xã hội, các bằng sáng chế đổi chác sự độc quyền tạm thời từ các chuyên gia pháp lý đã đẩy cái phong bì cho những gì có thể được cấp bằng sáng chế, và trong nền công nghiệp phần mềm, một vòng lặp cho phép các ý tưởng có liên quan tới một đối tượng vật lý và vì thế khả năng được cấp bằng sáng chế được trả về vẫn phải được các nhà làm luật giải quyết. Trong khi phần mềm chỉ có thể chính thức được bảo vệ bằng bản quyền, xây dựng bằng miệng các phần mềm hoặc các thuật toán gắn kèm tới các máy tính mục đích chung đã cho phép các bằng sáng chế phần mềm ngày càng được trao nhiều hơn.

Tệ hơn nữa, các bằng sáng chế phần mềm không tạo ra sự thừa nhận với thực tế rằng, không giống như sự tạo ra các đối tượng vật lý, 2 lập trình viên tại 2 nơi không có kết nối gì với nhau có thể trong thực tế đặt ra phương pháp y hệt để giải quyết cùng một vấn đề y hệt mà không ai sao chép của ai cả. Vì thế, đối với các phần mềm sở hữu độc quyền và nguồn mở, các bằng sáng chế đại diện cho một mối đe dọa. Bất kỳ lúc nào, một tập đoàn có tài nguyên dồi dào mong muốn làm nhụt nhuệ khí sự cạnh tranh cũng có thể thách thức thực thể khác bất kỳ kích cỡ nào. Thực sự không có điều gì mà một lập trình viên cá nhân có thể làm để được bảo vệ khỏi các bằng sáng chế phần mềm, dù Debian đưa ra khuyến cáo đáng giá.

Những phản khiếu nại đôi lúc có thể bảo vệ một tổ chức khỏi một kẻ hung hăng về bằng sáng chế, như một số lượng những kẻ hung hăng về bằng sáng chế ngày một gia tăng là những thực thể tạo ra những mối đe dọa về bằng sáng chế để ép buộc việc cấp phép. Chống lại những công ty đó, không có sự trông cậy nào về các vụ phản kiện cả, khi mà những kẻ hung hăng không có các sản phẩm mà có thể đe dọa các bằng sáng chế trong hồ sơ của riêng bạn. Hệ quả là, sự phòng thủ tốt nhất cho các lập trình viên đã trở thành:

• Xây dựng các kho bằng sáng chế để bảo vệ chống lại những kẻ hung hăng là các tập đoàn
• Xây dựng các hồ sơ để đưa các bằng sáng chế ra khỏi sự lưu thông
• Xây dựng các công cụ để thiết lập ưu tiên và tham gia vào trong xuất bản phẩm phòng thủ
• Cấp phép chéo hợp pháp và an toàn một cách chủ động tích cực đối với các đối thủ

Nhiều vấn đề là một trong những mối đe dọa, đa số lớn trong số chúng không bao giờ với tới được giới báo chí, để lại một mình cho các tòa án. Những rung lắc của các bằng sáng chế sinh lợi nhất được tiến hành một cách bí mật, bắt đầu với những mối đe dọa riêng tư khổng lồ đi kèm với một lời chào cấp phép để đổi lại một phần doanh số và một sự đảm bảo bí mật. Đây là một dòng doanh số đáng kể cho các tập đoàn lớn như IBM và Microsoft. Có thể, IBM kiếm gần nửa tỷ USD hàng năm từ kỹ thuật này.

Không có thứ gì từng là một vấn đề nghiêm trọng 15 năm trước. Ngày nay, nguồn mở đang tiến hóa trong ngữ cảnh của các kịch bản như vậy về bằng sáng chế. Các bằng sáng chế phần mềm là động lực chính cho các quỹ và sự tiến hóa về giấy phép. Các quỹ đưa ra một “tường lửa tin cậy” làm việc cả 2 chiều, bảo vệ các tập đoàn nắm giữ các bằng sáng chế khỏi những khiếu nại của cộng đồng về các bằng sáng chế của họ và cung cấp một điểm đến cho việc trú ẩn khỏi các cuộc tấn công về bằng sáng chế. Các giấy phép nguồn mở hiện đại như GPLv3 và MPLv2 đưa ra một “hòa bình về bằng sáng chế”, trao các giấy pép cho các bằng sáng chế của những người đóng góp để đổi lại một thỏa thuận không kiện tụng.

Làm việc với các bằng sáng chế phần mềm có thể là dễ dàng hơn trong ngữ cảnh của nguồn mở vì có nhiều con mắt soi vào, có nhiều cái đích cho cuộc tấn công sao cho những kẻ hung hăng sẽ bị kéo vào sự mở sớm hơn, và có nhiều tư duy sẵn sàng hơn để làm việc về những khiếu nại bằng sáng chế khi chúng được dò tìm ra. Các bằng sáng chế phần mềm vì thế có khả năng sẽ tiếp tục là một động lực cho sự tiến bộ của nguồn mở, cả khi các cộng đồng làm việc với chúng và khi các tập đoàn khai thác những lợi ích của các quỹ và các giấy phép nguồn mở.

The legal system is having an increasing effect on today's open source movement in the form of software patents, a stark contrast from 15 years ago.

A form of social contract between inventors and society, patents exchange a temporary monopoly of a practical invention for the publication of that invention so that the public at large -- "the commons" -- can benefit from it.

Patents protect implementations of ideas, not ideas themselves. But over time, clever drafting by legal experts has pushed the envelope for what can be patented, and in the software industry, a loophole that allows ideas to be associated with a physical object and thus rendered patentable has yet to be addressed by legislators. While software can only formally be protected by copyright, verbal constructs attaching software or algorithms to general-purpose computers have allowed patents on software to increasingly be granted.

Worse, software patents make no allowance for the reality that, unlike the creation of physical objects, two programmers in two unconnected places may in fact devise the same method to solve the same problem without copying one another. Thus, for proprietary and open source software alike, patents represent a threat. At any time, a well-resourced corporation wishing to chill competition can challenge another entity of any size. There's really nothing an individual developer can do to be protected from software patents, although Debian provides worthwhile advice.

Counterclaims can sometimes protect an organization from a patent aggressor, but an increasing number of patent aggressors are entities that make patent threats to force licensing. Against such companies, there is no recourse for countersuits, as the aggressor has no products that might infringe patents in your own portfolio. Consequently, the best defenses for developers have become:

• Building patent pools to defend against corporate aggressors
• Buying portfolios to take patents out of circulation
• Building tools to establish prior art and engage in defensive publication
• Proactively litigating and securing cross-licensing from competitors

Much of the problem is one of threat, the vast majority of which never reach the press, let alone the courts. The most lucrative patent shakedowns are conducted secretly, starting with massive private threats accompanied by an offer to license in exchange for a share of revenue and a guarantee of secrecy. This is a significant revenue stream for big corporations such as IBM and Microsoft. Apparently, IBM makes close to half a billion dollars annually from this technique.

None of this was a serious problem 15 years ago. Today, open source is evolving in the context of such patent scenarios. Software patents are a major motivation for foundations and license evolution. Foundations offer a "liability firewall" that works both ways, protecting patent-holding corporations from community claims on their patents and providing a venue for sheltering from patent attacks. Modern open source licenses such as GPLv3 and MPLv2 offer a "patent peace," granting licenses to contributors' patents in exchange for an agreement not to litigate.

Dealing with software patents is probably easier in the context of open source because there are many eyes to look for prior art, there are many targets for attack so that aggressors are drawn into the open sooner, and there are more minds available to work around patent claims when they are detected. Software patents are thus likely to continue to be a key driver for the evolution of open source, both as communities deal with them and as corporations exploit the benefits of open source foundations and licenses.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com