Các tài liệu dịch sang tiếng Việt tới hết Quý I năm 2022

A. Tài liệu về các khung năng lực số, khoa học mở - truy cập mở - dữ liệu mở

1. ‘Chương trình của Nhóm các Nhà cấp vốn Truy cập Mở - Cấu trúc và Chương trình giảng dạy’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của Nhóm các Nhà cấp vốn Nghiên cứu Mở (Mỹ) - ORFG (Open Research Funder Group), được cập nhật lần cuối vào ngày 17/02/2022, với giấy phép mở CC BY 4.0 Quốc tế. Tài liệu này là chương trình nhằm vào việc đào tạo cho các nhà cấp vốn nghiên cứu mở các kiến thức cơ bản về truy cập mở để họ có thể xây dựng, xã hội hóa và triển khai một chính sách truy cập mở trong tổ chức của họ. bản dịch sang tiếng Việt có 14 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/pouviyqr79r7wav/OA%20Cohort%20Curriculum%20-%20clean%20-%20620f0d385e7bc20098b88ec3_Vi-12032022.pdf?dl=0

2. ‘Giáo dục trong thế giới hậu COVID: Chín ý tưởng cho hành động công’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của Ủy ban Quốc tế về Tương lai của Giáo dục, một đơn vị trực thuộc UNESCO, xuất bản năm 2020, giấy phép mở CC BY-SA 3.0 IGO. Tài liệu đưa ra 9 ý tưởng cho hành động công, gồm các ý tưởng như: 6. Các công nghệ tự do không mất tiền và nguồn mở cho các giảng viên và học sinh. Theo đó: “Giáo dục công không thể bị phụ thuộc vào các nền tảng kỹ thuật số được các công ty tư nhân cung cấp”. Bản dịch sang tiếng Việt có 35 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/3mko7h0x20g7q3w/373717eng_Vi-08032022.pdf?dl=0

3. ‘Kế hoạch Hành động về Truy cập Mở Kim cương’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu kết quả của ‘Hội thảo về Truy cập Mở Kim cương’ được tổ chức trên trực tuyến ngày 02/02/2022, và từ các thành viên Nhóm Làm việc của Science Europe về Khoa học Mở. DOI: 10.5281/zenodo.6282402. Tháng 3/2022. Giấy phép mở CC BY 4.0. Tài liệu đưa ra các khuyến nghị tập trung vào 4 yếu tố trung tâm cho sự phát triển hơn nữa của xuất bản Truy cập Mở Kim cương: (1) hiệu quả; (2) các tiêu chuẩn chất lượng; (3) xây dựng năng lực; và (4) tính bền vững. Bản dịch sang tiếng Việt có 9 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/r536r1jz942zsbo/202203-diamond-oa-action-plan_Vi-06032022.pdf?dl=0

4. ‘Nghị quyết về phê chuẩn hướng dẫn về truy cập mở tới các xuất bản phẩm và dữ liệu khoa học’ của chính phủ Litva - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu do Hội đồng Nghiên cứu Litva xuất bản ngày 29/02/2016 để hướng dẫn cho các nhà nghiên cứu và các tổ chức nghiên cứu khoa học ở Litva về Truy cập Mở tới các xuất bản phẩm khoa học và dữ liệu nghiên cứu. Những hướng dẫn rất cụ thể này là tham khảo tốt cho bất kỳ bên liên quan nào tới nghiên cứu khoa học ở Việt Nam để tham khảo theo hướng Khoa học Mở và Truy cập Mở tới các xuất bản phẩm khoa học và dữ liệu nghiên cứu được nhà nước cấp vốn. Bản dịch sang tiếng Việt có 11 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/zyuf6jqrhd1je0p/eng_-atvira-prieiga-_-galutinis_Vi-04032022.pdf?dl=0

5. ‘Kế hoạch Khoa học Mở Quốc gia’ của Chính phủ Hà Lan - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của Bộ Giáo dục, Văn hóa và Khoa học Hà Lan xuất bản năm 2017 với giấy phép mở CC BY 4.0. Kế hoạch này liệt kê các tham vọng và cung cấp các chi tiết của các bên có ý định hành động, cũng như các khung thời gian ở đó họ tin tưởng họ có thể hiện thực hóa được các mục tiêu của họ. “Các tham vọng chính gồm: (1) Truy cập mở đầy đủ tới các xuất bản phẩm vào năm 2020. Tiếp tục tiếp cận của Hà Lan cho tất cả các tổ chức nghiên cứu của Hà Lan và các lĩnh vực nghiên cứu trong khi thừa nhận những khác biệt và tương đồng của chúng; (2) Làm cho dữ liệu nghiên cứu phù hợp tối ưu để sử dụng lại. Làm rõ và đồng thuận về những điều kiện tiên quyết để tạo thuận lợi cho sử dụng lại dữ liệu nghiên cứu, bao gồm cung cấp sự hiểu biết và hỗ trợ cần thiết; (3) Thừa nhận và thưởng. Xem xét cách để khoa học mở có thể là một yếu tố của hệ thống đánh giá và thưởng cho các nhà nghiên cứu, các nhóm nghiên cứu & các đề xuất nghiên cứu.”Bản dịch sang tiếng Việt có 49 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/f0sl1pakplx9ife/nationalplanopenscience_en_Vi-03032022.pdf?dl=0

6. ‘Tuyên bố về Khoa học và Nghiên cứu Mở (Phần Lan) 2020-2025’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu do tổ chức Phối hợp Khoa học Mở ở Phần Lan (Open Science Coordination in Finland) và Liên đoàn các Hiệp hội Học tập Phần Lan (Federation of Finnish Learned Societies) xuất bản năm 2020, giấy phép mở CC BY. Tài liệu đưa ra tầm nhìn, sứ mệnh và khẳng định đường lối Khoa học và Nghiên cứu Mở ở Phần Lan trong giai đoạn 2020-2025 dưới cái ô “Chính sách Thông thái Mở” (Policy for Open Scholarship) cho tất cả các bên liên quan tới khoa học và giáo dục ở Phần Lan. Các chính sách đó bao gồm: (1) Chính sách Truy cập Mở tới các xuất bản phẩm học thuật; (2) Chính sách Truy cập Mở tới các dữ liệu và phương pháp nghiên cứu; và (3) Chính sách Giáo dục và Tài nguyên Giáo dục Mở. Bản dịch sang tiếng Việt có 16 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/5n8kjv6ckm2kjzu/declaration2020_0_Vi-01032022.pdf?dl=0

7. ‘Mở như thế nào? Hướng dẫn chính sách cho các nhà cấp vốn nghiên cứu’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của Nhóm các nhà cấp vốn cho Nghiên cứu Mở - ORFG (Open Research Funder Group) xuất bản nhằm hỗ trợ cho các nhà cấp vốn nghiên cứu phát triển các chính sách mở. Giấy phép tài liệu CC BY. “Số lượng ngày một gia tăng các tổ chức cam kết chia sẻ mở các kết quả đầu ra nghiên cứu. Hướng dẫn này có ý định giúp cho các nhà cấp vốn nghiên cứu phát triển các chính sách mở để cải thiện các giá trị của tổ chức của họ. Một chính sách toàn diện cần tính tới một số cân nhắc khác nhau, thừa nhận các sắc thái tồn tại trong từng lĩnh vực. Hướng dẫn này lên khung cho các lựa chọn các tổ chức cấp vốn cần cân nhắc, và nhấn mạnh tính liên tục tồn tại giữa chính sách mở đầy đủ và chính sách đóng đầy đủ.” Bản dịch sang tiếng Việt có tại địa chỉ:

https://www.dropbox.com/s/nlrp6maqca2fzez/ORFG%2BFunder%2BPolicy%2BGuide_Vi-W1500_05032022.pdf?dl=0. Bản gốc tiếng Anh có tại địa chỉ: https://static1.squarespace.com/static/5817749f8419c25c3b5b318d/t/5963bdcc414fb59e9c249fa9/1499708906446/ORFG+Funder+Policy+Guide.pdf

8. ‘Kế hoạch Khoa học Mở lần thứ 2 của Pháp: Phổ cập Khoa học Mở ở Pháp 2021-2024’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của Bộ Giáo dục Đại học, Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo của nước Pháp, xuất bản tháng 7/2021, giấy phép mở CC BY 4.0. Đây là lần thứ hai nước Pháp có chính sách Khoa học Mở. Tài liệu kế hoạch lần này tập trung vào 4 phần chính sau: (1) Phổ cập Truy cập Mở tới các xuất bản phẩm; (2) Cấu trúc, chia sẻ và mở ra dữ liệu nghiên cứu; (3) Mở ra và thúc đẩy mã nguồn do nghiên cứu tạo ra; (4) Biến đổi các thực hành để làm cho Khoa học Mở thành nguyên tắc mặc định. Bản dịch sang tiếng Việt có 43 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/aslqalaih8fdzlb/Second_French_Plan-for-Open-Science_web_Vi-28022022.pdf?dl=0

9. ‘Kế hoạch Quốc gia về Khoa học Mở’ của chính phủ Pháp - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu về ‘Kế hoạch Quốc gia về Khoa học Mở’ của chính phủ Pháp, xuất bản ngày 04/07/2018 đưa ra các định nghĩa khái niệm, các cam kết của chính phủ, lộ trình và các hành động cụ thể hướng tới Khoa học Mở của chính phủ Pháp. “Xuất bản khoa học mở phải trở thành một tiếp cận tiêu chuẩn càng sớm càng tốt. Để dẫn dắt động thái này, các xuất bản phẩm nghiên cứu là kết quả từ các lời kêu gọi cho các dự án được nhà nước cấp vốn phải được phổ biến qua các nền tảng truy cập mở, dù trên các tạp chí hay các cuốn sách hoặc thông qua một kho công cộng mở như HAL.”Bản dịch sang tiếng Việt có 18 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/1tdtmbfllgvpwcn/National-Plan-for-Open-Science_A4_20180704_Vi-26022022.pdf?dl=0

10. ‘Quy định về Dữ liệu Nghiên cứu Mở’ của 4 nhà cấp vốn nghiên cứu của Vương quốc Anh - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của một nhóm 4 nhà cấp vốn nghiên cứu của Vương quốc Anh phát triển và xuất bản ngày 28/07/2016, đưa ra 10 nguyên tắc về Dữ liệu Nghiên cứu Mở. “Vương quốc Anh đang trong quá trình làm cho tất cả các xuất bản phẩm nghiên cứu được người đóng thuế cấp tiền là sẵn sàng ở định dạng truy cập mở”. Bản dịch sang tiếng Việt có 32 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/nn94k57z7yqoib2/UKRI-020920-ConcordatonOpenResearchData_Vi-24022022.pdf?dl=0

11. ‘SPARC châu Âu: Báo cáo: Phân tích các chính sách Khoa học Mở ở châu Âu, Phiên bản 7’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu do Liên minh Xuất bản Học thuật và Tài nguyên Hàn lâm châu Âu - SPARC châu Âu (Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition Europe) xuất bản tháng 4/2021. Tài liệu trình bày sự rà soát lại được cập nhật các chính sách Dữ liệu Mở và Khoa học Mở ở một loạt các quốc gia châu Âu cho tới tháng 3/2021 dựa vào 11 yếu tố chính sách gồm: (1) phạm vi chính sách, (2) định nghĩa dữ liệu, (3) các chỉ thị, (4) các ngoại lệ, (5)nhắc về FAIR, (6) DMP, (7) trích dẫn dữ liệu, (8) các tuyên bố về tính sẵn sàng của dữ liệu, (9) sử dụng lại, (10) sở hữu trí tuệ (IP) và cấp phép, và (11) chi phí. Bản dịch sang tiếng Việt có 76 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/e8s48e9bwr9n1ei/Open%20Science%20Policies%20in%20Europe%20Review%20v7_Vi-22022022.pdf?dl=0

12. ‘Báo cáo trường hợp điển hình: Hình dung lại đánh giá sự nghiệp hàn lâm: Câu chuyện đổi mới sáng tạo và thay đổi’ - bản dịch sang tiếng Việt, Là tài liệu đồng sáng tạo của 3 tổ chức: (1) Tuyên ngôn San Francisco về Đánh giá Nghiên cứu - DORA (San Francisco Declaration on Research Assessment); (2) Hiệp hội Đại học châu Âu - EUA (European University Association); và (3) Liên minh Xuất bản Học thuật và Tài nguyên Hàn lâm của châu Âu - SPARC châu Âu (Europe’s Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition), mang giấy phép mở CC BY-NC 4.0. Họ thu thập, các trường hợp điển hình độc lập phục vụ như là nguồn cảm hứng cho các cơ sở đang tìm cách cải thiện các thực hành đánh giá sự nghiệp hàn lâm của họ theo hướng loại bỏ việc đánh giá nghiên cứu và các nhà nghiên cứu theo tiếp cận định lượng dựa vào Yếu tố Tác động của Tạp chí - JIF (Journal Impact Factor), và mở rộng việc đánh giá nghiên cứu và các nhà nghiên cứu theo tiếp cận định tính hơn, ví dụ như theo Ma trận Đánh giá Sự nghiệp Khoa học Mở - OS-CAM (Open Science - Career Assessement Matrix), phù hợp với xu thế Khoa học Mở không thể đảo ngược của thế giới ngày nay. Bản dịch sang tiếng Việt có 69 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/0mwualnrdbmbu6x/eua-dora-sparc_case%20study%20report_Vi-14022022.pdf?dl=0

13. ‘Các thủ thư trong Hành động về Giáo dục Mở: Triển khai Khuyến nghị Tài nguyên Giáo dục Mở của UNESCO’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu do Liên minh Xuất bản Học thuật và Tài nguyên Hàn lâm châu Âu - SPARC châu Âu (Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition of Europe) & Mạng Thủ thư Giáo dục Mở châu Âu – ENOEL (European Network of Open Education Librarians) xuất bản năm 2021. Nó đưa ra các hướng dẫn để triển khai Khuyến nghị Tài nguyên Giáo dục Mở của UNESCO (đã được 193 quốc gia thành viên của nó thông qua ngày 25/11/2019) trong các thư viện giáo dục đại học ở châu Âu trong giai đoạn 2021-2023. Bản dịch sang tiếng Việt có 11 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/rjogzpb166yyo68/ENOEL-Strategic-Plan-2021-2023_Vi-12022022.pdf?dl=0

14. ‘Báo cáo Giáo dục Mở trong các thư viện giáo dục đại học của châu Âu’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu do Liên minh Xuất bản Học thuật và Tài nguyên Hàn lâm châu Âu - SPARC châu Âu (Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition of Aurope) xuất bản tháng 11/2021. Giấy phép CC BY 4.0 Quốc tế. “Mục tiêu của khảo sát này là để khai phá và thu thập thông tin về công việc được các thủ thư hàn lâm thực hiện để triển khai Khuyến nghị Tài nguyên Giáo dục Mở của UNESCO (Bản dịch sang tiếng Việt), được xuất bản tháng 11 năm 2019. Khảo sát này được thiết kế xung quanh 5 lĩnh vực hành động của Khuyến nghị đó.” Bản dịch sang tiếng Việt có 94 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/tx22dcpb0x7s5jw/Open%20Education%20in%20European%20Libraries%20of%20Higher%20Education_2021_Vi-08022022.pdf?dl=0

15. ‘THE SKIM: Giáo dục Mở trong các Thư viện Giáo dục Đại học châu Âu (Báo cáo năm 2021)’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của Liên minh Xuất bản Học thuật và Tài nguyên Hàn lâm châu Âu - SPARC châu Âu (Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition of Aurope) tóm tắt các kết quả khảo sát các thư viện trong giáo dục đại học của châu Âu và các vai trò của họ trong Giáo dục Mở - OE (Open Education) và Tài nguyên Giáo dục Mở - OER (Open Educational Resources). Tài liệu này được thực hiện trong sự tư vấn với Mạng các Thủ thư Giáo dục Mở châu Âu - ENOEL (European Network of Open Education Librarians). Khung của báo cáo này dựa hoàn toàn vào Khuyến nghị Tài nguyên Giáo dục Mở của UNESCO (bản dịch sang tiếng Việt) đã được 193 quốc gia thành viên thông qua ngày 25/11/2019. bản dịch sang tiếng Việt có 5 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/3vupdy55l0153yi/THE%20SKIM%20Open%20Education%20in%20European%20Libraries%20of%20Higher%20Education%202021%20report_Vi-07022022.pdf?dl=0

16. ‘SPARC châu Âu: Báo cáo thường niên 2021 của SPARC châu Âu *làm cho mở thành mặc định*’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của Liên minh Xuất bản Học thuật và Tài nguyên Hàn lâm châu Âu - SPARC châu Âu (Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition of Aurope) xuất bản năm 2021. Tài liệu nói về hàng loạt các hoạt động mà SPARC châu Âu đã tham gia trong năm 2021 với tầm nhìn chiến lược vì một hệ sinh thái Khoa học Mở và Giáo dục Mở công bằng, đa dạng và bền vững hơn với 6 mục tiêu chính. bản dịch sang tiếng Việt có 32 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/dkn1f3v09e47i98/2021-SPARC-Europe-Annual-Report_Vi-06022022.pdf?dl=0

17. ‘Khung Năng lực Toàn cầu Chương trình giảng dạy cho các Nhà giáo dục Người trưởng thành’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu xuất bản năm 2021, bản quyền chung của 4 cơ quan: (1) DVV International, (2) Viện Giáo dục Người trưởng thành của Đức – Leibniz Centre for Lifelong, (3) Hội đồng Quốc tế về Giáo dục Người trưởng thành & (4) Viện Học tập Suốt đời của UNESCO. Xuất bản phẩm này hỗ trợ chuyên nghiệp hóa việc học tập và giáo dục người trưởng thành bằng việc chỉ định các năng lực cốt lõi như là khung tham chiếu cho trình độ của các nhà giáo dục người trưởng thành... Trong khi có nhiều cách để giảng dạy các nội dung nhất định, các năng lực cốt lõi phải được duy trì như là xương sống của các chương trình đào tạo cho các nhà giáo dục người trưởng thành.” Bản dịch sang tiếng Việt có 99 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/8cde5v7zawig261/377422eng_Vi-28012022.pdf?dl=0

18. ‘Hướng dẫn Đánh giá trên Trực tuyến cho các Nhà giáo dục’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu của tác giả Duan vd Westhuizen, do Khối Thịnh vượng chung về Học tập – COL (Commonwealth of Learning) xuất bản năm 2016 với giấy phép mở CC BY-SA 4.0. Ngày nay, khi nhiều hoạt động giáo dục và đào tạo phải chuyên lên trên trực tuyến, nhu cầu về đánh giá việc học tập trên trực tuyến cũng gia tăng. Việc đánh giá học tập trên trực tuyến có nhiều điểm khác biệt so với nó ở dạng truyền thống trong các lớp học mặt đối mặt.

https://www.dropbox.com/s/9gsc6yvoo4pk7f6/2016_vdWesthuizen_Guidelines-Online-Assessment_Vi-16012021.pdf?dl=0

19. ‘Hướng dẫn Giáo dục Từ xa trong thời kỳ COVID-19’ - bản dịch sang tiếng Việt, là tài liệu do Khối Thịnh vượng chung về Học tập - COL (Commonwealth of Learning) xuất bản tháng 5/2020 với các hướng dẫn cho các bên liên quan trong việc học tập từ xa nhằm đối phó với việc đóng cửa các cơ sở giáo dục vì đại dịch COVID-19. Bản dịch sang tiếng Việt có 21 trang. Tải về:

https://www.dropbox.com/s/leuykkzyc4ad08r/2020_COL_Guidelines_Distance_Ed_COVID19_Vi-06012022.pdf?dl=0

B. Hơn 420 đầu sách, tài liệu dịch đã được đưa lên Internet cho tới hết năm 2021 trở về trước ở các đường liên kết:

• https://giaoducmo.avnuc.vn/tai-lieu-dich/cac-tai-lieu-dich-sang-tieng-viet-toi-het-nam-2021-565.html

• https://vnfoss.blogspot.com/2021/12/cac-tai-lieu-dich-sang-tieng-viet-toi.html

• https://letrungnghia.mangvn.org/Author/cac-tai-lieu-dich-sang-tieng-viet-toi-het-nam-2021-6777.html

TP. Hồ Chí Minh, thứ năm, ngày 31/03/2022

Blogger: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com