Implementation
of the UNESCO Recommendation on Open Science
Last update: 20
January 2023
Theo:
https://www.unesco.org/en/natural-sciences/open-science/implementation#open-science-working-groups
Cập nhật mới nhất ngày: 20/01/2023
Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO đã
được Hội nghị Toàn thể UNESCO phiên 41 thông qua vào
ngày 23/11/2021. Khuyến nghị khẳng định tầm quan trọng
của khoa học mở như một công cụ sống còn để cải
thiện chất lượng và khả năng tiếp cận của cả các
kết quả đầu ra khoa học và
quy trình khoa học, lấp
đi các khoảng cách về khoa
học, công nghệ và đổi mới sáng tạo giữa và
trong các quốc gia và làm thỏa mãn quyết tiếp cận tới
khoa học của con người.
Với sự thông qua Khuyến
nghị này, các quốc
gia thành viên đã ôm lấy văn hóa
và thực hành khoa học mở và đồng thuận báo
cáo ngược trở lại mỗi 4
năm một lần về sự tiến bộ của nó.
Họ cũng đã thể hiện mong muốn của họ giữ cho quy
trình triển khai Khuyến nghị toàn diện, minh bạch và có
tư vấn như một quy trình dẫn dắt để phát triển nó.
Các quốc gia thành viên được khuyến
khích ưu tiên các lĩnh vực sau đây trong triển khai của
họ Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO năm 2021:
Thúc đẩy hiểu biết chung về khoa
học mở và những lợi ích cùng các thách thức có liên
quan của nó, cũng như các con đường khác nhau tới khoa
học mở
Phát triển môi trường chính sách xúc
tác cho khoa học mở
Đầu tư vào hạ tầng và các dịch
vụ đóng góp cho khoa học mở
Đầu tư vào đào tạo, giáo dục,
sáng số và xây dựng năng lực, để xúc tác cho các nhà
nghiên cứu và các bên liên quan khác tham gia vào khoa học
mở
Thúc đẩy văn hóa khoa học mở và
điều chỉnh các ưu đãi cho phù hợp với khoa học mở
Thúc đẩy các tiếp cận đổi mới
sáng tạo về khoa học mở ở các giai đoạn khác nhau
của quy trình khoa học
Thúc đẩy hợp tác quốc tế và đa
phương trong bối cảnh khoa học mở với quan điểm làm
giảm các khoảng cách số, công nghệ và kiến thức.
Chiến lược triển khai
đã được Ban thư ký UNESCO thiết kế để hỗ trợ cho
các quốc gia thành viên triển
khai Khuyến
nghị bằng việc huy động các
đối tác và các tác nhân khoa học mở trong và ngoài cộng
đồng khoa
học, từ
các mức địa phương tới quốc tế, để hành động
nhằm hoàn thành các mục tiêu chính của Khuyến
nghị.
Trình
bày Chiến lược Triển khai
Chiến lược Triển khai đã được chia sẻ
với các quốc gia thành viên UNESCO và Đối tác Khoa học
Mở (Open Science Partnership) trong cuộc họp thông tin trên
trực tuyến về Khuyến nghị Khoa học Mở của UNESCO vào
ngày 28/04/2022.
Khuyến nghị sẽ được triển khai qua:
UNESCO cũng đã phát
triển Bộ
công cụ để hỗ trợ triển khai Khuyến
nghị.
Các
nhóm làm việc về Khoa học Mở
UNESCO đã triệu tập 5 Nhóm Làm việc đặc
biệt nhằm vào các lĩnh vực tác động chính, tập hợp
các chuyên gia và các thực thể, các tổ chức và cơ sở
khoa học mở, tùy theo lĩnh vực hoạt động và sự tinh
thông của họ:
Nhóm Làm việc về xây dựng năng lực
khoa học mở
Tạo lập và phân phối
các module đào tạo về
khoa học mở cho các tác nhân khoa học mở khác nhau
Nhóm làm việc về các chính sách và
các công cụ chính sách Khoa học Mở
Kho toàn cầu các chính
sách và công cụ chính sách khoa học mở
Nhóm Làm việc về Cấp vốn và Ưu đãi
cho Khoa học Mở
Các đề xuất về các cơ chế cấp vốn
cho khoa học mở theo vùng và chủ đề và các khuyến nghị
xem xét lại các đánh giá sự nghiệp nghiên cứu và các
chỉ tiêu đánh giá hiện hành
Nhóm Làm việc về Hạ tầng Khoa học
Mở
Ánh xạ và phân tích các khoảng cách đối
với các nền tảng khoa học mở mức quốc tế, khu vực
và theo chủ đề cho việc chia sẻ kiến thức và các thực
hành tốt nhất. Trọng tâm đặc biệt sẽ nhằm vào các
nền tảng theo chủ đề trong các lĩnh vực ưu tiên của
UNESCO, bao gồm đa dạng sinh học, nước, giảm rủi ro
thảm họa, khoa học địa lý, khoa
học đại dương, biến đổi khí hậu …
Nhóm Làm việc về Khung Giám sát Khoa
học Mở
Khung giám sát toàn cầu về khoa học mở
Ban
Chỉ đạo Khoa học Mở
Ban
Chỉ đạo Khoa học Mở Toàn cầu của UNESCO được Tổng
Giám đốc UNESCO triệu tập để trợ giúp bà trong triển
khai Khuyến
nghị Khoa học Mở 2021 của UNESCO.
Vai trò của Ban
Chỉ đạo là để cung cấp hướng dẫn và giám sát tiến
bộ được thực hiện ở từng khu vực của thế giới
và bởi các tác nhân khoa học mở khác nhau.
Nhóm
Làm việc Liên ngành
Một Nhóm Làm việc liên ngành và liên
lĩnh vực về Khoa học Mở cung cấp hiểu biết và hướng
dẫn cần thiết phản ánh các quan điểm và những đóng
góp của tất cả các bộ phận của Lĩnh vực Khoa học
Tự nhiên và các lĩnh vực khác của UNESCO, có tính tới
sự tinh thông về các khoa học
giáo dục, văn hóa, xã hội và nhân văn, truyền
thông và thông tin.
The UNESCO
Recommendation on Open Science was adopted by the General Conference
of UNESCO at its 41st session, on 23 November 2021. The
Recommendation affirms the importance of open science as a vital tool
to improve the quality and accessibility of both scientific outputs
and scientific process, to bridge the science, technology and
innovation gaps between and within countries and to fulfill the human
right of access to science.
With the
adoption of this Recommendation, Member States have embraced the
culture and practice of open science and agreed to report back every
four years on their progress. They have also expressed their desire
to keep the process of implementation of the Recommendation as
inclusive, transparent and consultative as the process leading to its
development.
Member States are encouraged to
prioritise the following areas in their implementation of the 2021
UNESCO Recommendation on Open Science:
Promoting
a common understanding of open science and its associated benefits
and challenges, as well as the diverse paths to open science
Developing
an enabling policy environment for open science
Investing
in infrastructure and services which contribute to open science
Investing
in training, education, digital literacy and capacity-building, to
enable researchers and other stakeholders to participate in open
science
Fostering
a culture of open science and aligning incentives for open science
Promoting
innovative approaches to open science at different stages of the
scientific process
Promoting international and
multistakeholder cooperation in the context of open science with a
view to reducing digital, technological and knowledge gaps.
The implementation strategy was
designed by the UNESCO Secretariat to support Member States in the
implementation of the Recommendation by mobilizing partners and open
science actors within and beyond the scientific community, from local
to international levels, to take actions to accomplish the key
objectives of the Recommendation.
Presentation
of the Implementation Strategy
The
Implementation Strategy was shared with UNESCO Member States and the
Open Science Partnership during an Online information meeting on
Implementation of the UNESCO Recommendation on Open Science on 28
April 2022.
The
Recommendation will be implemented through:
UNESCO has also developed a
Toolkit
to support the implementation of the Recommendation.
Open Science
Working Groups
UNESCO
convened 5 ad-hoc Working Groups focusing on key impact areas,
bringing together experts and open science entities, organizations
and institutions, according to their field of activity and
expertise:
Working Group on Open
Science Capacity Building
Collating
information about available training modules on open science for
different open science actors to map existing resources, identify
the gaps and work to fill those gaps.
Working
Group on Open Science Policies and Policy Instruments
Global
repository of open science policies and policy instruments
Working Group on Open
Science Funding and Incentives
Proposals for regional and thematic open
science funding mechanisms and recommendations for revision of the
current research careers assessments and evaluation criteria
Working
Group on Open Science Infrastructures
Mapping
and gaps analysis for international, regional and thematic open
science platforms for sharing of knowledge and best practices.
Specific focus will be on thematic platforms in UNESCO’s priority
areas, including biodiversity, water, disaster risk reduction,
geosciences, ocean sciences, climate change…
Working
Group on Open Science Monitoring Framework
Global
monitoring framework for open science
1st
meeting, 15
September 2022
2nd
meeting, 16
January 2023
Open
Science Steering Committee
The UNESCO Global Open Science
Steering Committee is convened by the UNESCO Director-General to
assist her in the implementation of the 2021 UNESCO Recommendation
on Open Science.
The role of the Steering
Committee is to identify key opportunities and challenges in the
implementation of the Recommendation and to provide guidance and
oversight of the progress made in each region of the world and by
different open science actors.
Intersectoral
Task Team
An
interdivisional and intersectoral Task Team on Open Science is
providing the necessary oversight and guidance reflecting the
perspectives and contributions of all divisions of the Natural
Sciences Sector and other sectors of UNESCO taking into account
expertise in education, culture, social and human sciences,
communication and information.
Dịch: Lê Trung Nghĩa
letrungnghia.foss@gmail.com