Dự thảo Luật để sử dụng các ấn phẩm học thuật được nhà nước cấp vốn

Draft Law for the Use of Publicly Funded Scholarly Publications

Theo: https://libereurope.eu/draft-law-for-the-use-of-publicly-funded-scholarly-publications/

1. Tác giả của một bài báo trên một tạp chí nghiên cứu, hoặc tác giả của một chương sách trong một chuyên khảo có nhiều tác giả (gọi chung là "công trình học thuật"), người sử dụng lao động hoặc nhà cấp vốn nghiên cứu của họ sẽ có quyền công bố công trình học thuật dưới bất kỳ hình thức nào cho công chúng thông qua bất kỳ kho lưu trữ truy cập mở nào ngay sau khi công trình được chấp nhận xuất bản, bao gồm bất kỳ nội dung của bên thứ ba nào, chẳng hạn như hình ảnh và bảng biểu, được yêu cầu cho mục đích cụ thể để hiểu công trình học thuật, với điều kiện là:

   1. nghiên cứu mà công trình học thuật đó liên quan đã được thanh toán toàn bộ hoặc một phần bằng tiền vốn cấp của nhà nước; và

   2. kèm theo lời xác nhận đầy đủ về tác giả, và khi phiên bản được công bố là phiên bản chính thức, nguồn gốc của ấn phẩm đầu tiên của công trình.

Khi được công bố cho công chúng dưới bất kỳ hình thức nào theo quy định này, phiên bản cụ thể được công bố phải có thể nhận dạng được và phải kèm theo các điều khoản sử dụng rõ ràng. Không có hạn chế nào theo hợp đồng hoặc khác về việc sử dụng lại tác phẩm học thuật sẽ được thực thi đối với tác phẩm học thuật mà tác giả được nhà nước cấp vốn phần lớn.

2. Khi được công khai, nhà cấp vốn cho nghiên cứu và hình thức và phiên bản của tác phẩm học thuật được công khai sẽ được nêu rõ ở đầu hoặc cuối bài viết hoặc chương sách, cũng như trong siêu dữ liệu.

3. Bất kỳ điều khoản hợp đồng nào trái với điều khoản này sẽ không được thực thi.

Hướng dẫn diễn giải:

“bất kỳ hình thức nào của nó” “hình thức và phiên bản của tác phẩm học thuật”	Một bài viết hoặc chương sách có thể có nhiều dạng. Ví dụ, chúng có thể bao gồm bản thảo đã nộp, một dạng chưa được bình duyệt (đôi khi được gọi là "bản in trước" - preprint) hoặc một dạng đã được bình duyệt nhưng chưa được chỉnh biên tập lần cuối hoặc sắp chữ, dạng đã xuất bản lần cuối (đôi khi được gọi là "phiên bản hồ sơ" - version of record), v.v. Sẽ rất mong muốn áp dụng/tạo ra một tiêu chuẩn đặt tên quốc tế cho các phiên bản được cung cấp, đặc biệt là trong bối cảnh làm rõ "hồ sơ phiên bản" và tên của nhà cấp vốn trong siêu dữ liệu.
“các điều khoản sử dụng rõ ràng”	Các bài viết và chương sách được nhà nước cấp vốn chiếm thiểu số (tức là dưới 50%) có thể được cung cấp trực tuyến cho phép người dùng cuối đọc. Ngoài việc đọc, việc sử dụng/ sử dụng lại sau này của người dùng cuối sẽ được xác định bởi 1) các giới hạn và ngoại lệ trong luật bản quyền quốc gia của một quốc gia; hoặc 2) bằng cách liên hệ với chủ sở hữu bản quyền (tức là tác giả và/hoặc nhà xuất bản) để yêu cầu cấp phép sử dụng tác phẩm vượt quá phạm vi được phép theo các giới hạn và ngoại lệ trong luật bản quyền. Không hạn chế nào theo hợp đồng hoặc khác về sử dụng lại tác phẩm học thuật sẽ được thực thi:
“không có hạn chế nào theo hợp đồng hoặc khác về sử dụng lại tác phẩm học thuật sẽ được thực thi”	Phần lớn các bài báo và chương sách được nhà nước cấp vốn (tức là 50% trở lên) sẽ hoàn toàn không có bất kỳ hạn chế kỹ thuật, hợp đồng hoặc pháp lý nào đối với việc sử dụng/ sử dụng lại của người dùng cuối. Để tránh nghi ngờ, ngoài các nhà cấp vốn, các bài báo và chương sách là kết quả từ nghiên cứu và các công trình học thuật khác do các trường đại học trả tiền và do nhân viên và những người khác do các trường đại học tuyển dụng thực hiện sẽ được coi là được cấp vốn phần lớn. Các thông lệ nghiên cứu tiêu chuẩn xung quanh việc thừa nhận ghi công tác giả, trích dẫn, v.v. sẽ tiếp tục.
“phiên bản cụ thể đang được công khai sẽ có khả năng xác định được”	Việc làm rõ “hồ sơ phiên bản” là vô cùng quan trọng khi xuất bản bài viết hoặc chương sách. Để mọi người biết họ có đang đọc phiên bản mới nhất hay không, điều quan trọng là khi được cung cấp, phiên bản cụ thể phải được mô tả rõ ràng cùng với văn bản cũng như trong siêu dữ liệu.
“nội dung của bên thứ ba”	Khi tái bản tác phẩm, bất kỳ nội dung của bên thứ ba nào, miễn là cần thiết để hiểu bài viết hoặc chương sách, cũng có thể được tái bản. Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng ban đầu trong bối cảnh của bài viết hoặc chương sách sẽ được bao gồm trong các điều khoản kiểm tra ba bước / thực hành công bằng trong luật bản quyền quốc tế.
“phiên bản được công bố”	Hình thức cuối cùng của một bài viết hoặc chương sách được xuất bản trên tạp chí hoặc sách, bao gồm tất cả các thay đổi về biên tập và sắp chữ do nhà xuất bản thực hiện.

1. The author of an article in a research periodical, or the author of a book chapter in a multi-authored monograph (collectively referred to as “scholarly work”), their employer or research funder shall be entitled to make the scholarly work in any of its forms available to the public via any open access repository immediately after its acceptance for publication, including any third party content, such as images and tables, that are required for the specific purpose of understanding the scholarly work, on the condition that:

   1. the research to which the scholarly work relates has been paid in whole or in part by public funds; and

   2. it is accompanied by a sufficient acknowledgement of the author, and when the version being made available is the version of record, the source of its first publication.

Upon being made available to the public in any of its forms in line with this provision, the specific version being made available shall be identifiable and clear terms of use shall be appended. No contractual or other restrictions on the reuse of the scholarly work shall be enforceable regarding a scholarly work whose author has been majority funded by public funds.

2. When being made available to the public, the funder of the research and the form and version of the scholarly work being made available, shall be made clear at the beginning or end of the article or book chapter, as well as in the metadata.

3. Any contractual provision contrary to this article shall be unenforceable.

Interpretational Guidance:

“any of its forms” “form and version of the scholarly work”	An article or book chapter may have multiple forms. For example, these can include a submitted draft, a form which has not been peer-reviewed (sometimes referred to as a “pre-print”), or a form which has been peer-reviewed but hasn’t had a final edit or been typeset, the final published form (sometimes referred to as “the version of record”) etc. It would be desirable to adopt / create an international naming standard for the versions being made available, particularly in the context of making the “record of  version” and the name of the funder clear in the metadata.
“clear terms of use”	Articles and book chapters which are minority publicly funded (i.e. less than 50%) can be made available online allowing reading by the end user. In addition to reading, further onward use/re-use by the end user will be determined by 1)the limitations and exceptions in a country’s national copyright law; or 2) by contacting the copyright holder (i.e. the author and/or the publisher) to ask for permission to use the work beyond that which is allowable in line with limitations and exceptions in copyright law. No contractual or other restrictions on the re-use of the scholarly work shall be enforceable:
“no contractual or other restrictions on the reuse of the scholarly work shall be enforceable”	Majority publicly funded (i.e. 50% or more) articles and book chapters shall be entirely free of technical, contractual or legal restrictions to use/re-use by the end user. For the avoidance of doubt in addition to funders, articles and book chapters resulting from research and other scholarly work paid for by universities and conducted by staff and others employed by universities, will be considered majority funded. Standard research practices around acknowledging the author, citations, etc. shall continue.
“specific version being made available shall be identifiable”	Making clear the “record of version” is vitally important when publishing the article or book chapter. In order that people know whether they are reading the most up to date version or not, it is important that when being made available, the specific version is clearly described alongside the text as well as in the metadata.
“third party content”	When republishing the work any third party content, as long as it is required for the understanding of the article or book chapter, may also be republished. In many instances the original use in the context of the article or book chapter will be covered by the three step test /  fair practice provisions in international copyright law.
“version of record”	The final form of an article or book chapter published in a journal or book which includes all the editorial and type-setting changes made by the publisher.

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com