Bài 7 - Vì sao chúng ta nên quan tâm về tính bền vững?

Vì sao chúng ta nên quan tâm về tính bền vững?

Dữ liệu mở phải là thích hợp, cập nhật và truy cập được để trở thành hữu dùng.

Chương trình dữ liệu mở bền vững là chương trình thường xuyên liên tục phát hành dữ liệu với chất lượng và số lượng ít nhất y hệt hoặc được cải thiện.

Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:

• Làm thế nào để tính bền vững trở nên có ý nghĩa
• Vì sao tính bền vững là quan trọng đối với bạn
• Tìm gì trong các tập hợp dữ liệu mở bền vững

Làm cho dữ liệu mở bền vững - trong 2 phút

Giám đốc chương trình Khởi nghiệp của ODI Ulrich Atz giải thích tầm quan trọng của tính bền vững đối với dữ liệu mở và vì sao nó quan trọng cho những người sử dụng. Ông cũng nói qua vài chỉ số chính mà sáng kiến dữ liệu mở được xây dựng để bền vững về lâu dài.

Điều gì làm cho dữ liệu mở trở nên bền vững?

Tập hợp dữ liệu mở bền vững được hỗ trợ bởi:

• Đảm bảo cấp vốn để trang trải chi phí các bản cập nhật
• Hỗ trợ tích cực của các nhà xuất bản để ưu tiên các bản cập nhật
• Sử dụng lại rộng rãi bởi những người khác để thể hiện giá trị

Làm cho tính bền vững có ý nghĩa trong dữ liệu mở

Các yếu tố nào giúp làm cho tập hợp dữ liệu bền vững?

Đảm bảo cấp vốn cho dữ liệu mở

Vì tập hợp dữ liệu có thể được sử dụng tự do không mất tiền không ngụ ý không có chi phí để thu thập hoặc phát hành dữ liệu đó. Việc cấp vốn có thể được đảm bảo bằng:

• Lấy tiền truy cập hoặc các dịch vụ được cải thiện
• Cấp vốn từ nguồn khác để hỗ trợ cho xuất bản dữ liệu mở
• Thể hiện giá trị liên tục của dữ liệu mở đối với tổ chức

Hỗ trợ tích cực cho dữ liệu mở

Làm cho dữ liệu mở bền vững đối với tổ chức thường đòi hỏi sự ủng hộ từ quản lý của nó, để làm cho nó trở thành ưu tiên, và hỗ trợ các nhân viên có trách nhiệm về duy trì chất lượng.

Hỗ trợ tích cực thường đạt được tốt nhất khi công ty cam kết duy trì dữ liệu mở như một phần các hoạt động thường ngày của nó.

Sử dụng lại rộng rãi dữ liệu mở

Sử dụng lại bền vững đạt được khi các dịch vụ được tạo ra với dữ liệu trở nên quan trọng cho thành công của doanh nghiệp xuất bản. Các tập hợp dữ liệu của hệ thống giao thông của Berlin Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg (VBB) được hàng triệu người sử dụng khi họ truy cập các ứng dụng giao thông như Citymapper. Các ứng dụng đó dẫn dắt sử dụng các dịch vụ của VBB và, như vậy, VBB có cam kết trong chiến lược số của họ thường xuyên cập nhật dữ liệu đó.

Xem Citymapper Berlin

Vì sao tính bền vững quan trọng?

Vì sao tôi nên quan tâm liệu dữ liệu mở tôi làm việc có bền vững hay không?

Các tổ chức mạnh

Tính bền vững không chỉ là tốt cho những người sử dụng. Nhà xuất bản cũng hưởng lợi từ chương trình dữ liệu mở bền vững bằng việc:

• Cải thiện lòng tin của cộng đồng vào tổ chức của nhà xuất bản.
• Hỗ trợ tạo lập các sản phẩm và dịch vụ mới.
• Đơn giản hóa cho các nhà xuất bản sử dụng lại dữ liệu của riêng họ.

Cải thiện lòng tin

Dữ liệu mở bền vững cho phép cộng đồng rộng lớn xây dựng và phân tích dữ liệu để rút ra được các kết luận của riêng họ, thường để hỗ trợ cho quan điểm của nhà xuất bản.

Xây dựng các kết nối doanh nghiệp

Dữ liệu mở bền vững có sức mạnh mở khóa cho các kênh khách hàng mới, xúc tác cho các doanh nghiệp khác xây dựng dựa vào dữ liệu của nhà xuất bản. Trong nhiều trường hợp các doanh nghiệp đó cung cấp những lợi ích trực tiếp ngược về cho nhà xuất bản đó.

Cải thiện tính hữu dụng của dữ liệu

Một trong những người sử dụng thường xuyên nhất dữ liệu của nhà xuất bản có lẽ là chính nhà xuất bản đó. Vậy thì vì sao lại tách bạch phát hành dữ liệu công khai ra khỏi việc sử dụng dữ liệu nội bộ?

Tìm kiếm các manh mối

Phát hành bền vững kết hợp đảm bảo cấp vốn, hỗ trợ tích cực và sử dụng lại rộng rãi. Các khía cạnh đó không phải lúc nào cũng rõ ràng khi bạn lần đầu tìm kiếm một tập hợp dữ liệu. Hãy tự hỏi mình những điều sau đây để giúp lấy được các nguồn tốt:

Nguồn nào?

Hãy tự hỏi bạn ai đã phát hành dữ liệu đó và bạn có bao nhiêu sự tin cậy vào cam kết của họ để tiếp tục cập nhật nó.

Một trong các chỉ số quan trọng nhất của tính bền vững là bạn cảm thấy tin tưởng thế nào về tổ chức đang thu thập nó.

Nếu dữ liệu đó là từ chính phủ, liệu một cuộc bầu cử hoặc một sự thay đổi ưu tiên có ảnh hưởng tới sự phát hành mở của nó hay không?

Ai đang cấp vốn để phát hành?

Dữ liệu sẵn sàng không có chi phí dường như là lý tưởng, nhưng quan trọng phải tự hỏi mình nhà xuất bản đang cấp vốn để phát hành bền vững nó như thế nào.

Hãy tự hỏi mình liệu dữ liệu đó có đang được phát hành vì sác sức ép minh bạch, hay liệu có sử dụng có lợi rộng rãi hơn dẫn dắt nhu cầu đó hay không.

Hãy cố gắng tìm ra liệu có chương trình ngắn hạn đặc biệt nào không cấp vốn cho tính sẵn sàng của dữ liệu hoặc liệu sự phát hành đó có là một phần của chiến lược cốt lõi của tổ chức đó hay không.

Giấy phép nói lên điều gì?

Các giấy phép cũng có thể đưa ra các manh mối về tính bền vững của dữ liệu.

Khi nhìn vào giấy phép, hãy tự hỏi bản thân văn bản đó liệu có chỉ ra tương lai của tập hợp dữ liệu và lòng tin của nhà xuất bản trong nó hay không? Liệu nó có gồm cam kết để cập nhật nó thường xuyên hay không?

Hãy nhớ là không có giấy phép, dữ liệu là không thực sự mở. Giấy phép đó trao cho bạn sự chắc chắn rằng dữ liệu có thể được tự do không mất tiền để sử dụng và chia sẻ.

Ai đang sử dụng dữ liệu đó rồi?

Tập hợp dữ liệu càng được sử dụng rộng rãi, sức ép để nó được duy trì bền vững càng lớn.

Hãy tự hỏi bản thân có ai khác đang sử dụng tập hợp dữ liệu này và vì những mục đích gì.

Hãy cố gắng tìm ra liệu tập hợp dữ liệu đó có được nhà xuất bản đó sử dụng trong nội bộ hay không.

Cả 2 khía cạnh chỉ ra liệu nhà xuất bản đó có quan tâm về tập hợp dữ liệu đó và đang chịu sức ép từ bên ngoài không truy cập được từ xa tới nó hay không, hay lấy tiền vì điều đó, hoặc thay đổi nó vì các mục đích của riêng họ.

Lịch sử xuất bản là gì?

Việc đánh giá tính bền vững của dữ liệu mở rốt cuộc phụ thuộc vào việc bạn tin tưởng vào nhà xuất bản dữ liệu đó như thế nào.

Hãy tự hỏi bản thân tập hợp dữ liệu đó đã được xuất bản để tồn tại được bao lâu. Lịch sử dài lâu của các bản cập nhật là dấu hiệu tốt, nhưng coi chừng các yếu tố bên ngoài như độ dài hoặc thời hạn của dự án trong văn phòng. Chỉ số chính của một sáng kiến bền vững là chỉ số tồn tại lâu hơn các yếu tố bên ngoài.

Tôi có thể đóng góp như thế nào?

Việc sử dụng một tập hợp dữ liệu cho bản thân bạn sẽ giúp dẫn dắt đòi hỏi và ảnh hưởng tới tính bền vững của nó.

Hãy nghĩ về việc ra nhập bất kỳ cộng đồng thực hành nào đang tồn tại xung quanh tập hợp dữ liệu đó.

Hãy cố gắng tìm ra liệu nhà xuất bản đó có đóng vai trò tích cực nào trong các cộng đồng đó và liệu họ có hành động dựa vào các ý kiến phản hồi để cải thiện các dịch vụ của họ hay không.

Hãy tự hỏi giá trị gì bạn có thể thể hiện mà nó sẽ cải thiện tính bền vững được nhà xuất bản dữ liệu đó đảm bảo.

Bạn sẵn sàng cho dữ liệu mở bền vững?

Có 2 điều hữu ích để nhớ khi nghĩ về dữ liệu mở bền vững, bạn có thể nhớ chúng chứ?

Điều gì ảnh hưởng tới tính bền vững?

Điều gì sau đây không ảnh hưởng tới tính bền vững của tập hợp dữ liệu mở?

• Đảm bảo cấp vốn
• Kích cỡ tệp lớn
• Hỗ trợ tích cực
• Sử dụng lại rộng rãi

Đáp án đúng!

Kích cỡ tập không là yếu tố trong tính bền vững của dữ liệu. Quan trọng nhất là đảm bảo nguồn vốn cấp, hỗ trợ tích cực của nhà xuất bản và sử dụng lại rộng rãi để sinh giá trị từ dữ liệu đó.

Bạn chắc chắn chứ?

Kích cỡ tập không là yếu tố trong tính bền vững của dữ liệu. Quan trọng nhất là đảm bảo nguồn vốn cấp, hỗ trợ tích cực của nhà xuất bản và sử dụng lại rộng rãi để sinh giá trị từ dữ liệu đó.

Tôi nên tìm kiếm gì khi đánh giá tính bền vững?

Bạn nên tìm kiếm gì khi đánh giá tính bền vững của tập hợp dữ liệu mở?

• Lịch sử xuất bản của dữ liệu đó
• Các chi phí là bao nhiêu?
• Ai đang sử dụng rồi dữ liệu đó
• Dữ liệu đó ở trong định dạng nào
• Ai đang cấp vốn để phát hành dữ liệu đó

Đáp án đúng!

Việc tìm kiếm lịch sử xuất bản, ai đang sử dụng dữ liệu đó và nó được trả tiền như thế nào, tất cả đều là các câu hỏi chính để đặt ra khi xem xét tính bền vững của tập hợp dữ liệu đó.

Bạn chắc chắn chứ?

Việc tìm kiếm lịch sử xuất bản, ai đang sử dụng dữ liệu đó và nó được trả tiền như thế nào, tất cả đều là các câu hỏi chính để đặt ra khi xem xét tính bền vững của tập hợp dữ liệu đó.

Dữ liệu mở bền vững

Khi tìm kiếm các nguồn dữ liệu mở bền vững, là quan trọng chúng là thích đáng, cập nhật, và truy cập được.

Chương trình bền vững là chương trình tiếp tục phát hành thường xuyên dữ liệu, ít nhất với chất lượng và số lượng y hệt hoặc cải tiến hơn.

Việc sử dụng các chỉ số đơn giản được liệt kê ở trên, là có thể xác định các nguồn dữ liệu mở bền vững có thể được sử dụng trong công việc trong tương lai của bạn.

Trong bài tiếp sau, chúng ta khai thác cách thức các nền tảng dữ liệu mở có thể đơn giản hóa quy trình xuất bản và sử dụng dữ liệu.

Về bài trước ………. Tới bài sau

Về mục lục

Theo: https://www.europeandataportal.eu/ và https://theodi.org/

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com