Làm quen nắm bắt các nền tảng
Nền tảng là mẩu phần mềm chính trên đó các mẩu phần
mềm nhỏ hơn và nội dung có thể chạy được. Đối với
dữ liệu mở, nền tảng lớn nhất là Web. Tuy nhiên,
nhiều phần mềm được xây dựng theo các mục đích khác
nhau có thể giúp bạn xuất bản dữ liệu mở, hoặc cung
cấp các công cụ tương tác để giúp bạn khai thác nó.
Trong bài này chúng ta sẽ khai thác những điều sau:
-
Nhận biết các nền tảng dữ liệu mở
-
Hiểu vì sao các nền tảng là quan trọng đối với những người sử dụng
-
Đánh giá các lựa chọn nền tảng chính
Các nền tảng dữ liệu mở – trong 2 phút
Giảng viên David Tarrant của ODI giải thích các nền tảng
dữ liệu mở là gì, các nền tảng khác nhau sẵn sàng và
các ưu điểm của các nền tảng đó cho những người sử
dụng.
Nền tảng dữ liệu mở
là gì?
Các nền tảng dữ liệu mở là các mẩu phần mềm làm
cho đơn giản hơn để xuất bản và quản lý dữ liệu
mở trên Web.
Đối với các nhà xuất bản, nền tảng dữ liệu mở
cung cấp cách thức để xuất bản dữ liệu. Các nền
tảng hướng dẫn cho các nhà xuất bản quy trình xuất
bản dữ liệu, và chào cho những người sử dụng sự
nhất quán và dễ dàng truy cập được tới dữ liệu mở
từ khắp trên thế giới.
Các đặc tính chính của các nền tảng dữ liệu mở
Các nền tảng dữ liệu mở làm cho dữ liệu phát hiện
được và sử dụng được theo một cách thức
nhất quán.
Dữ liệu phát hiện được
Các nền tảng dữ liệu mở quảng bá dữ liệu mở tới
những người sử dụng. Các nền tảng được thiết kế
để cho phép những người sử dụng nhanh chóng tìm ra và
sử dụng lại dữ liệu mở thích hợp.
Các nền tảng được tối ưu hóa để tìm kiếm làm cho
dễ dàng hơn để tìm ra các tài nguyên thích hợp. Các
nền tảng cũng cung cấp các bộ cấp dữ liệu (datafeeds)
có thể được phát hiện và được đánh chỉ mục trong
các hệ thống khắp trên Web.
Các bộ cấp dữ liệu đó cho phép các máy tìm kiếm như
Enigma.io đánh chỉ mục cho dữ liệu mở và làm cho dễ
dàng hơn để tìm ra.
Kinh nghiệm nhất quán của người sử dụng
Có số lượng có giới hạn các nền tảng dữ liệu mở,
ngụ ý bạn không cần hiểu nhiều về các công nghệ
khác nhau để phát hiện lượng lớn các dữ liệu mở.
Các nền tảng dữ liệu mở được thiết kế với người
sử dụng trong đầu - trình bày và thiết kế của chúng
có thể làm dễ dàng hơn để phát hiện ra dữ liệu.
Các ví dụ các trang sử dụng các nền tảng dữ liệu
mở, hãy xem tại: data.gov.uk,
africaopendata.org
và data.gov.md.
Lưu ý là nhiều chính phủ sử dụng quy ước đặt tên
tiêu chuẩn cho địa chỉ Web của nền tảng dữ liệu, vì
thế điểm khởi đầu đơn giản để tìm kiếm dữ liệu
mở đối với một quốc gia là đi vào data.gov. [miền mức
cao nhất của một quốc gia].
Truy cập nhất quán tới dữ liệu
Sự phát triển các tiêu chuẩn mở bởi cộng đồng Web
đã dẫn tới các Giao diện Lập trình Ứng dụng - APIs
(Application Programming Interfaces) nhất quán cho việc phát
hiện, truy cập và sử dụng dữ liệu.
Số lượng có giới hạn các nền tảng dữ liệu mở và
các đặc tính nhất quán của chúng làm dễ dàng cho mọi
người để sử dụng các đặc tính khác nhau trong khi cảm
thấy thuận tiện với các phần mềm đó.
Các nền tảng đó cũng có các cấu trúc và định dạng
tương tự cho việc phơi lộ siêu dữ liệu, cũng như bản
thân dữ liệu đó.
Các tiếp cận thiết kế nền tảng dữ liệu mở
Các nền tảng cung cấp các tiếp cận khác nhau để xuất
bản và phơi lộ dữ liệu mở. Hãy phát hiện các tiếp
caanhj khác nhau đó bên dưới:
Các catalog dữ liệu
Catalog dữ liệu mở là nền tảng liệt kê các tập hợp
dữ liệu trên Web. Các catalog dữ liệu là giống như các
thư mục. Chúng biết dữ liệu mở nào đang có, về cái
gì, nằm ở đâu và làm thế nào để nắm giữ nó.
Catalog dữ liệu mở liên kết những người sử dụng với
dữ liệu nằm ở đâu đó trên Web. Chúng chào cách thức
nhất quán để định vị tập hợp đa dạng các dữ liệu
nằm rải rác rộng khắp.
Nền tảng CKAN, được những
nơi như Amsterdam (Xem
cổng CKAN của Amsterdam),
Berlin (Xem
cổng CKAN của Berlin)
và Copenhagen (Xem
cổng CKAN của Copenhagen)
sử dụng, có thể được sử dụng như là catalog dữ
liệu.
Quản lý dữ liệu
Các nền tảng quản lý dữ liệu mở cũng có thể đóng
vai trò tích cực trong cách thức một nhà xuất bản quản
lý và duy trì một tập hợp dữ liệu. Các nhà xuất bản
có thể cập nhật dữ liệu trực tiếp trên nền tảng
đó và thường xuyên cung cấp các bản cập nhật.
Đối với những người sử dụng, việc tìm kiếm và
điều khiển dữ liệu mở không phải tải nó về có thể
sử dụng lại nó dễ dàng hơn nhiều.
Tuy nhiên đối với các nhà xuất bản, có thách thức lớn
hơn nhiều trong xây dựng và định dạng dữ liệu cho nền
tảng đó. Điều này có thể vượt qua được nếu nhà
xuất bản đó cũng sử dụng nền tảng xuất bản đó để
truy cập dữ liệu đó.
Nền tảng Socrata, được vùng Lombardy của nước Ý sử
dụng (Xem
cổng dữ liệu mở của Lombardy), và
nền tảng Open Data Soft được
thành phố Issy-les-Moulineaux ở Pháp sử dụng (Xem
cổng dữ liệu mở của Issy)
là các ví dụ tốt về các nền tảng quản lý dữ
liệu.
So sánh
Các catalog dữ liệu cung cấp:
-
Tìm kiếm liên đoàn xuyên khắp miền rộng lớn
-
Các cơ chế để phát hiện.
-
Siêu dữ liệu chính có liên quan tới giấy phép và dữ liệu được cập nhật như thế nào.
Các nền tảng quản lý dữ liệu cung cấp:
-
Các nguồn dữ liệu có thẩm quyền.
-
Chất lượng dữ liệu được nâng cao.
-
Khả năng tìm kiếm và điều khiển dữ liệu.
Những khác biệt giữa các nền tảng quản lý dữ liệu
và các catalog dữ liệu cũng có thể khác nhau giữa các
nhà cung cấp. Xem
phân tích đối sánh các nền tảng dữ liệu
Các nền tảng dữ liệu mở khắp châu Âu
Châu Âu là nhà của hàng trăm nền tảng dữ liệu mở ở
mức địa phương, vùng và quốc gia. Khi tìm kiếm dữ
liệu mở, có thể hữu dụng để truy cập thư mục các
nền tảng đó để giúp bạn định vị các nguồn dữ
liệu nào là sẵn sàng. Dự án OpenDataMonitor là sự đánh
chỉ mục của châu Âu các trang dữ liệu mở và cung cấp
hướng dẫn tham chiếu hữu dụng. Vì sao không khai thác
sự đánh chỉ mục đó để phát hiện dữ liệu nào là
sẵn sàng đối với các quốc gia, vùng và thành phố khác
nhau?
Bạn sẵn sàng khai thác
các nền tảng dữ liệu mở?
Có 3 điều hữu ích để nhớ khi nghĩ về các nền tảng
dữ liệu mở. Bạn nhớ chúng chứ?
Nền tảng dữ liệu mở
là gì?
Nền tảng dữ liệu mở là...
-
nền tảng bán hàng cho các doanh nghiệp
-
mẩu phần mềm giúp có được dữ liệu mở trên Web
-
công cụ quản lý dữ liệu nội bộ
Đáp án đúng!
Nền tảng dữ liệu mở là mẩu phần mềm giúp có được
dữ liệu mở trên Web. Nó cung cấp cho các nhà xuất bản
quy trình được hợp lý hóa để xuất bản dữ liệu và
cho những người sử dụng cách thức nhất quán để truy
cập, sử dụng và chia sẻ dữ liệu.
Bạn chắc chắn chứ?
Nền tảng dữ liệu mở là mẩu phần mềm giúp có được
dữ liệu mở trên Web. Nó cung cấp cho các nhà xuất bản
quy trình được hợp lý hóa để xuất bản dữ liệu và
cho những người sử dụng cách thức nhất quán để truy
cập, sử dụng và chia sẻ dữ liệu.
Catalog dữ liệu là gì?
Catalog dữ liệu là...
-
danh sách các tập hợp dữ liệu mở sẵn sàng trên Web
-
danh sách các tập hợp dữ liệu mở một tổ chức nắm giữ
-
danh sách các tập hợp dữ liệu và giá thành
Đáp án đúng!
Catalog dữ liệu liệt kê các tập hợp dữ liệu là sẵn
sàng trên Web, chúng tất cả không thuộc sở hữu của
người chủ sở hữu của catalog đó. Hầu hết các
catalog là đặc thù theo chủ đề hoặc lĩnh vực để duy
trì ngữ cảnh đơn giản hơn để hiểu.
Bạn chắc chắn chứ?
Catalog dữ liệu liệt kê các tập hợp dữ liệu là sẵn
sàng trên Web, chúng tất cả không thuộc sở hữu của
người chủ sở hữu của catalog đó. Hầu hết các
catalog là đặc thù theo chủ đề hoặc lĩnh vực để duy
trì ngữ cảnh đơn giản hơn để hiểu.
3 điều nào các nền
tảng dữ liệu mở trợ giúp?
Hãy
chọn 3 lựa chọn
-
tạo thuận lợi để phát hiện dữ liệu mở
-
cung cấp ngữ cảnh
-
đảm bảo sự nhất quán
-
xây dựng cộng đồng
-
hỗ trợ truy cập dữ liệu mở
Đáp án đúng!
3 lợi ích chính của các nền tảng dữ liệu mở là khám
phá, nhất quán và truy cập. Dù chúng có
thể hỗ trợ bằng việc thiết lập ngữ cảnh và cộng
đồng, các khía cạnh đó đòi hỏi nỗ lực bổ sung từ
nhà xuất bản và vẫn là 2 thách thức chính trong dữ
liệu mở.
Bạn chắc chắn chứ?
3 lợi ích chính của các nền tảng dữ liệu mở là khám
phá, nhất quán và truy cập. Dù chúng có
thể hỗ trợ bằng việc thiết lập ngữ cảnh và cộng
đồng, các khía cạnh đó đòi hỏi nỗ lực bổ sung từ
nhà xuất bản và vẫn là 2 thách thức chính trong dữ
liệu mở.
Các nền tảng dữ liệu mở
Các nền tảng dữ liệu mở là các mẩu phần mềm làm
cho đơn giản hơn để xuất bản và quản lý dữ liệu
mở trên Web.
Đối với các nhà xuất bản, nền tảng dữ liệu mở
cung cấp cách thức để xuất bản dữ liệu, hướng dẫn
họ qua suốt quy trình đó.
Đối với những người sử dụng, các nền tảng có thể
giúp làm cho dữ liệu mở từ khắp trên thế giới nhất
quán và dễ dàng truy cập được.
Về bài trước ………. Tới bài sau
Dịch: Lê Trung Nghĩa
letrungnghia.foss@gmail.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.