Qua việc gián điệp các đối tác và đồng minh, Mỹ rủi ro đánh mất Mỹ Latin

Through spying upon partners and allies, US risks losing Latin America

9 September 2013

Theo: http://voiceofrussia.com/2013_09_09/Through-spying-upon-partners-and-allies-US-risks-losing-Latin-America-5262/

Bài được đưa lên Internet ngày: 09/09/2013

Photo: AFP

Lời người dịch: Các trích đoạn: “Trong quá nhiều vụ việc, Tổng thống Barack Obama và các quan chức hàng đầu khác của Mỹ đã lặp đi lặp lại nói rằng việc thu thập dữ liệu của các cơ quan tình báo Mỹ được tập trung vào việc dừng các mối đe dọa khủng bố và đấu tranh chống tội phạm xuyên biên giới. Ngược về tháng 8, một người phát ngôn của NSA đã nói trực tiếp rằng Bộ Quốc phòng Mỹ “không tha gia trong gián điệp kinh tế trong bất kỳ lĩnh vực nào, bao gồm cả không gian mạng””. “Các tài liệu bị rò rỉ tiết lộ rằng Mỹ đã gián điệp doanh nghiệp nhà nước về dầu khí của Brazil Petrobras, đã gây ra một sự náo động ở Brazil”. “Từ quan điểm của chúng tôi, điều này là một sự vi phạm không thể nhân nhượng và không thể chấp nhận đối với chủ quyền của Brazil”, NBC trích lời Bộ trưởng Ngoại giao Brazil Luiz Alberto Figueiredo, người đã mô tả việc gián điệp như là “không tương thích” được đưa ra cho “mối quan hệ đối tác chiến lược giữa 2 quốc gia”. Xem thêm: 'Chương trình gián điệp PRISM trên không gian mạng'.

Các tài liệu bị rò rỉ tiết lộ rằng Mỹ đã gián điệp doanh nghiệp nhà nước về dầu khí của Brazil Petrobras, đã gây ra một sự náo động ở Brazil. Tiết lộ đó tới chỉ vài ngày sau khi đã trở nên nổi tiếng rằng chính phủ Mỹ đã gián điệp các giao tiếp truyền thông riêng tư của Tổng thống Brazil Dilma Rousseff cũng như các giao tiếp truyền thông của một số lãnh đạo Mỹ Latin khác. Các nguồn tin nói rằng bà Rousseff đang cân nhắc hoãn chuyến thăm nhà nước tới Mỹ. Dường như là, đang bận rộn với những chuẩn bị quân sự của mình đối với Syria, Mỹ đang ở trên bờ vực đánh mất đất ở một lục địa mà nước này quen coi là “sân sau” của nó trong nhiều thập kỷ.

Trong quá nhiều vụ việc, Tổng thống Barack Obama và các quan chức hàng đầu khác của Mỹ đã lặp đi lặp lại nói rằng việc thu thập dữ liệu của các cơ quan tình báo Mỹ được tập trung vào việc dừng các mối đe dọa khủng bố và đấu tranh chống tội phạm xuyên biên giới. Ngược về tháng 8, một người phát ngôn của NSA đã nói trực tiếp rằng Bộ Quốc phòng Mỹ “không tha gia trong gián điệp kinh tế trong bất kỳ lĩnh vực nào, bao gồm cả không gian mạng”.

Các tài liệu mới đã trích dẫn về chương trình "Fantastico" trên mạng TV Globo của Brazil tối chủ nhật tiết lộ rằng các tuyên bố là còn xa mới đúng. Các tài liệu do được cung cấp từ một nhà báo ở Rio, người đã cộng tác với Edward Snowden chỉ ra rằng Mỹ đã gián điệp nhà sản xuất dầu khí do nhà nước quản lý Petrobras, trong số các công ty khác.

Khoảng một tuần trước, cũng chương trình "Fantastico" đã tiết lộ rằng NSA đã và đang theo dõi các giao tiếp truyền thông điện thoại của Tổng thống Brazil Dilma Rousseff, cũng như các giao tiếp truyền thông của đối tác của bà, Enrique Peña Nieto.

New leaked documents revealing that the US had spied on Brazilian state-owned oil company Petrobras, have caused an uproar in Brazil. The revelation came just days after it became known that the US government had spied on private communications of Brazilian President Dilma Rousseff as well as on communications of some other Latin American leaders. Sources say that Ms. Rousseff is considering canceling a state visit to the United States. It seems that, being preoccupied with its military preparations regarding Syria, the US is on the brink of losing ground on a continent it used to consider its "backyard" for decades.

On too many occasions, President Barack Obama and other topmost US officials have repeatedly said that that data-gathering by US intelligence agencies is focused on stopping terrorist threats and fighting transnational crime. Back in August, a NSA spokesman directly stated that the US Department of Defense "does not engage in economic espionage in any domain, including cyber."

The new documents cited on "Fantastico" program on the Brazilian Globo TV network on Sunday night reveal that the statements are far from being true. The papers provided by a Rio-based journalist, who had collaborated with Edward Snowden show that the US had spied on the state-run Petrobras oil producer, among other companies.

About a week earlier, the same "Fantastico" program revealed that the NSA had been monitoring private telephone communications of Brazilian President Dilma Rousseff, as well as those of her Mexican counterpart Enrique Peña Nieto.

As reported by Brazilian media, Ms. Roussef was "indignant" and sought explanations from Barack Obama on the sidelines of last week's G20 summit in St. Petersburg. More so, the NBC reports that President Rousseff is considering canceling a state visit to the United States.

"From our point of view, this is an inadmissible and unacceptable violation of Brazilian sovereignty," the NBC is quoting Brazilian Foreign Minister Luiz Alberto Figueiredo, who described the spying as "incompatible" given the "strategic partnership between the two countries."

Similar indignation has been expressed by Mexican Foreign Ministry.

The fact that the US intelligence agencies are spying on others is an open secret even without any revelations. For example, they are collecting intelligence data on Venezuela – but that is quite understandable, given the nature of the relationship, permanently balancing on the brink of open enmity.

But according to Brazilian newspaper "O Globo", along with the leading Latin American economy Brazil and closest neighbor Mexico, the spying program encompasses even the US' closest ally in the continent Colombia.

Như các phương tiện thông tin Brazil nêu, bà Roussef đã “công phẫn” và tìm những lời giải thích từ Barack Obama bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20 vào tuần trước ở St. Petersburg. Hơn nữa, đài NBC nêu rằng Tổng thống Rousseff đang cân nhắc hoãn một chuyến viếng thăm nhà nước tới Mỹ.

“Từ quan điểm của chúng tôi, điều này là một sự vi phạm không thể nhân nhượng và không thể chấp nhận đối với chủ quyền của Brazil”, NBC trích lời Bộ trưởng Ngoại giao Brazil Luiz Alberto Figueiredo, người đã mô tả việc gián điệp như là “không tương thích” được đưa ra cho “mối quan hệ đối tác chiến lược giữa 2 quốc gia”.

Sự phẫn nộ tương tự đã được thể hiện từ Bộ Ngoại giao Mexico.

Thực tế là các cơ quan tình báo Mỹ đang gián điệp những người khác trong một sự bí mật mở thậm chí không có bất kỳ sự tiết lộ nào. Ví dụ, họ đang thu thập các dữ liệu tình báo về Venezuela - nhưng điều đó là hoàn toàn có thể hiểu được, biết rằng bản chất tự nhiên của mối quan hệ đó, luôn cân đối trên bờ vực của sự thù địch mở.

Nhưng theo báo “O Globo” của Brazil, cùng với nền kinh tế dẫn đầu Mỹ Latin, Brazil và người láng giềng gần gũi nhất Mexico, thì chương trình gián điệp đó thậm chí bao quanh cả đồng minh gần gũi nhất của Mỹ trong châu lục là Colombia.

Điều có lẽ còn quan trọng hơn, là xu thế ít nhất trong 15 năm qua, thể hiện rằng Mỹ không còn có khả năng vượt qua được mọi thách thức mà nó đang đối mặt trên thế giới. Nhiều thập kỷ - ít nhất là đối với toàn bộ nửa cuối của thế kỷ 20, Washington từng quen xem Mỹ Latin như là “sân sau” của mình, nơi mà không ai có thể thách thức ưu thế siêu việt của nó.

Khi George W. Bush đã nhảy vào “cuộc phiêu lưu Trung Đông” của ông ta, ông ta từng có lẽ là từng hành động hầu hết dựa vào giả thiết cho là đúng này. Nhưng mọi điều đã biến đổi sang một hướng không được mong đợi.

Trong khi Mỹ từng mạnh mẽ thể hiện “sức mạnh cứng rắn” của nó ở Trung Đông, thì Trung Quốc đã bắt đầu chiến lược thâm nhập “sức mạnh mềm” của nó tại các khu vực khác, bao gồm cả Mỹ Latin. Và ngày nay Trung Quốc đã biến thành đối tác kinh tế số 1 của vài nước trong châu lục đó.

Barack Obama đã cố giành lại một số miền đất - và thậm chí “xoay trục sang châu Á” của chính quyền đã đưa vào cái gọi là “Quan hệ Đối tác Xuyên Thái bình dương” như là thành phần của nó.

Nhưng quả thực, hành vi của Mỹ ở châu lục đó đã vẫn giữ là một người vụng về. Và thậm chí nếu Barack Obama thấy được một vài sự giải thích để khuyên giải các đối tác Mexico và Brazil của ông, thì xu thế từng kéo dài từ lâu cũng sẽ không được chỉnh sửa một cách dễ dàng.

Boris Volkhonsky, nhà nghiên cứu cao cấp, Viện Nghiên cứu Chiến lược của Nga.

What is probably more important, is the tendency of the latest at least 15 years, demonstrating that the US is no longer able to cope with all challenges it is facing around the globe. For decades – at least for all the second half of the 20th century, Washington was used to regard Latin America as its "backyard" where no one can challenge its supremacy.

When George W. Bush embarked on his "Middle East adventure", he was most probably acting upon this presumption. But things turned in an unexpected direction.

While the US was forcefully demonstrating its "hard power" in the Middle East, China started its strategy of "soft power" penetration in other areas, including Latin America. And today China has turned into No 1 economic partner of several countries of the continent.

Barack Obama did try to regain some ground – and even the administration's "pivot to Asia" included the so called "Trans-Pacific Partnership" as its component part.

But indeed, the US behavior on the continent has remained that of a bull in a china shop. And even if Barack Obama finds some explanations to appease his Mexican and Brazilian counterparts, the long-lasting tendency is not going to be altered that easily.

Boris Volkhonsky, senior research fellow, Russian Institute for Strategic Studies

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com