Sợ rằng Codeplex gây bối rối

Lest CodePlex perplex

Submitted by johns. on 2009-10-05 03:25 PM. RMS

by Richard M. Stallman

President

Theo: http://www.fsf.org/blogs/rms/microsoft-codeplex-foundation

Bài được đưa lên Internet ngày: 05/10/2009

Lời người dịch: Cho dù hầu hết các phần mềm nguồn mở là các phần mềm tự do, nhưng cái đích của phần mềm tự do là ở sự tự do cho những người lập trình phát triển và những người sử dụng. Richard M. Stallman, với bài viết này, khẳng định lại điều đó. Ông đoán trước rằng, Quỹ CodePlex mà vừa mới đây Microsoft đã thành lập, sẽ không phải là một Quỹ khuyến khích sự phát triển của phần mềm tự do. Ông nhận định: “Những người lập trình phát triển mà gắn vào triết lý “nguồn mở”, mà triết lý này không đề cao giá trị của sự tự do, có thể không quan tâm liệu những người sử dụng của họ có chạy nó trên một hệ điều hành tự do hoặc một hệ điều hành sở hữu độc quyền hay không. Nhưng những người lập trình phát triển mà đòi hỏi sự tự do, cho bản thân họ và cho những người khác, có thể nhận thức được cái bẫy đó và tránh nó. Để giữ được tự do, chúng ta phải biến sự tự do thành mục tiêu của chúng ta”. Vâng, mục tiêu của chúng ta là sự tự do, để không bị khóa trói vào một nhà cung cấp nào đó, để các hệ thống và thông tin của chúng ta có được an ninh và tồn tại mãi mãi.

Nhiều người trong cộng đồng của chúng ta nghi ngờ về Quỹ CodePlex. Với ban lãnh đạo của nó bị áp đảo bởi các nhân viên và cựu nhân viên của Microsoft, cộng với người biện hộ Miguel de Icaza, sẽ có khá nhiều lý do để lo lắng về tổ chức này. Nhưng điều đó không chứng minh cho các hành động của nó sẽ là tồi.

Ngày nào đó chúng ta sẽ có khả năng phán xét tổ chức này bằng những hành động của nó (bao gồm cả những mối quan hệ công chung). Hôm nay chúng ta chỉ có thể cố gắng đoán trước những gì nó sẽ làm, dựa vào những tuyên bố của nó và những tuyên bố của Microsoft.

Thứ đầu tiên mà chúng ta thấy là việc tổ chức này dìm đi vấn đề về sự tự do của người sử dụng; nó sử dụng khái niệm “nguồn mở” và không nói về “phần mềm tự do”. Hai khái niệm này đứng theo 2 triết lý khác nhau mà chúng dựa trên những giá trị khác nhau: những giá trị của phần mềm tự do là sự tự do và tình đoàn kết của xã hội, trong khi nguồn mở tham chiếu chỉ tới những giá trị của sự tiện dụng thực tế như phần mềm mạnh, đáng tin cậy. Hãy xem http://www.gnu.org/philosophy/open-source-misses-the-point.html để có thêm sự giải thích.

Hiển nhiên Microsoft muốn thà đối đầu cạnh tranh thực tế về nguồn mở hơn là sự chỉ trích về đạo đức của phong trào phần mềm tự do. Thực tế lâu đời của nó về việc chỉ trích chỉ “nguồn mở” làm được 2 nhiệm vụ: tấn công một đối thủ trong khi đánh lạc hướng chú ý từ đối thủ khác.

CodePlex tuân theo cùng thực tế này. Nó đã tuyên bố mục tiêu là để thuyết phục “các công ty phần mềm thương mại” đóng góp nhiều hơn nữa cho “nguồn mở”. Vì gần như tất cả các chương trình nguồn mở cũng là các phần mềm tự do, nên những chương trình này sẽ có thể sẽ là tự do, nhưng triết lý “nguồn mở” không dạy những người lập trình phát triển bảo vệ được sự tự do của họ. Nếu họ không hiểu tầm quan trọng của sự tự do này, thì các lập trình viên có thể không chống đỡ nổi những thủ đoạn của Microsoft khuyến khích họ sử dụng những giấy phép yếu kém hơn mà chúng sẽ có thể bị tổn thương đối với “sự ôm lấy và mở rộng” hoặc cùng lựa chọn về bằng sáng chế, và làm cho phần mềm tự do phụ thuộc vào các nền tảng của sở hữu độc quyền.

Many in our community are suspicious of the CodePlex Foundation. With its board of directors dominated by Microsoft employees and ex-employees, plus apologist Miguel de Icaza, there is plenty of reason to be wary of the organization. But that doesn't prove its actions will be bad.

Someday we will be able to judge the organization by its actions (including its public relations). Today we can only try to anticipate what it will do, based on its statements and Microsoft's statements.

The first thing we see is that the organization ducks the issue of users' freedom; it uses the term "open source" and does not speak of "free software". These two terms stand for different philosophies which are based on different values: free software's values are freedom and social solidarity, whereas open source cites only practical convenience values such as powerful, reliable software. See http://www.gnu.org/philosophy/open-source-misses-the-point.html for more explanation.

Evidently Microsoft would rather confront the practical competition of open source than the free software movement's ethical criticism. Its long standing practice of criticizing only "open source" does double duty: attacking one opponent while distracting attention from the other.

CodePlex follows the same practice. Its stated goal is to convince "commercial software companies" to contribute more to "open source". Since nearly all open source programs are also free software, these programs will probably be free, but the "open source" philosophy doesn't teach developers to defend their freedom. If they don't understand the importance of this freedom, developers may succumb to Microsoft's ploys encouraging them to use weaker licenses that are vulnerable to "embrace and extend" or patent co-optation, and to make free software dependent on proprietary platforms.

Quỹ này không phải là dự án đầu tiên của Microsoft để mang cái tên “CodePlex”. Cũng có codeplex.com, một dự án chứa site, danh sách của nó về các giấy phép được phép loại trừ GNU GPL phiên bản 3. Có lẽ điều này phản ánh thực tế rằng GPL phiên bản 3 được thiết kế để chống lại một tình trạng các phần mềm tự do của một chương trình từ việc bị phá vỡ bởi các bằng sáng chế của Microsoft thông qua các vụ làm ăn như hiệp ước Novell-Microsoft. Chúng ta không biết rằng Quỹ CodePlex sẽ cố gắng làm nản lòng GPLv3 hay không, nhưng điều đó có thể phù hợp với bằng sáng chế của Microsoft.

Khái niệm “các công ty phần mềm thương mại” là hiện thân của một sự hỗn loạn đặc biệt. Mỗi doanh nghiệp là thương mại theo định nghĩa, nên tất cả các phần mềm được phát triển bởi một doanh nghiệp – dù là tự do hoặc sở hữu độc quyền - tự động là các phần mềm thương mại rồi. Nhưng có một sự hỗn loạn lan truyền rộng rãi trong công chúng giữa “phần mềm thương mại” và “phần mềm sở hữu độc quyền”. (Xem http://www.gnu.org/philosophy/words-to-avoid.html).

Sự hỗn loạn này là một vấn đề nghiêm trọng vì nó nói một cách sai lầm kinh doanh phần mềm tự do sẽ là không thể. Nhiều công ty phần mềm đã đóng góp cho phần mềm tự do, và những đóng góp thương mại này là hoàn toàn hữu dụng. Có lẽ Microsoft muốn mọi người coi những thực tế này là không thể.

Dựa vào những thực tế này, chúng ta có thể thấy rằng CodePlex sẽ khuyến khích các lập trình viên không nghĩ về sự tự do. Hãng sẽ lan truyền một cách quỷ quyệt ý tưởng rằng kinh doanh phần mềm tự do là không thể không có sự hỗ trợ của một công ty phần mềm sở hữu độc quyền như Microsoft. Tuy nhiên, nó có thể thuyết phục được một số công ty phần mềm sở hữu độc quyền đưa ra các phần mềm tự do bổ sung. Liệu điều đó sẽ là một sự đóng góp cho sự tự do của người sử dụng máy tính hay không? Nó sẽ, nếu các phần mềm mà chúng đã đóng góp công việc tốt trên các nền tảng tự do, trong các môi trường tự do. Nhưng điều đó chỉ là đối nghịch với những gì mà Microsoft đã nói hãng tìm kiếm để đạt được.

This foundation is not the first Microsoft project to bear the name "CodePlex". There is also codeplex.com, a project hosting site, whose list of allowed licenses excludes GNU GPL version 3. Perhaps this reflects the fact that GPL version 3 is designed to protect a program's free software status from being subverted by Microsoft's patents through deals like the Novell-Microsoft pact. We don't know that the CodePlex Foundation will try to discourage GPL version 3, but it would fit Microsoft's pattern.

The term "commercial software companies" embodies a peculiar confusion. Every business is by definition commercial, so all software developed by a business—whether free or proprietary—is automatically commercial software. But there is a widespread public confusion between "commercial software" and "proprietary software". (See http://www.gnu.org/philosophy/words-to-avoid.html.)

This confusion is a serious problem because it falsely claims free software business to be impossible. Many software companies already contribute to free software, and these commercial contributions are quite useful. Perhaps Microsoft would like people to assume these facts are impossible.

Based on these facts, we can see that CodePlex will encourage developers not to think about freedom. It will subtly spread the idea that free software business is impossible without the support of a proprietary software company like Microsoft. However, it may convince some proprietary software companies to release additional free software. Will that be a contribution to computer users' freedom?

It will be, if the software thus contributed works well on free platforms, in free environments. But that is just the opposite of what Microsoft has said it seeks to achieve.

Sam Ramji, bây giờ là chủ tịch của CodePlex, đã nói ít tháng trước rằng Microsoft (sau đó là chủ của ông ta) đã uốn khuyến khích sự phát triển của các ứng dụng tự do mà chúng khuyến khích sử dụng Microsoft Windows (http://www.internetnews.com/dev-news/article.php/3811941). Có lẽ mục tiêu của CodePlex là để mua chuộc các nhà lập trình phát triển các ứng dụng phần mềm tự do trong việc làm cho Windows trở thành nền tảng chính của họ. Nhiều dự án được đưa lên codeplex.com hiện nay là những trình bổ sung (add-ons) cho các phần mềm sở hữu độc quyền. Những chương trình này sẽ bị sập trong một cái bẫy tương tự như chiếc Bẫy Java trước đây (xem http://www.gnu.org/philosophy/java-trap.html).

Điều đó sẽ là có hại nếu nó thành công, vì một chương trình mà nó không chạy (hoặc không chạy tốt) trong Thế giới Tự do sẽ không đóng góp cho sự tự do của chúng ta. Một chương trình không tự do tước đoạt sự tự do của người sử dụng nó. Để tránh bị thiệt hại theo cách này, chúng ta cần phải từ chối các nền tảng hệ thống sở hữu độc quyền cũng như các ứng dụng sở hữu độc quyền. Các trình bổ sung tự do của CodePlex đối với một cơ sở sở hữu độc quyền làm gia tăng sự phụ thuộc của xã hội vào cơ sở đó – trái ngược với những gì chúng ta cần.

Liệu các nhà lập trình phát triển các ứng dụng phần mềm tự do có kháng cự lại mưu toan làm xói mòn sự tiến bộ của chúng ta hướng tới sự tự do hay không? Đây chính là nơi mà những giá trị của họ trở nên sống còn. Những người lập trình phát triển mà gắn vào triết lý “nguồn mở”, mà triết lý này không đề cao giá trị của sự tự do, có thể không quan tâm liệu những người sử dụng của họ có chạy nó trên một hệ điều hành tự do hoặc một hệ điều hành sở hữu độc quyền hay không. Nhưng những người lập trình phát triển mà đòi hỏi sự tự do, cho bản thân họ và cho những người khác, có thể nhận thức được cái bẫy đó và tránh nó. Để giữ được tự do, chúng ta phải biến sự tự do thành mục tiêu của chúng ta.

Nếu Quỹ CodePlex muốn thành một người đóng góp thực sự cho cộng đồng phần mềm tự do, thì nó phải không hướng tới các trình bổ sung (add-ons) tự do cho các gói không tự do. Nó cần khuyến khích sự phát triển của các phần mềm khả chuyển có khả năng chạy được trên các nền tảng tự do dựa trên GNU/Linux và các hệ điều hành tự do khác. Nếu nó cố cám dỗ chúng ta vào trong việc đi theo hướng ngược lại, thì chúng ta phải chắc chắn từ chối.

Tuy nhiên, các hành động của Quỹ Codeplex là tốt hay xấu, chúng ta phải không chấp nhận chúng như một sự xin lỗi vì các hành động gây hấn của Microsoft chống lại cộng đồng chúng ta. Từ mưu toan gần đây bán các bằng sáng chế cho các mối ủy quyền, những người có thể sau đó làm những việc bẩn thỉu chống lại GNU/Linux cho sự khuyến khích từ lâu về Quản lý các Hạn chế Số (DRM), Microsoft tiếp tục hành động để làm hại chúng ta. Chúng ta có thể sẽ là ngu ngốc nếu quả thực để cho bất kỳ thứ gì làm sao nhãng chúng ta khỏi điều đó.

Sam Ramji, now president of CodePlex, said a few months ago that Microsoft (then his employer) wanted to promote development of free applications that encourage use of Microsoft Windows (http://www.internetnews.com/dev-news/article.php/3811941). Perhaps the aim of CodePlex is to suborn free software application developers into making Windows their main platform. Many of the projects hosted now on codeplex.com are add-ons for proprietary software. These programs are caught in a trap similar to the former Java Trap (see http://www.gnu.org/philosophy/java-trap.html).

That would be harmful if it succeeds, because a program that doesn't run (or doesn't run well) in the Free World does not contribute to our freedom. A non-free program takes away its users' freedom. To avoid being harmed in that way, we need to reject proprietary system platforms as well as proprietary applications. CodePlex free add-ons to a proprietary base increase society's dependence on that base — the opposite of what we need.

Will free software application developers resist this attempt to undermine our progress towards freedom? Here is where their values become crucial. Developers that adhere to the "open source" philosophy, which does not value freedom, may not care whether their software's users run it on a free operating system or a proprietary one. But developers who demand freedom, for themselves and for others, can recognize the trap and keep out of it. To remain free, we must make freedom our goal.

If the CodePlex Foundation wishes to be a real contributor to the free software community, it must not aim at free add-ons to non-free packages. It needs to encourage development of portable software capable of running on free platforms based on GNU/Linux and other free operating systems. If it tries to seduce us into going in the opposite direction, we must make sure to refuse.

However good or bad the CodePlex Foundation's actions, we must not accept them as an excuse for Microsoft's acts of aggression against our community. From its recent attempt to sell patents to proxy trolls who could then do dirty work against GNU/Linux to its longstanding promotion of Digital Restrictions Management, Microsoft continues to act to harm us. We would be fools indeed to let anything distract us from that.

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com