Các tạp chí chuyển đổi quá độ: hỏi đáp thường gặp

Transformative Journals: Frequently Asked Questions

08/04/2020

Theo: https://www.coalition-s.org/transformative-journals-faq/

Bài được đưa lên Internet ngày: 08/04/2020

Xem thêm: Khoa học Mở - Open Science

Tạp chí chuyển đổi quá độ là gì?

Tạp chí chuyển đổi quá độ – TJ (Transformative Journal) là tạp chí thuê bao/lai (hybrid) có cam kết tích cực chuyển đổi quá độ sang tạp chí Truy cập Mở đầy đủ.

Ngoài ra, TJ phải:

• gia tăng dần tỷ lệ nội dung Truy cập Mở; và
• bù đắp doanh thu thuê bao từ các thanh toán cho các dịch vụ xuất bản (để tránh thanh toán 2 lần).

Vấn đề gì mô hình TJ tìm cách giải quyết?

Chúng tôi tin tưởng là một trong những công cụ có hứa hẹn nhất để giúp các tạp chí thuê bao chuyển sang truy cập mở đầy đủ và tức thì là thông qua các Thỏa thuận Chuyển đổi quá độ (Transformative Agreement), như các Thỏa thuận Đọc và Xuất bản (Read and Publish Agreement). Nhiều quốc gia và nhóm các cơ sở nghiên cứu đang ủng hộ các thỏa thuận chuyển đổi quá độ, thường được công việc vô giá của sáng kiến Truy cập Mở 2020 truyền cảm hứng.

Ví dụ, hợp đồng Đọc và Xuất bản (Read and Publish) được thương thảo giữa Wiley và Jisc Collections ở Vương quốc Anh sẽ thấy 100% các bài báo của các tác giả của Vương quốc Anh, được xuất bản trên các tạp chí của Wiley - khoảng 9.000 tài liệu một năm - sẽ được làm thành Truy cập Mở tới 2022. Tương tự, ở Thụy Điển, thỏa thuận của Bibsam Consortium với Elsevier, có hiệu lực từ 01/01/2020, trao cho các nhà nghiên cứu và các sinh viên truy cập tới hơn 2.000 tạp chí của Elsevier, và cho phép tất cả các bài báo nghiên cứu có tác giả là người Thụy Điển sẽ được xuất bản theo Truy cập Mở.

Các thỏa thuận đó là “chuyển đổi quá độ” theo nghĩa là các vốn cấp trước đây được sử dụng để thanh toán cho các thuê bao sẽ được chuyển sang thanh toán cho các dịch vụ Truy cập Mở. Về tổng thể số lượng các thỏa thuận đang gia tăng, được thương lượng với các nhà xuất bản khắp trên thế giới, điều sẽ mang lại sự chuyển đổi quá độ sang Truy cập Mở đầy đủ và tức thì. Nhận thức được rằng nguyên lý cơ bản của các thỏa thuận chuyển đổi quá độ đó là tạm thời và trong giáo dục chuyển đổi quá độ, nơi các thành viên của liên minh S (cOAlition S) cung cấp vốn để hỗ trợ các khoản phí xuất bản của các tạp chí được các thỏa thuận như vậy bao trùm ,vốn cấp này sẽ chấm dứt vào ngày 31/12/2024.

Dù chúng tôi nghĩ các Thỏa thuận Chuyển đổi quá độ mạnh là trong chuyển đổi quá độ tới Truy cập Mở đầy đủ và tức thì, có lẽ có các trường hợp nơi các thỏa thuận như vậy có thể còn chưa là cách thức tối ưu để tạo thuận lợi cho chuyển đổi quá độ sang Truy cập Mở đầy đủ. Các ví dụ có thể bao gồm tạp chí xã hội không có tài nguyên để thương lượng các Thỏa thuận Chuyển đổi quá độ (nó có xu hướng được thương lượng ở mức quốc gia hoặc cơ sở) và/hoặc mong muốn cung cấp một lựa chọn xuất bản Truy cập Mở phù hợp với Kế hoạch S (Plan S) cho tất cả các tác giả của nó, bất kể địa điểm của họ (và dù họ nằm ở một quốc gia có lịch sử thương lượng các thỏa thuận đọc và xuất bản hay không).

Đối với các tạp chí đó, chúng tôi đã phát triển khung “Tạp chí Chuyển đổi quá độ”.

Các Tạp chí Chuyển đổi quá độ khác với các tạp chí lai như thế nào?

Một trong những nguyên tắc phổ quát của Kế hoạch S là cam kết của nó rằng các nhà cấp vốn không hỗ trợ mô hình xuất bản lai. Một lý do cho điều này là thực tế trả tiền 2 lần, nơi một tạp chí đơn nhất cung cấp cho nhà xuất bản dòng doanh thu cả từ các thuê bao đầy đủ cũng như từ các khoản phí xử lý bài báo - APC (Article Processing Charges).

Một lý do khác là dù các tạp chí lai đã được thừa nhận như là cầu nối, theo đó các nhà xuất bản có thể dịch chuyển mô hình của họ từ các thuê bao và hướng tới truy cập mở, thực tế là điều này đã không xảy ra. Quả thực, dữ liệu từ Kho Truy cập Mở (Open Access Directory) chỉ ra rằng ngoài sự ổn định của Uwiley với 1.600 tạp chí ra, chỉ 8 đã chuyển từ truy cập lấy tiền sang truy cập mở; đối với Elsevier, với bộ sưu tập của họ hơn 2.200 đầu tạp chí, số lượng các tạp chí đã chuyển dịch chỉ là 7. Ngắn gọn, các tạp chí lai đã không thể hiện được như là chiến lược chuyển đổi quá độ trụ vững được hướng tới Truy cập Mở đầy đủ.

Các tạp chí chuyển đổi quá độ khác đáng kể với các tạp chí lai theo các cách thức sau:

• Họ cam kết rõ ràng chuyển đổi quá độ sang Truy cập Mở,
• Họ đáp ứng chuyển đổi quá độ từ năm này qua năm khác theo KPI,
• Họ có các chính sách rõ ràng để tránh lấy tiền 2 lần

Một tạp chí chuyển đổi quá độ phải gắn vào KPI gì?

Trong việc tiến bộ hướng tới Truy cập Mở đầy đủ và tức thì, một tạp chí chuyển đổi quá độ sẽ cần thể hiện sự gia tăng hàng năm về tỷ lệ ít nhất 5% theo thời hạn tuyệt đối và ít nhất 15% theo thời hạn tương đối, từ năm này qua năm khác. Tăng trưởng tỷ lệ Truy cập Mở sẽ được đánh giá hoặc trên cơ sở lịch sử 3 năm triển khai hoặc từng năm.

Nó cũng phải cam kết chuyển sang Truy cập Mở đầy đủ càng sớm càng tốt, và trong bất kỳ sự kiện nào một khi 75% nội dung nghiên cứu được xuất bản truy cập mở.

Vì sao phiên bản cuối các tiêu chí của Tạp chí Chuyển đổi quá độ không yêu cầu các nhà xuất bản cam kết ngày tháng khi họ sẽ chuyển sang Truy cập Mở đầy đủ?

Trong phiên bản phác thảo các tiêu chí cho các tạp chí chuyển đổi quá độ, cOAlition S đã chỉ định rằng một tạp chí đã chuyển sang Truy cập Mở đầy đủ tới 2024. Yêu cầu này đã được/bị loại bỏ khỏi phiên bản cuối cùng.

Dù vậy, chúng tôi tiếp tục yêu cầu các nhà xuất bản tích cực cam kết chuyển đổi quá độ thành tạp chí Truy cập Mở đầy đủ và trong mọi trường hợp tiến hành sự chuyển đổi này không chậm hơn khi 75% nội dung nghiên cứu được xuất bản truy cập mở.

cOAlition S cũng làm rõ rằng vốn cấp cho các tạp chí chuyển đổi quá độ sẽ chấm dứt vào cuối năm 2024, vào lúc đó chúng tôi cũng sẽ kết thúc hỗ trợ cho các dạng thỏa thuận chuyển đổi quá độ khác, như các thỏa thuận Đọc và Xuất bản.

Phản hồi từ tư vấn đã chỉ ra rằng “việc chuyển đích Truy cập Mở” từng là khía cạnh có vấn đề nhất của mô hình được đề xuất. Chúng tôi đã lắng nghe phản hồi này và đã tinh chỉnh KPI này, cho phù hợp với phản hồi của vài nhà xuất bản.

Vì chúng tôi muốn khuyến khích các nhà xuất bản học thuật chuyển sang thế giới Truy cập Mở đầy đủ, và cùng lúc cung cấp các lựa chọn xuất bản cho các nhà nghiên cứu mà không dựa hoàn toàn vào con đường kho (“Truy cập Mở xanh”), việc nới lỏng yêu cầu này được coi là tiếp cận thực dụng nhất và tiếp cận chúng tôi hy vọng các nhà xuất bản sẽ ôm lấy.

Nếu nhà xuất bản phát triển một tạp chí chuyển đổi quá độ, các nhà cấp vốn của cOAlition S sẽ thanh toán các khoản phí xuất bản chứ?

Như được nêu trong Hướng dẫn triển khai Kế hoạch S, các thành viên của cOAlition S có thể, nhưng không có bổn phận, cung cấp vốn để hỗ trợ các khoản phí xuất bản của các tạp chí được các thỏa thuận chuyển đổi quá độ bao trùm, như các tạp chí chuyển đổi quá độ.

Ở những nơi các thành viên của cOAlition S cung cấp vốn để hỗ trợ các khoản phí xuất bản của các tạp chí được các thỏa thuận như vậy bao trùm, vốn cấp này sẽ chấm dứt vào ngày 31/12/2024.

Liệu tạp chí chuyển đổi quá độ có phải sử dụng mô hình APC hay không?

Không. Chúng tôi nhận thức được rằng có nhiều mô hình kinh doanh ngoài đó có thể hỗ trợ việc xuất bản Truy cập Mở. Khi dịch chuyển khỏi mô hình thuê bao, tạp chí chuyển đổi quá độ không nhất thiết phải biến đổi sang mô hình dựa vào APC. Sự chuyển đổi quá độ cũng có thể thể hiện chuyển đổi quá độ sang Truy cập Mở không dựa vào APC, ví dụ thông qua hỗ trợ tài chính của các tập con các bài báo (như trong SCOAP³), hoặc thông qua mô hình “Thuê bao sang Mở” (Subscribe to Open), như được Annual Reviews sử dụng.

Các dạng bài báo nào sẽ được cấp vốn trong một tạp chí chuyển đổi quá độ?

Chúng tôi thừa nhận rằng các tạp chí xuất bản dải rộng lớn các dạng bài báo, bao gồm các bài báo nghiên cứu, các bản biên tập, các bản rà soát lại, các thư, các bình luận .v.v. Một tạp chí chuyển đổi quá độ sẽ cần chào cho các tác giả cơ hội xuất bản các bài báo chính, nghiên cứu gốc của họ Truy cập Mở.

Các chi phí liên quan tới nội dung nghiên cứu không phải chính có thể được đáp ứng thông qua các thuê bao hoặc các phương tiện khác.

Nếu nhà xuất bản phát triển một tạp chí chuyển đổi quá độ, liệu điều đó có phải được đưa vào trong thỏa thuận chuyển đổi quá độ trong tương lai hay không?

Như được làm rõ ở trên, chúng tôi tin tưởng rằng các thỏa thuận chuyển đổi quá độ là một trong những công cụ hứa hẹn nhất để giúp các tạp chí thuê bao biến đổi sang truy cập mở đầy đủ và tức thì.

Như vậy chúng tôi không muốn phát triển mô hình tạp chí chuyển đổi quá độ để có các hệ lụy không mong muốn trong phát triển các thỏa thuận chuyển đổi quá độ. Hệ quả là, trong các trường hợp nơi các nhà xuất bản đã thương lượng các thỏa thuận như vậy, chúng tôi có thể kỳ vọng nhà xuất bản đó chào cho cơ quan đang thương thảo thích hợp cơ hội để đưa tất cả các tạp chí chuyển đổi quá độ vào bất kỳ thỏa thuận chuyển đổi quá độ nào trong tương lai, ngay khi có khả năng thực tế để làm thế.

Quyết định liệu có đưa các tạp chí bổ sung thêm đó vào bất kỳ thỏa thuận nào trong tương lai hay không, tất nhiên, nằm lại với cơ quan đang thương thảo.

Liệu các tạp chí chuyển đổi quá độ có phải chào các khước từ cho các nhà nghiên cứu được cOAlition S cấp vốn, những người không có khả năng trả phí xuất bản hay không?

Chúng tôi có thể, phù hợp với Hướng dẫn triển khai Kế hoạch S, khuyến khích các tạp chí như vậy chào các khước từ.

Nếu sự khước từ không được đưa ra, và nhà nghiên cứu (hoặc nhà cấp vốn hoặc cơ sở của họ) không có khả năng cấp tiền cho phí xuất bản, nhà xuất bản phải cho phép tác giả đó giữ lại bản quyền của họ, sao chép Bản thảo của Tác giả Được chấp nhận hoặc Phiên bản Hồ sơ sẵn sàng qua một kho mà không có cấm vận và với một giấy phép (CC BY) hay không, để phù hợp với các yêu cầu của Kế hoạch S.

Tôi áp dụng như thế nào cho tạp chí của tôi để được coi là một tạp chí chuyển đổi quá độ?

Nếu bạn muốn tạp chí của bạn được coi là tạp chí chuyển đổi quá độ, vui lòng hoàn tất mẫu biểu tại https://www.coalition-s.org/tj-forms

Đơn đề xuất sẽ được ban thư ký của cOAlition S rà soát lại. Câu trả lời, chỉ ra liệu đơn đề xuất của bạn đã được chấp nhận hay không sẽ được thực hiện trong vòng 4 tuần lễ kể từ ngày đệ trình. Các tạp chí nào kham được tình trạng tạp chí chuyển đổi quá độ sẽ được liệt kê tại https://www.coalition-s.org/plan-s-compliant-transformative-journals

Thông tin thêm

• Phụ lục cho Hướng dẫn của cOAlition S về triển khai Kế hoạch S
• Lý do cho các tạp chí chuyển đổi quá độ

What is a Transformative Journal?

A Transformative Journal (TJ) is a subscription/hybrid journal that is actively committed to transitioning to a fully Open Access journal.

In addition, a Transformative Journal must:

• gradually increase the share of Open Access content; and
• offset subscription income from payments for publishing services (to avoid double payments).

What problem is the Transformative Journal model seeking to solve?

We believe that one of the most promising instruments to help subscription journals to transform to full and immediate open access is through Transformative Agreements, such as Read and Publish Agreements. Many countries and consortia of research institutions are supporting transformative agreements, often inspired by the invaluable work of the Open Access 2020 initiative.

By way of example, the Read and Publish deal negotiated between Wiley and Jisc Collections in the UK will see 100% of UK-authored articles, published in Wiley journals – around 9000 papers a year – being made Open Access by 2022. Similarly, in Sweden, the Bibsam Consortium agreement with Elsevier, valid from 1 January 2020, gives researchers and students access to over 2000 Elsevier journals, and allows for all Swedish-authored research articles to be published in Open Access.

These agreements are “transformative” in the sense that funds formerly used to pay for subscriptions are redirected to pay for Open Access services. It is the sum of an increasing number of agreements, negotiated with publishers around the globe, that will bring about the transition to full and immediate Open Access. Recognising that a fundamental principle of these transformative arrangements is that they are temporary and transitional, where cOAlition S members provide funding to support publication fees of journals covered by such arrangements, this funding will cease on the 31 December 2024.

However powerful we think Transformative Agreements are in the transition to full and immediate Open Access, there may be occasions when such agreements may not be the optimal way to facilitate a transition to full Open Access. Examples may include a society journal which doesn’t have the resource to negotiate Transformative Agreements (which tend to be negotiated at the country or institution level) and/or that wishes to provide a Plan S-aligned Open Access publishing option for all its authors, irrespective of their location (and whether they are based in a country which has a history of negotiating read and publish agreements or not).

For these journals, we have developed the “Transformative Journal” framework.

How do Transformative Journals differ from hybrid journals?

One of the overarching principles of Plan S is its commitment that funders do not support the hybrid model of publishing. One reason for this is the reality of double payments, where a single journal provides the publisher with a revenue stream both from full subscriptions as well as from APCs.

Another reason is that although hybrid journals were perceived as a bridge, by which publishers could move their model away from subscriptions and towards open access, the reality is that this has not happened. Indeed, data from the Open Access Directory shows that out of Wiley’s stable of 1600 journals, just eight have moved from toll access to open access; for Elsevier, with their collection of more 2200 titles, the number of journals which have flipped is just seven. In short, hybrid journals have demonstrably failed as a viable transitioning strategy towards full Open Access.

Transformative Journals differ considerably from hybrid journals in the following ways:

• They make an explicit commitment to transition to Open Access,
• They meet transition KPI’s year-on-year,
• They formulate explicit policies to avoid double payments

What KPI’s must a Transformative Journal minimally adhere to?

In progressing towards full and immediate Open Access, a Transformative Journal will need to demonstrate an annual increase in the Open Access proportion of at least 5% in absolute terms and at least 15% in relative terms, year-on-year. Growth in OA proportions will be assessed either on a rolling 3-year historic basis or each calendar year.

It must also commit to flip to full Open Access as soon as possible, and in any event once 75% of the research content is published open access.

Why does the final version of the Transformative Journal criteria not require publishers to commit to a date when they will flip to fully Open Access?

In the draft version of the criteria for Transformative Journals, cOAlition S specified that a journal had to flip to fully Open Access by 2024. This requirement has been removed from the final version.

However, we continue to require publishers to actively commit to transitioning to a fully Open Access journal and in any event to make this flip no later than when 75% of the research content is published open access.

cOAlition S has also made it clear that funding for Transformative Journals will cease at the end of 2024, at which time we will also end support for other types of Transformative Arrangements, such as Read and Publish agreements.

The feedback from the consultation indicated that the “flipping OA target” was the most problematic aspect of the model proposed. We listened to this feedback and adjusted this KPI, in line with some of the publisher feedback.

As we want to encourage scholarly publishers to move to a fully Open Access world, and at the same time provide publishing options for researchers which do not rely exclusively on the repository route (“green OA”), relaxing this requirement was deemed to be the most pragmatic approach and one we hope publishers will embrace.

If a publisher develops a Transformative Journal, will cOAlition S funders pay publication fees?

As stated in the Guidance to the Implementation of Plan S, cOAlition S members may, but are not obliged to, provide funding to support publication fees of journals covered by transformative arrangements, such as Transformative Journals.

Where cOAlition S members provide funding to support publication fees of journals covered by such arrangements, this funding will cease on 31 December 2024.

Does a Transformative Journal have to make use of the APC model?

No. We acknowledge that there are multiple business models that can support Open Access publishing. In moving away from a subscription model, a Transformative Journal does not necessarily have to transform to an APC-based model. The transition could also represent a transformation to non-APC based Open Access, for example through financial support of subsets of articles (as in SCOAP³), or via a “Subscribe to Open” model, as used by Annual Reviews.

What article types will be funded in a Transformative Journal?

We recognise that journals publish a wide range of article types, including research articles, editorials, reviews, letters, commentaries etc. A Transformative Journal will need to offer authors the opportunity to publish their primary, original research articles Open Access.

Costs associated with non-primary research content can be met through subscriptions or other means.

If a publisher develops a Transformative Journal, must that be included in future Transformative Agreements?

As made clear above, we believe that Transformative Agreements are one of the most promising instruments to help subscription journals to transform to full and immediate open access.

As such we do not want the development of the Transformative Journal model to have unintended consequences on the development of Transformative Agreements. Consequently, in cases where publishers have negotiated such Agreements, we would expect the publisher to offer the relevant negotiating body the opportunity to include all Transformative Journals in any future Transformative Agreement, as soon as it is practicable to do so.

A decision whether to include these additional journals in any future Agreement would, of course, reside with the negotiating body.

Do Transformative Journals have to offer waivers to cOAlition S funded researchers who are unable to pay the publication fee?

We would, in line with Guidance on the Implementation of Plan S, encourage such journals to offer waivers.

If a waiver is not provided, and the researcher (or their funder or institution) is unable to fund the publication fee, the publisher must permit the author to retain their copyright, make a copy of the Author Accepted Manuscript or the Version of Record available through a repository without embargo and with an open licence (CC-BY), in line with the Plan S requirements.

How do I apply for my journal to be considered at a Transformative Journal?

If you would like your journal to be considered as a Transformative Journal, please complete the form at https://www.coalition-s.org/tj-forms

The application will be reviewed by the cOAlition S secretariat. A response, indicating whether your application has been accepted will be made within 4 weeks of the date of submission. Journals which are afforded Transformative Journal status will be listed at  https://www.coalition-s.org/plan-s-compliant-transformative-journals

Further information

• Addendum to the cOAlition S Guidance on the Implementation of Plan S
• Rationale for the Transformative Journals

Dịch: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com