Wikileaks đưa ra 400.000 tài liệu không phổ biến về chiến tranh Iraq

Wikileaks outs 400,000 classified Iraq War docs

Quân đội Mỹ 'đã phớt lờ tra tấn'

US military 'ignored torture'

By Cade Metz in San Francisco • Get more from this author

Posted in Security, 23rd October 2010 05:29 GMT

Theo: http://www.theregister.co.uk/2010/10/23/wikileaks_releases_four_hundred_thousand_iraq_war_docs/

Bài được đưa lên Internet ngày: 23/10/2010

Lời người dịch: Lần trước là hàng chục ngàn tài liệu có liên quan tới cuộc chiến của Mỹ ở Afganistan bị lộ trên Wikileaks, còn lần này là 400.000 tài liệu có liên quan tới cuộc chiến của Mỹ ở Iraq trong khoảng thời gian từ “01/01/2004 tới 31/12/2009 - dù các báo cáo cho 2 tháng không được đưa vào trong vụ rò rỉ này”.

Wikileaks đã tung ra gần 400.000 tài liệu không phổ biến của quân đội Mỹ có liên quan tới chiến tranh Iraq, thách thức những cảnh báo từ chính phủ Mỹ rằng việc hé lộ các tài liệu có thể đặt những người sống vào rủi ro.

Được gắn tên “Nhật ký Chiến tranh Iraq” các tài liệu này đã được đưa lên site whistleblower vào khoảng 21:00 GMT hôm thứ sáu, sau khi chúng đã được đưa ra cho một loạt các tổ chức thông tin trên toàn cầu. Theo tờ The Gardian, các tài liệu này chỉ ra rằng các chỉ huy quân đội Mỹ đã phớt lờ bằng chứng tra tấn của cảnh sát Iraq và các binh lính và rằng hơn 15,000 dân thường đã chết trong những vụ mà đã không được công bố.

Dù các quan chức Mỹ đã nói rằng họ không giữ con số chính thức về những cái chết của thường dân, thì những tài liệu bị rò rỉ cũng chỉ ra 66,081 dân thường đã chết trong tổng số 109.000 người chết vì chiến tranh, theo The Gardian. Tài liệu của Anh cũng nói rằng một đội máy bay trực thăng Apache của Mỹ đã giết chết 2 kẻ nổi loạn ở mặt đất dù những người này đã cố đầu hàng và rằng đội này đã được phát quang để làm thế bởi một cố vấn pháp lý quân đội Mỹ.

Được tin tưởng rằng tài liệu này tới từ cùng một nguồn mà đã rò rỉ khoảng 92.000 tài liệu không phổ biến có liên quan tới chiến tranh ở Afganistan cho Wikileaks vào đầu năm nay. Khoảng 7.700 tài liệu đã được đưa lên site này, gây ra sự chỉ trích gay gắt từ Lầu 5 góc, mà nói rằng sự rò rỉ có thể gây nguy hiểm cho người dân Afghan mà đã cộng tác với quân đội Mỹ.

Wikileaks has released nearly 400,000 classified US military documents involving the Iraq War, defying warnings from the US government that disclosing the documents would put lives at risk.

Dubbed "the Irag War Logs." the documents were posted to the whistleblower site at around 21:00 GMT on Friday, after they were released to various news organizations across the globe. According to the The Guardian, the documents show that US commanders ignored evidence of torture by Iraqi police and soldiers and that more than 15,000 civilians died in incidents that weren't previously reported.

Though US officials have said that they kept no official record of civilian deaths, the leaked documents also show that 66,081 civilian died among a total of 109,000 war fatalities, according to The Guardian. The UK paper also reports that a US Apache helicopter crew killed two insurgents on the ground although the men tried to surrender and that the crew was cleared to do so by a US military legal advisor.

It's believed that the document came from the same source that leaked roughly 92,000 classified documents involving the Afghan war to Wikileaks earlier this year, About 77,00 of tose were posted to the site, drawing strong criticism from the Pentagon, which said that the leak would endanger Afghan civilians who cooperated with the US military.

Bộ trưởng ngoại giao Hillary Clinton đã từ chối bình luận về sự rò rỉ đặc biệt này hôm nay. Nhưng bà nói chính phủ “nên lên án theo những điều khoản rõ ràng nhất việc để lộ bất kỳ thông tin nào của các cá nhân và tổ chức mà đã đặt những mạng sống của các nhân viên dịch vụ và người dân là đối tác của họ vào rủi ro”.

Thư ký báo chí của Bộ Quốc phòng Geof Morrell còn trực tiếp hơn. “Chúng tôi lấy làm tiếc Wikileaks vì việc đưa các cá nhân vi phạm pháp luật, làm lộ các tài liệu không phổ biến và sau đó chia sẻ những thông tin bí mật đó với thế giới, bao gồm cả những kẻ thù của chúng tôi”, ông nói trong một tuyên bố.

“Chúng tôi biết các tổ chức khủng bố đã phân tích các tài liệu bị rò rỉ của Afghan về các thông tin để sử dụng chống lại chúng tôi, và sự rò rỉ này về Iraq là gấp hơn 4 lần về số lượng. Bằng việc để lộ những thông tin nhạy cảm như vậy, Wikileaks tiếp tục đặt rủi ro lên những mạng sống của các quân nhân của chúng tôi, các đối tác liên minh của họ và những người Iraq và Afghan đang làm việc với chúng tôi. Lý do trách nhiệm duy nhất của hành động đối với Wikileaks như điểm này là để trả về những tư liệu bị ăn cắp và xóa chúng khỏi website của họ càng sớm càng tốt”.

Báo cáo về 391.832 hành động đáng kể của quân đội Mỹ đã bị đưa lên Wikileaks ghi lại cuộc chiến từ 01/01/2004 tới 31/12/2009 - dù các báo cáo cho 2 tháng không được đưa vào trong vụ rò rỉ này.

Bạn có thể đọc nhiều hơn từ Al Jazeera ở đây và trên The New York Time ở đây.

US Secretary of State Hillary Clinton declined to comment on today's leak specifically. But she said the government "should condemn in the most clear terms the disclosure of any information by individuals and or organizations which puts the lives of United States and its partners' service members and civilians at risk."

Defense department press secretary Geoff Morrell was more direct. "We deplore WikiLeaks for inducing individuals to break the law, leak classified documents and then cavalierly share that secret information with the world, including our enemies," he said in a statement.

"We know terrorist organizations have been mining the leaked Afghan documents for information to use against us, and this Iraq leak is more than four times as large. By disclosing such sensitive information, WikiLeaks continues to put at risk the lives of our troops, their coalition partners and those Iraqis and Afghans working with us. The only responsible course of action for WikiLeaks at this point is to return the stolen material and expunge it from their Web sites as soon as possible."

The 391,832 US Army Sigacts (Significant Actions) reports outed by Wikileaks document the war from January 1, 2004 to December 31, 2009 – though reports for two months are not included in the leak. You can read more from Al Jazeera here and The New York Times here. ®

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com