April
30, 2019 in Featured,
Front Page
Bài
được đưa lên Internet ngày: 30/04/2019
Xem
thêm: OpenGLAM
OpenGLAM?
Trong
những năm đầu 2010, các Phòng trưng bày, Thư viện, Kho
lưu trữ, & Viện bảo tàng Mở – OpenGLAM
(Galleries,
Libraries, Archives & Museums) đã được thiết lập: một
mạng hỗ
trợ trao đổi và cộng tác giữa các cơ
sở văn
hóa mà
ủng hộ Truy
cập Mở. OpenGLAM là sáng kiến và nhóm làm
việc của Quỹ Tri thức Mở - OKFN (Open
Knowledge
Foundation), hiện được biết tới như là Tri thức Mở
Quốc tế (Open Knowledge International), và đã được Ủy
ban châu Âu đồng cấp vốn. Creative
Commons, Communia
Association và GLAM-Wiki
community là các đồng minh từ đầu.
Đặc
biệt ở châu Âu, vài nhóm OpenGLAM địa phương đã được
hình thành. Mạng này vươn ra ngoài thông qua vài kênh
truyền thông: website chuyên tâm, và tài
khoản của OpenGLAM trên Twitter; và nó đã làm việc
cùng với Rà soát lại Phạm vi công cộng (Public
Domain Review), một sáng kiến khác của OKFN nhưng bây
giờ là độc lập.
Để
phác thảo các giá trị được chia sẻ đằng sau truy cập
mở và tự do tới di sản văn hóa số, nhóm làm việc này
đã phác thảo ra một tập hợp các
nguyên tắc của OpenGLAM vào năm 2013, với mục đích
xác định một cơ sở mở trong khu vực di sản văn hóa
ngụ ý gì.
Ảnh
chụp màn hình từ các
Nguyên tắc của OpenGLAM được phác thảo vào năm
2013.
Vì
Truy cập Mở đã đã áp dụng rộng rãi trong khu vực văn
hóa, nhu cầu cộng tác mạnh hơn giữa các bên tham gia
đóng góp trong lĩnh vự này đã gia tăng. Vào năm 2018, một
nhóm người đã kết nối với Creative Commons, Quỹ
Wikimedia Foundation và Open Knowledge International chủ động
làm sống lại mạng OpenGLAM và nghĩ về các bước tiếp
sau. Creative Commons đang làm những công việc cơ bản nền
tảng trong lĩnh vực này, giúp các cơ sở di sản văn hóa
phát hành nội dung của họ thông qua các giấy phép tiêu
chuẩn và bằng việc chào huấn luyện, như Chứng
chỉ Creative Commons. Bước đầu tiên từng là hít thở
cuộc sống mới trên tài khoản @OpenGLAM
trên Twitter thông qua lời
kêu gọi mở cho những người đóng góp, và để thực
hiện khảo
sát "kiểm tra nhiệt độ" (temperature check) về
các Nguyên
tắc của OpenGLAM. Ở đây, chúng tôi muốn trình bày
vài kết luận và các bước tiếp sau sẽ được triển
khai. Bạn có thể truy cập và bình luận cho phân tích đầy
đủ của khảo sát đó ở
đây.
Khảo
sát các Nguyên tắc của OpenGLAM
Chúng
tôi công khai khảo sát qua các phương tiện xã hội, chủ
yếu qua tài khoản @OpenGLAM, và chúng tôi đã với tới
được những người đặc biệt chúng tôi muốn tiến
hành khảo sát với họ. Chúng tôi đã nhận được tổng
cộng 109 câu trả lời. Hầu hết những người tham gia là
của châu Âu (30%) và châu Đại dương (25%), theo sau là
Bắc Mỹ (19%) và Trung Mỹ và Mỹ Latin (19%). Chúng tôi đã
có được con số rất thấp các câu trả lời từ châu Á
và Trung Đông, và không có câu trả lời từ châu Phi.
Ngoài các khiếm khuyết của các chiến lược của chúng
tôi, điều này cũng nói về một trong những khía cạnh
có vấn đề của các Nguyên tắc đó: chúng chỉ sẵn
sàng trong tiếng Anh, vì thế bổ sung thêm rào cản cho sự
tham gia.
Chúng
tôi cũng muốn biết mối quan hệ mà những người trả
lời đã có với các cơ sở GLAM. Các thủ thư từng là
tích cực nhất trong khảo sát (27%); theo sau là các cán bộ
viện bảo tàng (11%),
các nhân viên hàn lâm và các nhà tổ chức cộng đồng,
như, những người của Wikimedia (23%).
Chỉ
7% thuộc về các Kho lưu trữ, theo sau là 8% những người
làm việc như là các cố vấn hoặc các nhà tư vấn bên
ngoài với một tổ chức GLAM. 21% đã trả lời rằng họ
có nhiều hơn một vai trò hoặc đã từng làm việc cho
một cơ sở gồm nhiều hơn một chức năng.
Chúng
tôi đã phát hiện rằng các Nguyên tắc đó không được
biết tới tốt - gần một nửa những người trả lời
(45%) đã không biết chúng trước khi tiến hành khảo sát.
Sau đó chúng tôi đã hỏi những người tham gia nêu liệu
họ có nghĩ các Nguyên tắc đó có thể là hữu dụng cho
công việc của họ hay không, điều giành được đa số
các câu trả lời tích cực (72%), với 25% coi điều đó
là “có thể” và chỉ một số phần trăm nhỏ nói rằng
họ đã không coi chúng có thể là hữu dụng (3%).
Trong
số những người đã không coi chúng là hữu dụng, hầu
hết chỉ trích từng là xung quanh sự thiếu hỗ trợ
từ tổ chức chính thống, thiếu truyền thông và kết
nối của họ với các cơ sở di sản văn hóa, và
thiếu cơ chế hỗ trợ cho họ. Như một người trả
lời đã tóm tắt:
“Dữ liệu Mở, .v.v. không là các
tổ chức thích hợp trong lĩnh vực văn hóa. Chúng cần
phải được các tổ chức thích hợp hỗ trợ. Chúng tôi
cần có các hướng dẫn và các giá trị để thảo luận;
để xây dựng cấu trúc và mạng lưới tốt hơn”.
Trong
số những người coi chúng là hữu dụng, hầu hết họ
đã chỉ ra sự tiện ích có khung công việc và một tập
hợp các giá trị để sử dụng như là một hướng dẫn
cho công việc của họ. Tuy nhiên, trong phiên bản hiện
hành của họ dường như là các Nguyên tắc đó chào ít
hoặc không có hướng dẫn. Cùng với phạm vi các ví dụ
hạn chế được cung cấp, trọng tâm chính của họ nhằm
vào phát hành dữ liệu, thiếu hiểu biết về sức ép
giữa truy cập mở và những lợi ích và các quyền lợi
của các bên tham gia đóng góp khác, như các nhóm bên lề
hoặc các cộng đồng người bản địa, và thiếu quan
điểm toàn cầu, rộng lớn hơn về di sản văn hóa, đã
được chỉ dấu như là những lo ngại cần phải được
giải quyết trong một bản cập nhật có thể. Như một
người trả lời đã nêu:
“Thông tin với các ràng buộc cá nhân, văn hóa và xã
hội, như tri thức truyền thống, không nên chỉ được
‘phát hành’. Chúng tôi đòi hỏi vài sự hiểu biết
những phức tạp của tri thức văn hóa”.
Những
người tham gia khảo sát cũng được được hỏi liệu họ
có nghĩ các Nguyên tắc đó cần phải được cập nhật
hay không, và nếu có, làm thế nào. Những người trả
lời đã chỉ ra rằng họ muốn thấy nhiều hơn hướng
dẫn về cách để áp dụng các nguyên tắc đó trong thực
tế. Họ có lẽ đánh giá cao nhiều hơn và tốt hơn các
ví dụ của một tập hợp đa dạng hơn các cơ sở làm
việc với Truy cập Mở. Những người tham gia cũng nêu
nhu cầu thiết lập cấu trúc tốt hơn có tính tới sự
duy trì các Nguyên tắc đó. Sự thiếu kết nối với các
giá trị và các tuyên bố hữu dụng rộng rãi hơn cũng
dường như là một điểm yếu của các Nguyên tắc đó.
Như một người tham gia khác đã nêu:
“Sự nhấn mạnh lớn hơn phải được đặt vào triển
vọng các quyền con người. Truy cập tới di sản văn hóa
là quyền được soi sáng trong vài chương và tuyên bố
các quyền con người”.
Ngoài
đánh giá tức thì này về các Nguyên tắc của OpenGLAM,
chúng tôi cần hỏi bản thân chúng tôi: chức năng và
tính hữu dụng rộng lớn hơn của chúng là gì? Chúng
tôi biết rằng các cơ sở di
sản văn hóa cần hướng dẫn nhiều hơn và tốt hơn để
áp dụng các chính sách Truy cập Mở cho các bộ
sưu tập. Có số
lượng ngày càng gia tăng bằng chứng ủng hộ tuyên bố
này, bao gồm các báo cáo được Europeana ủy quyền xung
quanh tính chính
xác của các tuyên bố các quyền và khảo
sát chính sách và thực hành truy cập mở của GLAM
được Andrea Wallace và Douglas McCarthy tiến hành, nó chỉ
ra sự khác biệt trong ứng dụng các chính sách Truy cập
Mở khắp các cơ sở di sản văn hóa. Và trong khi nhiều
huấn luyện hơn, như Chứng
chỉ CC, và biện hộ và cung cấp các công cụ tốt
hơn có thể được thiết lập tại chỗ, các khuyến cáo
và tuyên bố cũng có thể là các yếu tố hữu dụng cho
các nhà biện hộ làm việc bên trong hoặc cùng với các
tổ chức.
Danh
sách các
Tuyên bố ủng hộ Truy cập Mở được Thư mục Truy
cập Mở duy trì có trọng tâm mạnh nhằm vào xuất bản
Truy cập Mở truyền thông học thuật và dữ liệu khoa
học, và chỉ ra khoảng trống rõ ràng trong các nguyên tắc
hoặc tuyên bố đặc biệt nhằm vào di sản văn hóa, bao
gồm vài lo ngại xung quanh tri thức truyền thống, các
quyền bản địa, hoặc các khía cạnh có vấn đề khác
của số hóa và phát hành truy cập mở.
Chúng
tôi hy vọng rằng chúng ta có thể đi cùng nhau để làm
việc trong một hội thoại rộng lớn hơn với khu vực di
sản văn hóa xung quanh các hướng dẫn tốt hơn cho truy
cập mở. Như một phần của hội thoại rộng lớn hơn
này, chúng tôi hiện đang làm việc về bản thảo và có
lời kêu gọi hàng tháng với các nhà biện hộ và các
nhà thực hành. Chúng tôi sẽ có nhiều chiến lược bám
theo hơn trong năm nay, để thu hút càng nhiều người có
thể càng tốt.
Nếu
bạn có quan tâm trong việc ra nhập hội thoại, vui lòng
liên hệ qua danh
sách thư của OpenGLAM, tham gia lời kêu gọi cộng đồng
mở hàng tháng được công bố ở đó, hoặc ra nhập kênh
#cc-openglam trên Creative
Commons’ Slack.
Bạn
có thể đọc, và bình luận về báo cáo mở rộng khảo
sát các Nguyên tắc của OpenGLAM ở
đây.
Các
thẻ: openglam,
principles
OpenGLAM?
In the early 2010s, OpenGLAM
(Galleries,
Libraries, Archives & Museums) was set up: a network that
supports exchange and collaboration between cultural institutions
that support Open Access. OpenGLAM is an initiative and working group
of the Open Knowledge
Foundation (OKFN), currently known as Open Knowledge
International, and was co-funded by the European Commission. Creative
Commons, the Communia
Association and the GLAM-Wiki
community were allies from the start.
Especially in Europe, several local
OpenGLAM groups were formed. The network does outreach via several
communication channels: a dedicated website, and the OpenGLAM
Twitter account; and it has worked together with the Public
Domain Review, another OKFN initiative but is now independent.
In order to outline the shared
values behind free and open access to digital cultural heritage, the
working group drafted a set of OpenGLAM
Principles in 2013, with the aim to define what being an
open institution in the cultural heritage sector meant.
Screenshot
from the OpenGLAM
Principles as drafted in 2013
As Open Access has become broadly
adopted in the cultural sector, the need for stronger collaboration
between stakeholders in this area has grown. In 2018, a group of
people connected to Creative Commons, the Wikimedia Foundation and
Open Knowledge International took initiative to revitalize the
OpenGLAM network and to think about next steps. Creative Commons is
doing fundamental work in this space, helping cultural heritage
institutions release their content through their standard licenses
and by offering training, such as the Creative
Commons Certificates. The first step was to breathe new life in
the @OpenGLAM Twitter
account through an open
call for contributors, and to run a “temperature
check” survey on the OpenGLAM
Principles. Here, we want to present some conclusions and next
steps to be taken. You can access and comment on the full analysis of
the survey here.
Surveying the OpenGLAM Principles
We publicized the survey through
social media, mainly through the @OpenGLAM account, and we reached
out to specific people whom we wanted to take the survey. We received
a total of 109 responses. Most of the participants belonged to Europe
(30%) and Oceania (25%), followed by North America (19%) and Latin &
Central America (19%). We obtained a very low number of responses
from Asia and the Middle East, and no response from Africa. Aside
from the flaws of our outreach strategies, this also speaks to one of
the problematic aspects of the Principles: they are only available in
English, therefore adding an extra barrier to participation.
We also wanted to know the
relationship that respondents had with GLAM institutions. Librarians
were the most active in the survey (27%); followed by museum
professionals (11%), academics and community organizers, i.e.,
Wikimedians in Residence (23%). Only 7% belonged to Archives,
followed by 8% of people working as advisors or external consultants
with a GLAM organization. 21% responded that they occupied more than
one role or that were working for an institution that comprises more
than one function.
We discovered that the
Principles are not well known — almost
half of the respondents (45%) weren’t aware of them before taking
the survey. Then we asked participants to state whether they thought
the Principles could be useful for their work, obtaining a vast
majority of positive answers (72%), with 25% considering that “maybe”
and only a small percentage claiming that they didn’t consider them
they could be useful (3%).
Among those that did not consider
them useful, most of the critiques were around the
lack of support from an official organization, their lack of
communication and connection to cultural heritage institutions, and
the absence of a support structure for them.
As one respondent summarized:
“Open Data, etc. are not
relevant organizations in the cultural field. They need to be
supported by relevant organizations. We need to have guidelines and
values to discuss; to build up a better structure and network.”
Of those who considered them
useful, most of them indicated the utility of having a framework and
a set of values to use as a guide for their work. However,
in their current version it seems that the Principles offer little to
no guidance. Alongside
with the limited scope of the examples provided, their primary focus
on the release of data, the lack of acknowledgement of the tension
between open access and the interests and rights of other
stakeholders, such as marginalized groups or indigenous communities,
and the absence of a broader, global perspective on cultural
heritage, were signaled as concerns that need to be addressed in a
possible update. As one respondent put it:
“Information with personal,
cultural or social constraints, such as traditional knowledge, should
not just be ‘released’. We require some acknowledgement of the
complexities of cultural knowledge.”
Participants of the survey were
also asked whether they thought the Principles needed to be updated,
and if so, how. Respondents indicated that they wanted to see more
guidance on how to apply the principles in practice. They would
appreciate more and better examples of a more diverse set of
institutions working with Open Access. Participants also expressed
the need to set up a better structure that accounts for the
maintenance of the Principles. The lack of connection with values and
broader useful declarations also appeared as a weak point of the
Principles. As another participant said:
“Greater emphasis must be
placed on the human rights perspective. Access to cultural heritage
is a right enshrined in several human rights charters and
declarations.”
Beyond this immediate evaluation of
the OpenGLAM Principles, we need to ask ourselves: what is their
broader function and usefulness? We know that cultural
heritage institutions need more and better guidance to apply Open
Access policies to collections. There
is a growing amount of evidence that backs this statement, including
the reports commissioned by Europeana around the
accuracy of rights statements and the survey
of GLAM open access policy and practice made by Andrea
Wallace and Douglas McCarthy, that show the disparity in the
application of Open Access policies across cultural heritage
institutions. And while more training, such as the CC
Certificates, and better advocacy and tooling can be set in
place, recommendations and declarations could also be useful elements
for advocates working within or with institutions.
The list of Declarations
that support Open Access maintained
by the Open Access Directory has a strong focus on Open Access
publication of scholarly communication and scientific data, and shows
a clear gap in principles or declarations that address cultural
heritage specifically, including some of the concerns around
traditional knowledge, indigenous rights, or other problematic
aspects of digitization & open access release.
We hope that we can come together
to work in a broader conversation with the cultural heritage sector
around better guidelines for open access. As part of this broader
conversation, we are currently working on a draft and having monthly
calls with advocates and practitioners. We will have more follow-up
strategies during the year, in order to involve as much people as
possible.
If you are interested in joining
the conversation, please get in touch through the OpenGLAM
mailing list, join the monthly open community call that is
announced there, or join the #cc-openglam channel on Creative
Commons’ Slack.
You can read, and comment on an
extensive report of the OpenGLAM Principles survey here.
Tags:
openglam, principles
Blogger:
Lê Trung Nghĩa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Lưu ý: Chỉ thành viên của blog này mới được đăng nhận xét.