Liệu Richard Stallman có chín chắn?

s Richard Stallman Mellowing?

January 11, 2010

Posted by: Glyn Moody

Theo: http://www.computerworlduk.com/toolbox/open-source/blogs/index.cfm?entryid=2726&blogid=14

Bài được đưa lên Internet ngày: 11/01/2009

Lời người dịch: Việc bán giấy phép có loại trừ đối với các phần mềm tự do nguồn mở dù là lựa chọn yếu kém, nhưng không sai. Mà Quỹ Phần mềm Tự do FSF “không bao giờ bán những ngoại lệ; bất kỳ giấy phép hay những giấy phép nào chúng tôi [FSF] đưa ra đối với một chương trình, thì nó sẽ sẵn sàng cho mọi người.”

Richard Stallman (RMS) đôi lúc đã thể hiện như một dạng người đề xướng Kinh Cựu ước, người bị ghét cay ghét độc vì môn đánh gậy cong ở đâu đó (quả thực, tôi có lỗi về bản thân đặc tính này – vâng, ông ta *trông* giống một người như vậy). Nhưng chỉ gần đây chúng ta đã có một tài liệu đáng kinh ngạc mà nó gợi ý rằng đây là việc này là sai - hoặc rằng RMS là chín chắn.

Chuyện diễn ra bởi việc không thỏa hiệp cái tên về “việc bán hàng ngoại trừ đối với GNU GPL”, và nó là về việc cấp phép phần mềm, được ưa chuộng quanh năm.

Khi tôi cùng ký vào thư phản đối về kế hoạch mua MySQL của Oracle (cùng với những phần còn lại của Sun), một số người ủng hộ phần mềm tự do đã ngạc nhiên rằng tôi đã chấp nhận thực tế của việc bán giấy phép ngoại trừ các giấy phép mà các lập trình viên của MySQL đã sử dụng. Họ đã mong đợi tôi lên án thực tế này một cách công khai. Bài viết này giải thích những gì tôi nghĩ về thực tế này, và vì sao.

Và ông ta giải thích nó, và với sự khắt khe thông thường. Nhưng những gì gây thú vị cho tôi ở đây là không quá nhiều các chi tiết về cấp phép, như một số bình luận sự việc của Stallman. Ví dụ, phần sau:

Khi tôi lần đầu nghe về thực tế việc bán các ngoại trừ, tôi đã tự hỏi liệu thực tế này có đạo đức hay không. Nếu ai đó mua một sự loại trừ để nhúng một chương trình vào một chương trình sở hữu độc quyền lớn hơn, thì anh ta đang làm thứ gì đó sai (ấy là, tạo ra phần mềm sở hữu độc quyền). Liệu điều này có đi theo việc lập trình viên mà đã bán sự ngoại trừ đó đang làm thứ gì đó cũng sai hay không?

Nếu sự liên can đó là có lý, thì nó cũng có thể áp dụng cho việc đưa ra chương trình y như vậy theo một giấy phép phần mềm tự do không phải copyleft, như là giấy phép X11 chẳng hạn. Điều đó cũng cho phép việc nhúng như vậy. Vì thế chúng ta cũng phải kết luận rằng nó là sai khi đưa ra bất kỳ thứ gì theo giấy phép X11 - một kết luận mà tôi cực kỳ không thể chấp nhận - hoặc từ chối sự liên can này. Việc sử dụng một giấy phép không phải copyleft là yếu, và thường là một sự lựa chọn tồi, nhưng nó không sai.

Có thế chứ? “Một kết luận mà tôi cực kỳ không chấp nhận được chứ?”, và đó chưa phải là tất cả:

Một chiến dịch duy tâm cho sự tự do phải không phân biệt, nên FSF được cam kết sẽ đưa ra cùng y hệt giấy phép cho tất cả người sử dụng. FSF không bao giờ bán những ngoại lệ; bất kỳ giấy phép hay những giấy phép nào chúng tôi đưa ra đối với một chương trình, thì nó sẽ sẵn sàng cho mọi người.

Nhưng chúng ta cần không cố nài các công ty đó tuân theo nguyên tắc này. Tôi coi việc bán những ngoại trừ như một thứ chấp nhận được cho một công ty để làm, và tôi sẽ gợi ý nó nơi mà phù hợp như một cách để làm cho các chương trình được tự do.

RMS là người thực dụng, và việc chấp nhận rằng không phải mọi công ty có thể lý tưởng như ông ta chứ? Tôi nghĩ tôi sẽ đi nằm nghỉ một lát...

Richard Stallman is sometimes presented as a kind of Old Testament prophet, hurling anathemas hither and thither (indeed, I've been guilty of this characterisation myself - well, he does *look* like one.) But just recently we've had a fascinating document that suggests that this is wrong – or that RMS is mellowing.

The piece goes by the unpromising name of “On Selling Exceptions to the GNU GPL”, and it's about that perennial favourite, software licensing:

When I co-signed the letter objecting to Oracle's planned purchase of MySQL (along with the rest of Sun), some free software supporters were surprised that I approved of the practice of selling license exceptions which the MySQL developers have used. They expected me to condemn the practice outright. This article explains what I think of the practice, and why.

And explain it he does, and with customary rigour. But what interests me here are not so much the licensing details, as some of Stallman's incidental comments. For example, the following section:

When I first heard of the practice of selling exceptions, I asked myself whether the practice is ethical. If someone buys an exception to embed a program in a larger proprietary program, he's doing something wrong (namely, making proprietary software). Does it follow that the developer that sold the exception is doing something wrong too?

If that implication is valid, it would also apply to releasing the same program under a noncopyleft free software license, such as the X11 license. That also permits such embedding. So either we have to conclude that it's wrong to release anything under the X11 license -- a conclusion I find unacceptably extreme -- or reject this implication. Using a noncopyleft license is weak, and usually an inferior choice, but it's not wrong.

Got that? “A conclusion I find unacceptably extreme”? And that's not all:

An idealistic campaign for freedom should not discriminate, so the FSF is committed to giving the same license to all users. The FSF never sells exceptions; whatever license or licenses we release a program under, that is available to everyone.

But we need not insist that companies follow that principle. I consider selling exceptions an acceptable thing for a company to do, and I will suggest it where appropriate as a way to get programs freed.

RMS being pragmatic, and accepting that not every company can be as idealistic as he is? I think I'll go and lie down for a while...

Dịch tài liệu: Lê Trung Nghĩa

letrungnghia.foss@gmail.com